Psychiatria

Psychiatria to specjalizacja medyczna poświęcona diagnozie i leczeniu zaburzeń oraz chorób psychicznych. Psychiatra zajmuje się nie tylko analizą medycznego aspektu dysfunkcji, ale bada również ich uwarunkowania społeczne, rodzinne i pychologiczne. Często tylko tak holistyczne podejście do pacjenta pozwala na znalezienie rozwiązania problemu. W odróżnieniu od psychologii, psychiatria jest dyscypliną medyczną.

Nawet doświadczeni psychiatrzy przyznają, że nie tak łatwo jest stwierdzić, czy dana osoba ma po prostu paranoję, czy też faktycznie jest zdradzana. Pacjent czy pacjentka z takim urojeniem generalnie zachowuje się normalnie, dobrze funkcjonuje w społeczeństwie i deklaruje tylko ten jeden problem. Udaje się to jednak zweryfikować i skutecznie leczyć.
Kiedy mózg choruje? Psychiatra dr Maciej Klimarczyk próbuje odpowiedzieć na to pytanie. Z jego perspektywy to bardzo istotne, by edukować w tym zakresie jak najwięcej osób. "Od pandemii obserwujemy skokowy przyrost najróżniejszych zaburzeń psychicznych, a wiedza na temat ich objawów i dolegliwości jest niewielka" - mówi ekspert.
Tylko w 2022 roku 1522 seniorów popełniło samobójstwo, a jedną z przyczyn mogą być problemy ze zdrowiem psychicznym. Depresja to choroba, która zabiera naszych ukochanych dziadków zdecydowanie za wcześnie. Zatrważające są nie tylko statystyki zgonów. Okazuje się, że na tę chorobę cierpi co czwarty senior, a jednym z powodów jest samotność i brak wsparcia ze strony najbliższych.
Nieprzespana noc od czasu do czasu może przytrafić się każdemu i to z wielu różnych powodów. Niestety, ale małe zaburzenia snu odbijają się nie tylko na naszej aktywności, ale także samopoczuciu. A powszechnie wiadomo, że wypoczynek nocny potrzebny jest do prawidłowej pracy mózgu i całego organizmu. Co zrobić po nieprzespanej nocy? Jak przetrwać dzień i czy można odespać zarwaną noc w weekend? Sprawdź też, czym grozi nieprzespana noc.
To nie są fantazje hollywoodzkiego scenarzysty. Niektóre zaburzenia snu mogą każdemu spędzić sen z powiek. Wizja ciała niekontrolowanego przez umysł, podejmującego nieświadomą aktywność, budzi niepokój, ale zarazem nie powinna zaskakiwać. Somnambulizm, zwany powszechnie lunatyzmem, znany jest ludzkości od wieków. Naukowcy przyznają jednak, że człowiek dotknięty różnymi zaburzeniami snu może zrobić więcej niż zazwyczaj podejrzewamy.
Anoreksja i bulimia to zaburzenia odżywiania, u podłoża których leżą m.in. niskie poczucie własnej wartości, trudności relacyjne, traumatyczne doświadczenia. Zarówno kompulsywne objadanie, jak i odmawianie jedzenia, prowadzić mogą do pogorszenia stanu zdrowia, wyniszczenia fizycznego i pogarszającego się stanu psychicznego. Jak odróżnić anoreksję od bulimii? Czy anoreksja może przejść w bulimię? Wyjaśniamy.
Stereotypy nie służą mężczyznom. Archetypiczny wizerunek silnego samca może powodować, że wielu chłopców i mężczyzn ma problemy z akceptacją siebie i jednoczesne trudności, by mówić o emocjach. To skutkuje m.in. znaczącym wzrostem samobójstw wśród mężczyzn, a także zaburzeniami odżywiania, które u mężczyzn trudniej diagnozować i leczyć. Czym jest manoreksja? Jak pomóc osobie z manoreksją? Wyjaśniamy.
Anoreksja to jedno z zaburzeń odżywiania. Prowadzi do drastycznego spadku masy ciała, a czasem nawet do śmierci. U podłoża choroby leży głęboki kryzys emocjonalny, gdyż zarówno anoreksja, jak i bulimia są spowodowane problemami psychicznymi. Leczenie anoreksji jest trudne i długotrwałe, a terapii wymaga i ciało, i psychika osoby chorej. Jak szybko zorientować się, że dzieje się coś niepokojącego, jak skłonić do terapii? Jak wzmacniać nasze nastoletnie dzieci i jakich wychowawczych błędów unikać, by nie narażać ich na wystąpienie anoreksji?
Anoreksja atypowa bywa trudna do zdiagnozowania. Niektóre osoby z anoreksją atypową mają wagę w normie, a czasem mogą mieć nawet nadwagę. A jednak podobnie jak w "klasycznej" anoreksji, ich myśli krążą stale wokół (nie)jedzenia, któremu podporządkowane zostaje całe życie. Jakie są objawy anoreksji atypowej? Jak można ją wyleczyć? Wyjaśniamy.
Zespół Aspergera to zaburzenie rozwoju należące do spektrum autyzmu, które można postrzegać jako odmienny wzorzec budowania relacji z otoczeniem. Zespół Aspergera dotyczy nie tylko dzieci i młodzieży - bywa również rozpoznawany u dorosłych. Jakie są objawy zespołu Aspergera i przyczyny tego zaburzenia? Jak wygląda diagnoza zespołu Aspergera i terapia u osób z tym zaburzeniem?
Obowiązujące od 2 sierpnia ograniczenia w wystawianiu recept na leki psychotropowe i przeciwbólowe uderzają nie tylko w pacjentów onkologicznych czy paliatywnych.To problem, który dotyka wszystkich pacjentów i lekarzy,a drobna korekta systemu informatycznego niczego nie rozwiązuje.
Zespół Otella jest zaburzeniem psychotycznym, które prowadzi do występowania toksycznych zachowań w związku. Osoby nim obarczone odczuwają patologiczną zazdrość i notorycznie szukają dowodów zdrady partnera/partnerki. Ich stan nie jest wynikiem racjonalnego osądu, lecz urojenia. W wielu przypadkach syndrom ten dotyczy mężczyzn nadmiernie spożywających alkohol. Czym objawia się jeszcze zespół Otella i jak przebiega leczenie?

Diagnozowanie zaburzeń psychiatrycznych nie jest proste. Wiele schorzeń nie okazuje wyraźnych objawów lub daje o osobie znać jedynie w określonych warunkach środowiskowych. Co więcej, osoby chore często niechętnie podejmują leczenie, ponieważ są przekonane o braku problemu. W odróżnieniu od typowych chorób i urazów choroby psychiczne nierzadko modyfikują świadomość i postrzeganie otoczenia. Dlatego chory może być przekonany o tym, że nic mu nie dolega, a jego zachowania i reakcje mieszczą się w kanonie ogólnie przyjętych norm społecznych i etycznych.

Leczenie psychiatryczne może odbywać się zarówno podczas pobytu w szpitalu, w specjalistycznej klinice, np. Poradni Leczenia Uzależnień albo prywatnym gabinecie.

Do typowych chorób i zaburzeń psychicznych można zaliczyć schizofrenię, zaburzenia nastroju, parafilie, zaburzenia odżywiania (np. bulimia, anoreksja, ortoreksja), alkoholizm i zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, czyli uporczywe powtarzanie określonych zachowań lub myśli. Objawy poszczególnych chorób mogą występować ze zmienną częstotliwością – od jednorazowych epizodów, przez remisję (ustępowanie w czasie), aż po zaburzenia utrwalone.

W psychiatrii diagnostykę chorób i zaburzeń przeprowadza się w oparciu o dwa zestawienia – DSM-5 oraz ICD-10. Leczenie zdiagnozowanych chorób może odbywać się na kilka sposobów. Najczęściej stosuje się psychoterapię, niekiedy w połączeniu z farmakoterapią. Dopiero kiedy podstawowe metody leczenia okazują się niewystarczające zaleca się sięgnięcie po bardziej inwazyjne zabiegi jak terapię elektrowstrząsową, a w ostateczności psychochirurgię. Ten ostatni zabieg polega na przerwaniu połączeń między ośrodkami ośrodkowego układu nerwowego i wymaga niezwykłej precyzji możliwej dzięki metodom stereotaktycznym.