DRGAWKI - przyczyny. Co oznaczają drgawki?

Drgawki to mimowolne, szybkie, rytmiczne skurcze mięśni. Przyczyny drgawek zależą od wieku chorego. U niemowląt drgawki mogą sugerować niedotlenie mózgu, wady wrodzone czy choroby genetyczne. U małych dzieci drgawki najczęściej są wynikiem gorączki. Z kolei u dorosłych mogą wskazywać np. na stwardnienie rozsiane. Jakie są przyczyny drgawek?

Drgawki to mimowolne, szybkie, rytmiczne skurcze mięśni szkieletowych. Typowy napad drgawkowy przebiega z utratą przytomności, gwałtownym napięciem mięśni całego ciała, a następnie uogólnionymi, bezwładnymi ruchami kończyn i głowy.

Drgawki dzieli się na toniczne i kloniczne. Cechą charakterystyczną drgawek tonicznych jest stałe napięcie mięśni. Objawiają się one odgięciem głowy ku tyłowi, wyprostem i uniesieniem kończyn, a czasem zgięciem kończyn górnych i wyprostem kończyn dolnych, skrętem głowy i oczu. Z kolei drgawki kloniczne to skurcze mięśni o różnym natężeniu i czasie trwania, które przerywane są rozluźnieniami. Skutkiem jest charakterystyczne poruszanie „tam i z powrotem” porażonej części ciała.

Drgawki u noworodka, niemowlaka - możliwe przyczyny

• czynniki okołoporodowe: niedotlenienie, krwawienia śródmózgowia, krwiaki podtwardówkowe
• infekcje bakteryjne i wirusowe, wewnątrzmaciczne i okołoporodowe
• zaburzenia metaboliczne: hipoglikemia (niedocukrzenie), hipokalcemia (niedobór wapnia), hipomagnezemia (niedobór magnezu), hiponatremia (niedobór sodu), hipernatremia (nadmiar sodu), drgawki pirydoksynozależne (zależne od witaminy B6)

Kiedy napady trwają dłużej niż 5 minut i/lub kiedy pacjent ma  więcej niż jeden napad i nie odzyskuje przytomności pomiędzy napadami, nalezy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

• wrodzone defekty metaboliczne: np. choroba syropu klonowego, hiperglicynemia, zaburzenia cyklu mocznikowego
• wady wrodzone mózgu
• inne genetycznie uwarunkowane zespoły: zespoły skórno-nerwowe, zespół Zellwegera
• toksyczne uszkodzenia mózgu (np. środki znieczulające miejscowe)
• przewlekły nikotynizm matek

Ratownik medyczny Ariel Szczotok: drgawki mogą stanowić stan zagrożenia życia

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

Drgawki u dzieci - przyczyny

Najczęstszą przyczyna drgawek u małych dzieci są drgawki gorączkowe. Są to epizod drgawek u dziecka od 6. miesiąca do 5. roku życia, u którego inne przyczyny (uraz, zatrucie) zostały wykluczone. Najczęstszym typem drgawek gorączkowych są uogólnione drgawki toniczno-kloniczne,  trwające kilka sekund i rzadko dłużej niż 15  minut. Po nich następuje krótki okres senności i  występują zazwyczaj tylko raz w ciągu 24 godzin.

Inne możliwe przyczyny drgawek u dzieci to

• napady afektywnego bezdechu, zwane również napadami omdleń, polegają na wystąpieniu bezdechu, utraty przytomności i obniżeniu napięcia mięśniowego pod wpływem działania niekorzystnych bodźców. Wyróżnia się

- napady sinawe, pojawiające się między 6. miesiącem życia a 6. rokiem życia, towarzyszy im płacz, bezdech, sinica, zwiotczenie, zwolnienie tętna. Drgawki występują rzadko

- napady blade (rzadziej występujące) pojawiają się w 1-1,5 roku życia i charakteryzują się zblednięciem, bezdechem, nieświadomością, niemiarowością.  W tym przypadku drgawki występują często

• mikrouszkodzenia układu nerwowego, czynniki psychogenne - pojawiają się wówczas tiki czyli mimowolne skurcze pojedynczych mięśni lub grup mięśniowych, rytmiczne, powtarzające się w krótkim czasie. Występują w ciągu dnia, znikają we śnie. Dotyczą mięśni mimicznych twarzy, szyi, kończyn. Mogą mieć charakter uogólniony

Drgawki u dorosłych - przyczyny

• choroby zwyrodnieniowe mózgu, np. choroba Alzheimera
• zakażenia ośrodkowego układu nerwowego, np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• stwardnienie rozsiane
• urazy głowy

Drgawek nie należy mylić z drżeniem, czyli zaburzeniem polegającym na rytmicznym, niekontrolowanym poruszaniu pewnymi partiami ciała.

• krwotok
• ciężka hipoglikemia (niedocukrzenie)
• migrena - w czasie napadu drgawek mogą zdarzyć się wymioty, lub bezwiedne oddanie moczu i kału
• niektóre leki i używki mogą prowokować napady lub obniżać próg pobudliwości drgawkowej u pacjentów chorych na padaczkę (np. penicyliny w dużych dawkach, izoniazyd, aminofilina, theofilina, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, insulina i doustne leki hipoglikemiczne, antyhistaminowe)
• alkohol- u 5-10 proc. osób jest przyczyną wystąpienia napadów padaczkowych związanych z jego odstawieniem lub znacznym spożyciem
• w porfirii, w postaci wątrobowej, podczas ostrego ataku, rzadziej pomiędzy atakami mogą wystąpić napady drgawkowe. Ataki mogą być związane z leczeniem

Ratownik medyczny Ariel Szczotok: podczas drgawek nie wolno niczego wkładać do ust

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

Bibliografia:

Koncewicz R., Drgawki – problem w podstawowej opiece zdrowotnej, "Medycyna Rodzinna" 2002, nr 5