Jagody goji – działanie i właściwości odżywcze
Jagody goji to owoce, których działanie i właściwości lecznicze są wykorzystywane w medycynie naturalnej krajów azjatyckich od ponad 2500 lat. Zalecane są m.in. w leczeniu reumatyzmu i przy spadku odporności. Jagody goji są nazywane czerwonymi diamentami Wschodu i należą do superfoods, czyli "superżywności".
Spis treści
- Jagody goji mogą zahamować postęp nowotworu
- Jagody goji mogą obniżyć poziom cukru
- Jagody goji na nadciśnienie i cholesterol
- Jagody goji – przeciwwskazania
- Jagody goji na zdrowe oczy
- Jagody goji mogą ochronić wątrobę
- Jagody goji - zastosowanie w kuchni
Jagody goji to owoce chińskiej rośliny o nazwie kolcowój pospolity (Lycium barbarum L.), znanej także jako kolcowój szkarłatny, która jest bliskim krewnym chińskiej wilczej jagody (Lycium chinese L. – nie ma nic wspólnego z naszą wilczą jagodą, która jest trująca).
Jednak nazwa "goji" odnosi się jedynie do owoców kolcowoju tybetańskiego (Lycium barbarum L.) - jest to jego nazwa handlowa. Kolcowój pospolity należy zaś do rodziny psiankowatych, czyli tej samej co papryka, pomidory, ziemniaki i bakłażany.
Jagody goji rosnące w dolinach tybetańskich oraz w Himalajach są najzdrowsze, ponieważ uprawia się je na terenach nieskażonych zanieczyszczeniami bądź pestycydami. Odmiany uprawiane w krajach ciepłych i subtropikalnych, takich jak Japonia, Korea i inne kraje południowo-wschodniej Azji i Europy, cechuje niższa wartość odżywcza i lecznicza.
Jagody goji mogą zahamować postęp nowotworu
Jagody goji są bardzo dobrym źródłem białka, w skład którego wchodzi aż 18 aminokwasów. Ponadto zawierają węglowodany i tłuszcze, w tym 5 nienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-6, odpowiedzialnych za wytwarzanie hormonów, właściwą pracę mózgu i układu nerwowego.
Ponadto są źródłem wielu witamin i składników mineralnych, m.in.:
a także karotenoidów i związków polifenolowych, wśród których najliczniejszą grupę stanowią flawonoidy.
Jagody goji mają jednak o wiele cenniejszy składnik. Jest nim rozpuszczalny w wodzie bioaktywny kompleks polisacharydowy LBP (Lycium Barbarum polysaccharides). Wyniki wielu badań wskazują na jego działanie stymulujące układ odpornościowy, właściwości przeciwutleniające, a przede wszystkim przeciwnowotworowe.
Z badań wynika, że kompleks LBP hamuje wzrost ludzkich komórek raka żołądka (linia komórkowa MGC-803 i SGC-7901), ludzkich komórek raka okrężnicy SW480 i Caco-2 oraz komórek raka płuc, indukując ich apoptozę, czyli śmierć komórkową.
W znaczący sposób powstrzymuje także rozwój komórek raka gruczołu krokowego i skutecznie hamuje wzrost ludzkich komórek raka piersi (linii komórkowej MCF-7).
Kompleks ten wykazuje właściwości antyproliferacyjne (hamuje namnażanie) także w stosunku do ludzkich komórek wątrobiaka QGY7703, jak również przyczynia się do apoptozy komórek białaczkowych HL-60.
- Wartość energetyczna - 349 kcal
- Białko ogółem - 14.26 g
- Tłuszcz - 0.39 g
- Węglowodany - 77.06 g (w tym cukry proste 45.61 g)
- Błonnik - 13.0 g
- Witamina C – 48.4 mg
- Witamina A – 26822 IU
- Wapń – 190 mg
- Żelazo - 6.80 mg
- Sód – 298 mg
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Jagody goji mogą obniżyć poziom cukru
W badaniach na zwierzętach wykazano, że grupa ww. związków polisacharydowych stymuluje proliferację komórek β trzustki oraz wpływa na zwiększenie wychwytu glukozy w tkankach obwodowych.
Działanie hipoglikemiczne jagód goji potwierdzili inni naukowcy, z badań których wynika, że podawanie kompleksu polisacharydowego LBP może zmniejszać hiperglikemię u zwierząt cierpiących na cukrzycę.
Ponadto zaobserwowano, że kompleks LBP może poprawiać wrażliwość na insulinę, a tym samym zmniejszać insulinooporność.
Jagody goji na nadciśnienie i cholesterol
Jagody goji zawierają cyperon, który korzystnie wpływa na pracę serca i ciśnienie tętnicze krwi, oraz betainę wykorzystywaną do produkcji choliny - substancji, która odgrywa dużą rolę w zapobieganiu chorobom serca.
Ponadto znajduje się w nich β-sitosterol i kompleks LBP - substancje, które obniżają poziom cholesterolu. Prozdrowotne działanie jagód goji potwierdzają badania na szczurach z hiperlipidemią.
Wynika z nich, że owoce kolcowoju znacząco obniżają poziom triglicerydów, całkowitego cholesterolu oraz „złego” cholesterolu LDL w surowicy krwi, a także przyczyniają się do wzrostu poziomu „dobrego” cholesterolu HDL.
Nie bez znaczenia jest także obecność witaminy C, która również ma korzystny wpływ na pracę układu krążenia. Niektóre źródła donoszą, że w 100 g wysuszonych, dojrzałych jagód goji jest jej aż 2500 mg.
Jagody goji – przeciwwskazania
Nie powinno się spożywać więcej niż 5-12 g suszonych jagód goji dziennie.
Jagód goji nie powinny spożywać osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe. Osoby zażywające inne leki i/lub zmagające się z chorobami powinny zachować ostrożność i przed sięgnięciem po jagody goji skonsultować się z lekarzem.
Przeciwwskazaniami do spożywania jagód goji są także ciąża i karmienie piersią.
Poza tym nie należy spożywać świeżych, niedojrzałych owoców, gdyż może to doprowadzić do zatrucia, objawiającego się zaburzeniem funkcji przewodu pokarmowego oraz układu nerwowego. Na szczęście w Polsce można kupić tylko suszone owoce.
Jagody goji na zdrowe oczy
Czerwonopomarańczowy kolor owoców jest wynikiem wysokiej zawartości karotenoidów, w tym zeaksantyny (stanowiącej ponad 70 proc. ogólnej zawartości karotenoidów w owocach, choć inne źródła podają, że 31-56 proc.) oraz luteinę.
Luteina i zeaksantyna maja właściwości antyoksydacyjne i chronią siatkówkę oka przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Ich niedobór w diecie może być jednym z czynników ryzyka rozwoju AMD, czyli zwyrodnienia plamki żółtej.
Poza tym luteina jest w stanie pochłaniać niebieskie światło widzialne i dzięki temu chroni struktury oka przed niebezpiecznymi dawkami promieniowania widzialnego i UV.
Jagody goji mogą ochronić wątrobę
Tybetańczycy od lat używają jagód goji w terapiach pomagających oczyścić wątrobę z toksyn i usprawnić trawienie. Niedawno ich wpływ na pracę tego narządu postanowili zbadać naukowcy.
Z badań na myszach wynika, że zawarty w jagodach goji kompleks polisacharydowy hamuje oksydacyjne uszkodzenia wątroby, wywołane dietą wysokotłuszczową.
Czytaj także o innych super foods:
- Aronia. Jakie ma właściwości zdrowotne sok z aronii?
- Jagody wspierają leczenie wielu chorób
- Borówki amerykańskie - właściwości lecznicze
Polecany artykuł:
Jagody goji - zastosowanie w kuchni
Jagody goji smakują podobnie jak żurawina, jednak są od mniej słodkie i bardziej cierpkie. Dodatkowo mają w sobie nutę smaku pomidorowego i ziołowego.
Jagody goji można spożywać tak, jak rodzynki lub inne suszone owoce, czyli na surowo. Należy jednak pamiętać, by nie przesadzić z ich ilością, tym bardziej, że nie są niskokaloryczne (mają 370 kcal w 100 g).
W kuchni chińskiej suszone jagody goji przed spożyciem są gotowane. Następnie dodaje się je do ryżu, zup, kurczaka i wieprzowiny lub miesza z warzywami.
Z gotowanych suszonych jagód goji można przyrządzić również herbatę ziołową, do której w Azji dodaje się chiński kwiat chryzantemy. Suszone owoce kolcowoju dobrze komponują się także z czerwoną herbatą.
Poza tym z jagód goji produkowane są soki, wina, nalewki oraz suplementy w postaci proszku i tabletek.
Polecany artykuł:
Porady eksperta