Najświeższe badania z Harvardu pokazują, że codzienna rutyna może stać się prostym sposobem na spowolnienie choroby Alzheimera. Naukowcy wskazują, że to, jak często i w jaki sposób się ruszamy, wpływa na procesy w mózgu związane z pamięcią i starzeniem. Odkrycie opublikowano w „Nature Medicine”.
Spacer a choroba Alzheimera — nowe odkrycia naukowców z Harvardu
Codzienna aktywność fizyczna może stać się jednym z najprostszych sposobów na spowolnienie zmian neurodegeneracyjnych. Zespół badaczy z Mass General Brigham i Harvard Aging Brain Study przeanalizował dane 296 ochotników w wieku od 50 do 90 lat, monitorując ich zdrowie i poziom aktywności przez okres nawet 14 lat. Wyniki pokazały, że osoby, które wykonywały od 5 000 do 7 500 kroków dziennie, wolniej traciły funkcje poznawcze i miały niższy poziom szkodliwego białka tau w mózgu. Jak napisano w publikacji, „Podsumowując, nasze ustalenia wspierają traktowanie braku aktywności fizycznej jako celu przyszłych randomizowanych badań klinicznych, mających na celu modyfikację trajektorii zmian białka tau i funkcji poznawczych w przedklinicznym stadium choroby Alzheimera.”
Ile kroków dziennie spowalnia Alzheimera?
Zgodnie z danymi zebranymi w badaniu, nie ma potrzeby osiągania 10 tysięcy kroków, aby uzyskać efekt ochronny. Już umiarkowana aktywność między 3 a 5 tysięcy kroków przynosiła wyraźne korzyści. Po przekroczeniu progu 7 500 kroków pozytywny wpływ na mózg osiągał plateau, czyli nie wzrastał mimo dalszego zwiększania wysiłku. Autorzy badania zauważyli, że „nawet niskie poziomy aktywności fizycznej (3 001–5 000 kroków dziennie) wiązały się ze znacząco wolniejszym tempem gromadzenia się białka tau i spadku funkcji poznawczych w porównaniu z osobami nieaktywnymi.”Oznacza to, że regularne spacery mogą być prostym, osiągalnym celem dla osób starszych zagrożonych demencją.
Aktywność fizyczna a białka tau i amyloid
Naukowcy zwracają uwagę, że wcześniejsze badania koncentrowały się na białku amyloidowym, które uznawano za główną przyczynę choroby Alzheimera. Jednak w tym badaniu nie zaobserwowano związku między aktywnością fizyczną a poziomem amyloidu. Znaczenie miało natomiast białko tau, którego nadmierne odkładanie się w mózgu prowadzi do pogorszenia pamięci i zdolności poznawczych. Jak podkreślono, „wyższy poziom aktywności fizycznej był powiązany z wolniejszym wczesnym gromadzeniem się białka tau w korze nowej, co znacząco pośredniczyło w zależnościach między wolniejszym spadkiem funkcji poznawczych i funkcjonalnych.”Innymi słowy, ruch dosłownie spowalniał biologiczne procesy starzenia się mózgu.
Nowe perspektywy terapii i profilaktyki Alzheimera
Według głównej autorki badania, neurolog Wai-Ying Wendy Yau, celem przyszłych programów prewencyjnych powinno być motywowanie osób starszych do codziennej aktywności. Jak wyjaśniała, „nasze wyniki wspierają traktowanie braku aktywności fizycznej jako interwencji w przyszłych badaniach prewencyjnych, mających na celu spowolnienie rozwoju patologii białka tau i opóźnienie początku pogorszenia funkcji poznawczych oraz funkcjonalnych.”Wyniki sugerują, że już niewielki wysiłek fizyczny może mieć działanie porównywalne z niektórymi terapiami farmakologicznymi. Badacze podkreślają też znaczenie monitorowania aktywności za pomocą opasek lub pedometrów – to proste narzędzie, które może realnie wspierać profilaktykę chorób otępiennych.
Źródło:Yau, W.-Y. W., Kirn, D. R., Rabin, J. S., Properzi, M. J., Schultz, A. P., Shirzadi, Z., Palmgren, K., Matos, P., Maa, C., Pruzin, J. J., Schultz, S. A., Buckley, R. F., Rentz, D. M., Johnson, K. A., Sperling, R. A. & Chhatwal, J. P. (2025). Physical activity as a modifiable risk factor in preclinical Alzheimer’s disease. Nature Medicine, Published online 3 November 2025.DOI: https://doi.org/10.1038/s41591-025-03955-6
