Pije ją wielu Polaków, a może uszkodzić wzrok. Uważaj na jeden rodzaj kawy

Około 200 mln ludzi na świecie boryka się ze zwyrodnieniem plamki żółtej. Problem ten występuje z wiekiem i w wielu przypadkach prowadzi do utraty wzroku. Występują dwa typy AMD, a u większości diagnozowana jest sucha postać. Okazuje się, że jednym z czynników ryzyka jest kawa rozpuszczalna.

AMD, czyli zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem to schorzenie, które wpływa na centralne widzenie i danej osoby. Pacjent zaczyna widzieć niewyraźnie, a z czasem pojawiają się także inne problemy ze wzrokiem. Suche AMD cechuje się uszkodzeniem plamki żółtej, a problem występuje naturalnie wraz z wiekiem. Z kolei mokre AMD diagnozuje się kiedy w tylnej części oka zaczynają rozwijać się nieprawidłowe naczynia krwionośne, co ostatecznie doprowadza do uszkodzenia plamki żółtej.

Zwyrodnienie plamki żółtej - uważaj na ten rodzaj kawy

Wśród czynników ryzyka AMD wymienia się zarówno czynniki modyfikowalne takie jak dieta jak i niemodyfikowalne, czyli genetyka. Stąd naukowcy przeprowadzili nowe badania, aby ocenić, jak kawa rozpuszczalna wpływa na ryzyko wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej.

Badania opublikowano 14 czerwca 2025 roku na łamach Food Science and Nutrition, a w ich realizacji wykorzystali dane dotyczące spożycia kawy. Informacje te pochodziły od ponad 500 tys. uczestników z UK Biobank.

W kolejnym kroku autorzy badań podzielili uczestników na trzy grupy. Do jednej trafili ci, którzy pili kawę bezkofeinową, do drugiej wybierający kawę mieloną a do trzeciej osoby wybierające kawę rozpuszczalną.

Naukowcy wykorzystali również dane dotyczące suchego i mokrego AMD dla osób dorosłych w wieku 50 lat i starszych z zestawu danych GWAS Finngen. W trakcie prac wykorzystano randomizację mendelowską oraz regresję wyniku nierównowagi sprzężeń. Dzięki tego rodzaju narzędziom metodologii badań oceniono wszelkie korelacje genetyczne.

Nasze wyniki ujawniły korelację genetyczną między spożyciem kawy rozpuszczalnej a suchym AMD

 - poinformowali autorzy badań.

Naukowcy podkreślają, że przeprowadzone analizy wykazały nakładanie się genetycznej predyspozycji danej osoby z piciem kawy rozpuszczalnej. Ryzyko suchego AMD w tej grupie wzrosło 7-krotnie suchego AMD w porównaniu z pozostałymi osobami spożywającymi inne rodzaje kawy.

To nakładanie się genetyczne sugeruje, że mogą istnieć wspólne ścieżki biologiczne lub mechanizmy metaboliczne łączące preferencję do picia kawy rozpuszczalnej z ryzykiem wystąpienia suchego AMD. Daje to nowy wgląd w patogenezę AMD i oferuje potencjalny kierunek dla spersonalizowanych strategii zapobiegania, takich jak interwencje w stylu życia oparte na genach

 - komentowała dr Siwei Liu, autorka korespondencyjna z Department of Ophthalmology, Shiyan Taihe Hospital, Hubei University of Medicine w Chinach.

Naukowcy stwierdzili, że nie znaleźli żadnego związku między spożyciem kawy a ryzykiem AMD w postaci mokrej. Dr Liu dodała, że w niedalekiej przyszłości planuje wraz z zespołem zweryfikować zaobserwowany związek w niezależnych populacjach. Zespół naukowców planuje także przeprowadzić badania funkcjonalne w celu ustalenia, czy szlaki metaboliczne związane ze spożyciem kawy rozpuszczalnej są bezpośrednio zaangażowane w patofizjologię AMD.

Objawy zwyrodnienia plamki żółtej. Po czym poznać AMD?

Objawy zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem, czyli suchego typu AMD mogą być odczuwane inaczej przez poszczególnych pacjentów. Natomiast ze względu na fakt, iż tego rodzaju schorzenie dotyczy środkowej części pola widzenia, a nie krawędzi to wskazówka ta może być pomocna w ocenie objawów.

Poza tym symptomy mogą wystąpić tylko w jednym oku i mogą obejmować:

• niewyraźne, zamazane lub zniekształcone widzenie,
• trudności z widzeniem czegokolwiek co znajduje się w centralnym polu widzenia,
• proste linie wydają się faliste,
• w centrum pola widzenia może pojawić się ślepa plama, pusty obszar,
• utrata widzenia centralnego, które jest niezbędne do prowadzenia pojazdów, czytania, rozpoznawania twarzy i wykonywania prac z bliska
• obecność druz.

Druzy to drobne żółte złogi w siatkówce. Ich obecność może oznaczać, że oko jest narażone na rozwój cięższej postaci zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. Będą one widoczne dla lekarza podczas badania wzroku.

Smaki z Plusem

Od ziarna do filiżanki, czyli dobra kawa to podstawa

Magdalena Siraga