Ślinotok - przyczyny. Nadmierne wydzielanie śliny może być objawem choroby

Ślinotok może mieć różne przyczyny. Wszystko dlatego, że nadmierne wydzielanie śliny jest objawem, a nie chorobą. Na ślinotok mogą się skarżyć osoby, które lubią kwaśne owoce lub gustują w ostrych przyprawach, ponieważ pobudzają one ślinianki do pracy. Ale ślinotok może wskazywać też na jedną z wielu chorób, także tych zagrażających życiu, m.in. raka jamy ustnej, gardła lub przełyku. Sprawdź, jakie są przyczyny ślinotoku.

Spis treści

1. Ślinotok - schorzenia jamy ustnej
2. Ślinotok - schorzenia gardła
3. Ślinotok - schorzenia przełyku
4. Ślinotok - ciało obce w gardle lub przełyku
5. Ślinotok - zatrucie pokarmowe
6. Ślinotok - schorzenia układu nerwowego
7. Ślinotok - choroba Wilsona
8. Ślinotok - mononukleoza
9. Ślinotok - ospa wietrzna
10. Ślinotok - wścieklizna
11. Ślinotok - pryszczyca
12. Ślinotok - leki

Ślinotok (nadmierne ślinienie się) może mieć różne przyczyny. Wszystko dlatego, że nadmierne wydzielanie śliny jest objawem, a nie chorobą. Ślinotok może być wynikiem zjedzenia kwaśnych owoców, ostrych przypraw czy wypicia alkoholu. W innych przypadkach jest objawem licznych chorób, głównie jamy ustnej, gardła i przełyku. Nadmierne ślinienie się może pojawić się także u osób, które przyjmują różne leki, głównie te przeciwpsychotyczne.

Ślinotok - schorzenia jamy ustnej

• Afty to niewielkie, ale bardzo bolesne owrzodzenia, które są pokryte białym nalotem i otoczone rumieniem - w przebiegu choroby, w wyniku podrażnienia błon śluzowych jamy ustnej, może pojawić się ślinotok;
• Martwiczo-wrzodziejące zapalenie jamy ustnej - objawem charakterystycznym są nadżerkowe lub wrzodziejące zmiany błony śluzowej jamy ustnej i języka, pojawiają się też dolegliwości bólowe, trudności z połykaniem (także śliny), spożywaniem posiłków i mówieniem;
• Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej - przyczyną choroby jest wirus opryszczki (Herpes simplex), który powoduje pęcherzyki wypełnione białym płynem, które pojawiają się na całej powierzchni błony śluzowej jamy ustnej, a także na wargach, towarzyszą im gorączka, ślinotok, nieprzyjemny zapach z ust (określany jako gnilny);
• Ropowica dna jamy ustnej - chory prawie zawsze ma otwarte usta, jego język przesunięty jest do góry i w tył, przez co przylega on do sklepienia jamy ustnej oraz do tylnej ściany gardła, co prowadzi do trudności w oddychaniu, język często sztywnieje, co jeszcze bardziej utrudnia oddychanie, a także mowę, dno jamy ustnej jest opuchnięte, co utrudnia połykanie śliny, a co za tym idzie - ślinotok;
• Złośliwe nowotwory jamy ustnej:

1. rak policzka - białe, czerwone plamki albo owrzodzenia lub guzki zlokalizowane przy ujściu ślinianki;
2. rak języka - czerwone plamki, owrzodzenia lub guzki na bocznej jego powierzchni;
3. rak dna jamy ustnej - guz widoczny w bocznej części dna jamy ustnej.

Wówczas pojawiają się także ból, uczucie drętwienia jamy ustnej, szczękościsk, krwawienie z jamy ustnej, ślinotok i nieprzyjemny zapach z ust.

Przeczytaj także: Kamica ślinianki: przyczyny, objawy, leczenie

Ślinotok - schorzenia gardła

• Zapalenie nagłośni objawia się silnym bólem i trudnościami przy połykaniu, które powodują zaleganie śliny w jamie ustnej i ślinotok; towarzyszą temu ból gardła, duszności i bezgłos;
• Ropień okołomigdałkowy najczęściej jest powikłaniem anginy i objawia się silnym gorączką, bólem gardła, zwłaszcza po stronie ropnia, bólem podczas przełykania, bólem ucha, szczękościskiem, ślinotokiem, cuchnącym oddechem i bolesnym powiększeniem węzłów chłonnych;
• Ropień zagardłowy to ropień tkanek miękkich w okolicy tylnej ściany gardła, który objawia się trudnościami w połykaniu, a co za tym idzie - ślinotokiem, gorączką i powiększeniem szyjnych węzłów chłonnych;
• Nowotwory złośliwe gardła:

1. rak ustnej części gardła (gardła środkowego) - nieprzyjemny zapach z ust, trudności w mówieniu i oddychaniu;
2. rak krtaniowej części gardła (gardła dolnego) - chrypka, trudności w przełykaniu, uczucie, że coś utknęło w gardle.

Ślinotok - schorzenia przełyku

• Refluks żołądkowo-przełykowy - typowymi objawami są zgaga, odbijanie, nudności, wymioty, ulewania, kwaśny smak w ustach, trudności w połykaniu, ślinotok, ból w nadbrzuszu; dolegliwości te nasilają się w pozycji leżącej na wznak, przy pochylaniu się i podczas parcia, a także po obfitym i sytym posiłku;
• Rak przełyku najczęściej jest wynikiem wieloletniego picia alkoholu oraz palenia papierosów; objawy raka przełyku to przede wszystkim trudności z przełykaniem, w zależności od stopnia zaawansowania choroby pacjent może jeszcze połykać pokarmy stałe lub w ogóle nie może przełykać, czemu towarzyszy ślinotok, objawami współtowarzyszącymi są cuchnący oddech, bóle zamostkowe, wymioty i zapalenie płuc;

Przeczytaj także: Zespół suchości: gdy błony śluzowe wysychają

Ślinotok - ciało obce w gardle lub przełyku

U dorosłych ciało obce może dostać się do gardła podczas jedzenia, ponieważ najczęściej jest to ość, fragment kości, pestka owoców i orzech czy kolczyk umieszczany w języku. U dzieci ciałem obcym mogą być wszystkie drobne przedmioty, które znajdują się w ich zasięgu, jednak najczęściej są to monety i fragmenty zabawek. Wówczas poza ślinotokiem pojawiają się: nagły, kłujący ból w gardle, który nasila się podczas próby przełykania i może promieniować do ucha, trudności w połykaniu, a nawet duszności (jeśli ciało obce, które utknęło w gardle, jest większych rozmiarów).

SPRAWDŹ>>ZAKRZTUSZENIE - co robić, gdy dziecko się zakrztusi albo zachłyśnie

Ślinotok - zatrucie pokarmowe

Zatrucie pokarmowe oprócz ślinotoku daje również następujące objawy: silne bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka, ślinotok i gorączka. Pojawiają się one po zjedzeniu zatrutej lub skażonej bakteriami żywności, środkami ochrony roślin, trującymi owocami (np. wilczą jagodą) lub grzybami, lekami, narkotykami, detergentami, kwasami i zasadami.

Ślinotok - schorzenia układu nerwowego

• Porażenie mózgowe - w wyniku uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego dochodzi do niekontrolowanej mimiki twarzy, uporczywego ślinotoku i nieprzyjemnego oddechu nim spowodowanym, a także do niekontrolowanego otwierania szczęki, chory zmaga się także z wadami zgryzu, próchnicą i innymi chorobami zębów;
• Choroba Parkinsona objawia się sztywnością mięśni, powolnym poruszaniem się, upadkami, pochyleniem ciała do przodu, chodem drobnymi kroczkami, drżeniem ciała, zaburzeniami mowy i połykania, zaparciami i ślinotokiem;
• Padaczka to zespół objawów, na który składają się powtarzające się napady, charakteryzujące się głównie: zaburzeniami ruchowymi (drgawki), zaburzeniami psychicznymi (częściowa lub całkowita utrata świadomości), a także bladością, sinicą lub zaczerwienieniem twarzy, ślinotokiem, mimowolnym oddawaniem moczu lub kału;
• Stwardnienie zanikowe boczne to choroba, w przebiegu której dochodzi do uszkodzenia górnego i dolnego neuronu ruchowego. U niemal wszystkich chorych z postacią opuszkową występuje ślinotok z powodu trudności połykania śliny oraz obustronny ponad jądrowy niedowład mięśni dolnej części twarzy.

Ślinotok - choroba Wilsona

Choroba Wilsona to choroba genetyczna, której istotą jest zaburzenie metabolizmu miedzi, a konkretnie jej gromadzenie się w wątrobie. Proces ten doprowadza do dysfunkcji tego organu, a także mózgu, nerek i rogówki, ponieważ z czasem miedź przedostaje się do tych organów poprzez krew. Objawy choroby nie są charakterystyczne, co opóźnia postawienie prawidłowej diagnozy. Należą do nich wzmożone napięcie mięśni, drżenie rąk, problemy z pisaniem, problemy z równowagą, a także z  mówieniem, połykaniem i związany z tym ślinotok, a nawet stany lękowe. Aby uniknąć wyniszczenia organów, należy jak najszybciej usunąć z organizmu nadmiar miedzi i nie dopuścić do jej ponownego gromadzenia się.

Przeczytaj także: Rak ślinianki - ryzyko wystąpienia rośnie wraz z wiekiem 

Ślinotok - mononukleoza

Mononukleozę wywołuje wirus Epsteina-Barr, który jest przenoszony przez ślinę, dlatego potocznie jest nazywana chorobą pocałunków. Gdy dojdzie do zakażenia, pojawiają się gorączka, powiększone węzły chłonne, katar i ból gardła. Charakterystyczne jest także jego zaczerwienienie ze znacznym powiększeniem migdałków, które mogą być pokryte białawym nalotem, co jest przyczyną nieprzyjemnego zapachu z ust. Może pojawić się także ślinotok. Uwagę powinien zwrócić również ból brzucha, który jest spowodowany powiększeniem śledziony.

Ślinotok - ospa wietrzna

Ospa wietrzna to przede wszystkim swędząca wysypka. Ponadto pojawiają się ból głowy, gorączka i brak apetytu. Jeśli osoba chora 2-3 tygodnie przed pojawianiem się objawów miała kontakt z osobą przechodzącą ospę wietrzną, można być pewnym choroby.

Ślinotok - wścieklizna

Wścieklizna to choroba odzwierzęca, która przenoszona jest m.in. przez psy i nietoperze, a także przez lisy i wiewiórki. Początkowo pojawia się przekrwienie, ból, a także uczucie mrowienia, pieczenia lub drętwienia w miejscu ugryzienia, któremu współtowarzyszą objawy grypopodobne. W zaawansowanym stadium choroby dochodzi do ślinotoku, pobudzenia psychoruchowego, omamów wzrokowych i słuchowych, ogromnej wrażliwość na dźwięk i światło.

Ślinotok - pryszczyca

Pryszczyca to choroba odzwierzęca. Do zakażenia może dojść przez kontakt z chorym zwierzęciem, a także po spożyciu surowego mleka od chorych zwierząt. Wówczas pojawiają się gorączka, bóle głowy i kręgosłupa, zaczerwienienie błony śluzowej jamy ustnej, wymioty, ślinotok, pęcherze na wargach, języku, policzkach. Choroba nie stanowi większego zagrożenia dla zdrowia człowieka i ustępuje po ok. 2 tygodniach.

Ślinotok - leki

Ślinotok najczęściej pojawia się u pacjentów, którym podaje się leki przeciwpsychotyczne. Najczęściej jest to klozapiną, jednak mogą to być również leki, takie jak risperidone, olanzapina albo lit. Przyczynami nadmiernego wydzielania śliny są także leki powodujące wzmożony apetyt oraz preparaty parasympatykomimetyczne (pilokarpina, nikotyna).

O autorze

Monika Majewska

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.

Czytaj więcej artykułów tego autora

Monika Majewska