Krwawienie, a może krwotok? Kiedy faktycznie należy się niepokoić?

2021-10-20 13:10

Krwotok oznacza nagłą i obfitą utratę krwi. Jest to niebezpieczny stan, który może doprowadzić do wstrząsu hipowolemicznego, a w konsekwencji do śmierci. Jakie są rodzaje krwotoków? Jak je rozpoznać? Który z nich jest najbardziej niebezpieczny?

Krwawienie, a może krwotok? Kiedy faktycznie należy się niepokoić?
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Krwotoki - podział ze względu na miejsce wypływu krwi
  2. Krwotok - podział ze względu na rodzaj uszkodzonego naczynia
Ból brzucha, krwawienie z odbytu. Do kogo się udać na badania?

Krwotok to nagła i obfita utrata krwi na skutek uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych (tętnic lub żył). Może do niego dojść na skutek urazu lub choroby, np. gruźlicy czy żylaków przełyku.

Od krwotoku należy odróżnić krwawienie, które jest powolną utratą krwi, spowodowaną uszkodzeniem małych naczyń krwionośnych.

Krwotoki - podział ze względu na miejsce wypływu krwi

1. Krwotok wewnętrzny - rodzaj krwotoku, w przebiegu którego krew wylewa się do jam ciała poza naczynia krwionośne bez wypływu na zewnątrz. Krwotokiem wewnętrznym może być krwotok:

  • do jamy czaszki (wewnątrzczaszkowy) - może to być krwiak podtwardówkowy, nadtwardówkowy, podpajęczynówkowy, udar mózgu;
  • z płuc do oskrzeli - zwykle pojawia się w przebiegu gruźlicy i raka płuc;
  • do żołądka - jest charakterystyczny dla żylaków przełyku, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy;
  • do jamy otrzewnej - zwykle jest skutkiem uszkodzenia narządów miąższowych;
  • śródtkankowe - przyczyną jest najczęściej tępy uraz, uderzenie;

2. Krwotok zewnętrzny rodzaj krwotoku, w przebiegu którego krew wylewa się na zewnątrz ciała. Powstaje najczęściej na skutek mechanicznego uszkodzenia tkanek ciała i naczyń krwionośnych.

3. Krwotok mieszany - rodzaj krwotoku, którego źródło znajduje się wewnątrz organizmu, a krew wypływa na zewnątrz. Do tej grupy można zaliczyć m.in. krwotok z nosa.

Ważne

Krwotok może doprowadzić do wstrząsu hipowolemicznego

Jeśli chory utraci z uszkodzonego naczynia krwionośnego 20 proc. krwi (przy czym człowiek o przeciętnej masie ciała ma w sobie 5 do 6 litrów krwi), dochodzi do wstrząsu hipowolemicznego, czyli wstrząsu spowodowanego zmniejszoną objętością krwi znajdującą się w naczyniach krwionośnych. Objawia się on:

  • bladą, zimną i wilgotną skórą;
  • szybko bijącym sercem;
  • przyśpieszonym oddechem;
  • zaburzeniami świadomości;

Krwotok - podział ze względu na rodzaj uszkodzonego naczynia

1. Krwotok tętniczy

  • krew ma barwę jasnoczerwoną, gdyż zawiera dużo tlenu;
  • wypływa pod znacznym ciśnieniem, zwykle w postaci pulsującego strumienia;
  • jest bardzo trudne do opanowania;
  • jest najgroźniejszy, ponieważ bardzo szybko doprowadza do wstrząsu hipowolemicznego, a co za tym idzie - do śmierci;

2. Krwotok żylny

  • krew ma barwę ciemnowiśniową, gdy zawiera dużo dwutlenku węgla;
  • wypływa ze stałą, wolną prędkością;
  • jest łatwiejszy do opanowania, gdyż niskie ciśnienie w żyłach powoduje, że masywność krwotoku zwykle jest mniejsza;
  • ryzyko wstrząsu hipowolemicznego jest znacznie mniejsze niż w przypadku krwotoku tętniczego, jednak w dalszym ciągu jest wysokie;

3. Krwotok włośniczkowy

  • krew wypływa z naczyń włosowatych, czyli drobnych naczynek, które łączą tętnice i żyły. Wówczas wypływ krwi jest znacznie wolniejszy niż przy krwotoku tętniczym czy żylnym, krew „sączy się“ z rany
  • jest wynikiem powierzchownych uszkodzeń skóry (wówczas krew przesiąka przez skórę), powstaje również przy oparzeniach;
  • krew jest w kolorze między ciemnowiśniowym a jasnoczerwonym;
  • zwykle ustaje samoczynnie;
  • jest najmniej groźnym typem krwotoku;
O autorze
Monika Majewska - właściwe zdjęcie
Monika Majewska
Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.