Hormony

Hormony to związki chemiczne wydzielane przez struktury układu hormonalnego – gruczoły lub tkanki. Ich główną funkcją jest regulacja poszczególnych procesów fizjologicznych. Hormony mogą oddziaływać zarówno na tkanki położone w miejscu uwolnienia substancji (tzw. hormony lokalne), jak i aktywować procesy w tkankach oddalonych od miejsca sekrecji. Są wtedy transportowane przez krew lub limfę. Prawidłowe działanie układu hormonalnego jest niezbędne do funkcjonowania praktycznie wszystkich mechanizmów obecnych w ciele człowieka od trawienia, przez …

Zrobiłeś badania tarczycy i hormony wydają się w normie, a ty jednak czujesz się kiepsko? Być może masz problem z przemianą nieaktywnego hormonu T4 w aktywny hormon T3. Sprawdzisz to łatwo na kalkulatorze tarczycowym.
Łysienie androgenowe, które stanowi najczęstszą przyczynę wypadania włosów, nie dotyczy tylko mężczyzn. Z tym krępującym i niejednokrotnie bardzo wstydliwym problemem zmaga się również wiele kobiet, także tych przed 30. rokiem życia. Nawet lekarka Ewa Stawiarska znana w sieci jako "Doktorka od 7 boleści" wyznała, że sama zalicza się do tego grona.
Hormony wydzielane przez organizm w czasie stresu mobilizują do radzenia sobie w trudnej, stresowej sytuacji. Takie krótkotrwałe działanie hormonów nie niesie za sobą szkody dla zdrowia, wręcz przeciwnie - jest bardzo korzystne. Jednak przedłużający się stres, a co za tym idzie - ciągłe działanie hormonów stresu, może doprowadzić do rozwoju m.in. chorób układu krążenia i otyłości.
Choroba Hashimoto należy do najczęstszych chorób tarczycy. Występuje u około 5 proc. dorosłych kobiet oraz u około 1 proc. mężczyzn. Jej objawy są wyjątkowo dotkliwe i mogą znacznie obniżyć komfort życia. Najczęściej mówi się jednak o symptomach dotyczących naszego samopoczucia. Jednak Hashimoto może dać o sobie znać, zmieniając również nasze ciało.
Endometrioza to choroba, która dotyczy co 6 kobiety w wieku rozrodczym. O tym, że spotyka ona również mężczyzn, wiadomo od niedawna. Ten fakt może dziwić, gdyż do tej pory obecność endometriozy wiązano ściśle z cyklem menstruacyjnym i przemieszczaniem się endometrium poza obręb macicy.
Brak miesiączki nie w każdym przypadku musi od razu oznaczać ciążę. Istnieje wiele innych przyczyn zaburzeń menstruacyjnych. Większość z nich jest związanych z tym, jaki prowadzimy tryb życia. O tym, skąd biorą się zaburzenia miesiączkowania oraz kiedy warto przeprowadzić diagnostykę, mówi endokrynolożka i ginekolożka.
Życie w ciągłym pędzie i stresie, nieprawidłowo skomponowana dieta, czy wreszcie brak aktywności fizycznej powodują, że nasza gospodarka hormonalna znajduje się pod stałą i silną presją. Przewlekłe deficyty w tych obszarach mogą doprowadzić do istotnych zaburzeń stężenia wielu związków, w tym nadmiernego wzrostu poziomu kortyzolu. Dlaczego zbyt wysoki poziom kortyzolu szkodzi i jak sobie z tym radzić?
Serotonina pełni w organizmie wiele ważnych funkcji. Pośredniczy w przekazywaniu sygnałów pomiędzy komórkami nerwowymi, jak i wpływa na agregację płytek krwi czy czynność przewodu pokarmowego. Jakie jeszcze zadania pełni serotonina? Co powoduje nadmiar lub niedobór serotoniny? Czemu służą leki, które wpływają na poziomy serotoniny w organizmie?
Nadczynność tarczycy to choroba, której istotą jest nadmierne wydzielanie hormonów tarczycy. Daje ona dość dokuczliwe objawy, a dodatkowo może spowodować wiele powikłań, z których najgroźniejszym jest przełom tarczycowy. Jakie są przyczyny i objawy nadczynności tarczycy? Na czym polega leczenie?
Kortyzol znany jest przede wszystkim jako "hormon stresu". W sytuacjach stresowych jego stężenie wzrasta i wówczas organizm ma motywację do działania. Jednak podwyższony poziom kortyzolu, podobnie jak jego niski poziom, może także pojawić się w przebiegu licznych chorób, także tych nowotworowych. Co oznacza kortyzol powyżej i poniżej normy?
Testosteron to najważniejszy męski hormon płciowy. Jednak kobiety też nie mogą bez niego żyć. Działanie testosteronu jest wielokierunkowe i służy obu płciom, choć w nieco inny sposób. To właśnie ten hormon odpowiada za duże mięśnie, głęboki głos, ale także za poziom agresji.

Mechanizm działania układu hormonalnego opiera się o tzw. ujemne sprzężenie zwrotne. Oznacza to, że wydzielanie jednych związków jest hamowane przez inne. Jednocześnie spadek stężenia poniżej określonego punktu granicznego wyłącza działanie inhibitora, a poziom hamowanego hormonu zaczyna wzrastać. Ta pętla jet nieodłącznym elementem homeostazy i warunkuje prawidłowy przebieg procesów metabolicznych.

W ciele człowieka funkcjonuje kilkanaście gruczołów dokrewnych wśród których można wymienić m.in. szyszynkę, tarczycę, wątrobę i trzustkę. Na cały układ hormonalny składa się kilkadziesiąt różnych hormonów, które pozostają ze sobą w stałej równowadze.

Układ hormonalny może jednak ulec zachwianiu wskutek działania wewnętrznych i zewnętrznych czynników. Powodami zaburzeń w wydzielaniu poszczególnych hormonów może być wiek, choroby współistniejące, stosowanie używek i brak aktywności lub nadwaga. O wielu chorobach decydują również czynniki genetyczne oraz przyjmowane lekarstwa. Objawy niedoboru lub nadmiaru poszczególnych związków są silnie osobnicze, dlatego diagnoza zaburzeń hormonalnych jest trudna i często wymaga pogłębionej, wielomiesięcznej diagnostyki. Funkcjonowaniem i zaburzeniami układu hormonalnego zajmuje się endokrynologia.

Do typowych zaburzeń hormonalnych można zaliczyć m.in. chorobę Cushinga, PCOS, choroba Hashimoto oraz niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Każdą z tych jednostek leczy się inaczej, w zależności od ogólnego stanu zdrowia pacjenta.