Pomidory - właściwości lecznicze i wartości odżywcze

2020-02-11 12:06

Pomidory warto jeść przede wszystkim dlatego, że zawierają likopen. To organiczny związek chemiczny o działaniu przeciwutleniającym. Jedzenie pomidorów wyraźnie zmniejsza ryzyko zawału serca, poprawia trawienie, wzmacnia odporność, a także chroni przed szkodliwym wpływem słońca! Dlaczego jeszcze warto jeść pomidory?

Beszamel: Pomidory – dlaczego są takie zdrowe?

Pomidory to bardzo zdrowe warzywa. Swoje właściwości zawdzięczają naturalnemu czerwonemu barwnikowi, czyli w skrócie - za wszystkim co zdrowe w pomidorach stoi likopen. Jest on najsilniejszym antyutleniaczem z grupy karetonoidów. Co ciekawe, nie ginie on w obróbce cieplnej, w miarę upływu czasu! W przetworach jest go nawet 2-3 razy więcej niż w świeżych pomidorach. Jako przeciwutleniacz, likopen opóźnia procesy starzenia, ponieważ neutralizuje wolne rodniki. Co jeszcze zawdzięczamy pomidorom?

Spis treści

  1. Pomidory - właściwości zdrowotne
  2. Pomidory a suszone pomidory
  3. Pomidory - kalorie, wartości odżywcze
  4. Pomidory z ogórkami - za i przeciw
  5. Pomidory i przetwory
  6. Pomidory - kto nie powinien ich jeść?
  7. Pomidory: czerwone, żółte i zielone
  8. Pomidory - gatunki
  9. Zobacz wideo - domowe suszone pomidory. Przepis z restauracji Focaccia Ristorante

Pomidory - właściwości zdrowotne

      • Pomidory zapobiegają miażdżycy

Właściwości antymiażdżycowe pomidory zawdzięczają zawartemu w nich kwasowi, który w komórkach wątroby nasila procesy utleniania kwasów tłuszczowych i hamuje gromadzenie się w nich trójglicerydów. Poziom cholesterolu obniżają też zawarte w pomidorach pektyny. Korzystnie dla serca działa również likopen.

      • Pomidory działają antynowotworowo

Mężczyźni regularnie jedzący pomidory są o 34 proc. mniej narażeni na rozwój raka prostaty. Są również badania dowodzące, że likopen zmniejsza ryzyko raka szyjki macicy.

      • Pomidory działają moczopędnie

Przez działanie moczopędne pomidory obniżają ciśnienie krwi, ponieważ są wyjątkowo bogate w potas (237 mg w 100 g). Duża zawartość potasu korzystnie wpływa również na pracę serca.

      • Pomidory poprawiają odporność

Dzięki dużej zawartości witaminy C ważący 180 g pomidor pokrywa ponad połowę dziennego zapotrzebowania organizmu na tę witaminę. By nie dopuścić do strat witaminy C, nie należy łączyć (np. w sałatkach) pomidorów z surowymi ogórkami, które zawierają enzym ją niszczący.

      • Pomidory wspomagają trawienie

Pomidory regulują pracę układu pokarmowego dzięki błonnikowi. Jest on również w pestkach, których nie należy usuwać.

      • Pomidory poprawiają pracę układu nerwowego

Pomidory korzystnie wpływają na układ nerwowy ze względu na zawartość bromu.

      • Pomidory mają właściwości upiększające

Witamina C wzmacnia naczynia krwionośne i wpływa na lepsze dotlenienie, witaminy A i E nawilżają skórę i działają przeciwzmarszczkowo. Kosmetyki zawierające wyciągi z pomidorów rozjaśniają przebarwienia i łagodzą zmiany trądzikowe.

      • Pomidory chronią przed słońcem

Likopen neutralizuje szkodliwe procesy wywołane przez promieniowanie ultrafioletowe. Regularne jedzenie pomidorów zapewnia naturalną ochronę przeciwsłoneczną.

Czytaj też: Passata pomidorowa - dlaczego warto ją jeść?

Pomidory a suszone pomidory

Suszone pomidory zawierają więcej likopenu i innych składników odżywczych, zwłaszcza błonnika. Świeże pomidory zawierają 1,2 g tego cennego dla układu pokarmowego składnika. Z kolei w suszonych pomidorach znajduje się ok. 13 g błonnika. Zawierają też znacznie więcej minerałów, takich jak wapń, żelazo, magnez, fosfor czy potas.

Zwłaszcza ten ostatni pierwiastek występuje w nich w sporych ilościach - ok. 3 400 mg/100 g. Dla porównania - świeże pomidory zawierają 237 mg/100 g potasu (źródło: National Nutrient Database for Standard Reference).

Pomidory - kalorie, wartości odżywcze

Pomidory są pomocne w walce z nadwagą. 100 g pomidorów to tylko 18 kcal. Jeden średni pomidor waży ok. 180 g, czyli ma ok. 32 kcal (kilokalorii). Pomidory należą do warzyw bogatych w wodę (94 proc.), dlatego doskonale gaszą pragnienie.

Pomidory mają mnóstwo witaminy C. Duży owoc (ok. 180 g) pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C w 60 proc. Zawiera też sporo witaminy E (25 proc. dziennego zapotrzebowania) oraz beta-karotenu - silnych antyoksydantów, czyli bezcennych dla naszego zdrowia substancji neutralizujących szkodliwe wolne rodniki.

W pomidorach obecne są witaminy z grupy B (działają korzystnie na układ nerwowy), w tym witamina PP (wpływa na metabolizm cukru i cholesterolu we krwi), a także witamina K (ma właściwości przeciwkrzepliwe). Pomidory to też bogactwo pierwiastków mineralnych. Jednym z najważniejszych jest potas, który dzięki swojemu działaniu moczopędnemu obniża ciśnienie krwi. Pomidory dostarczają również wapnia, magnezu, żelaza.

Znajdziesz w nich też takie rzadko spotykane w produktach spożywczych mikroelementy jak mangan, miedź czy kobalt.

Wartości odżywcze surowych, czerwonych pomidorów (w 100 g)Wartość energetyczna - 18 kcalBiałko ogółem - 0.88 gTłuszcz - 0.20 gWęglowodany - 3.89 g (w tym cukry proste 2.63)Błonnik - 1.2 gWitaminy

Tiamina – 0.037 mgRyboflawina – 0.019 mgNiacyna - 0.594 mgWitamina B6  - 0.080 mgKwas foliowy -  15 µgWitamina A – 833 IUWitamina E – 0.54 mgWitamina K - 7.9 µgwitamina C - 13.7 mg

MinerałyWapń – 10 mgŻelazo - 0.27 mg Magnez - 11 mgFosfor - 24 mg Potas - 237 mgSód – 5 mg Cynk - 0.17 mg

Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

Pomidory z ogórkami - za i przeciw

Łączenie w jednej sałatce pomidorów i ogórków to nie najlepsze rozwiązanie - obecny w ogórkach enzym zabija zawartą w pomidorach witaminę C. Ale jest na to rada - przed połączeniem składników wystarczy każdy z nich wymieszać z odrobiną oliwy z oliwek. Podziała ona ochronnie na witaminę C, a dodatkowo zwiększy wchłanialność likopenu z pomidorów.

Pomidory i przetwory

Ważne miejsce w naszej diecie powinny zajmować sosy, keczupy i koncentraty pomidorowe. Nie dorównują wprawdzie surowym pomidorom zawartością witamin, ale wypadają znacznie lepiej pod względem ilości łatwo wchłanialnego likopenu.

Podczas obróbki termicznej dochodzi do zerwania niektórych wiązań chemicznych, w wyniku czego likopen przekształca się w związek o wiele łatwiej przyswajalny dla naszego organizmu. Poziom likopenu we krwi po zjedzeniu przetworów pomidorowych jest 2-3 razy wyższy niż po spożyciu świeżych pomidorów.

Pomidory - kto nie powinien ich jeść?

Zbyt dużo pomidorów nie powinny jeść osoby chore na dnę moczanową i reumatoidalne zapalenie stawów. Niestety pomidory mogą powodować zgagę, a także mogą uczulać. Muszą też na nie uważać cierpiący z powodu zgagi.

Jeśli masz wrażliwy przewód pokarmowy, obieraj pomidory ze skórki (najłatwiej schodzi po wcześniejszym sparzeniu). Podobnie należy postąpić, gdy podajemy je osobom mającym problemy z gryzieniem. Pomidory mogą uczulać. Powinny unikać ich matki karmiące, a do diety dzieci muszą być wprowadzane stopniowo - zmniejszy to ryzyko pojawienia się alergii.

Pomidory: czerwone, żółte i zielone

Oprócz czerwonych w naszej kuchni pojawiają się także pomidory żółte oraz zielone, niedojrzałe. Żółte są pod względem zawartości witamin tak samo wartościowe jak czerwone, chociaż jest w nich trochę mniej drogocennego likopenu. Bardzo ostrożnie powinniśmy natomiast podchodzić do zielonych pomidorów.

Nie zawierają one tylu substancji odżywczych, co dojrzałe, mają natomiast znacznie więcej tomatyny, która jest szkodliwym alkaloidem. Uaktywnia się on zwłaszcza po skropieniu warzyw octem. Dlatego właśnie jedzenie znacznych ilości sałatki z zielonych pomidorów z sosem winegret może powodować migreny. Takich sensacji nie będą natomiast wywoływać przetwory z tych samych zielonych pomidorów. Tomatyna pod wpływem temperatury traci wszystkie swoje szkodliwe właściwości.

Pomidory - gatunki

Mają zbliżoną zawartość substancji odżywczych, ale różnią się kształtem i smakiem. Oto te, które najczęściej możemy spotkać w sklepach i na bazarach:

  • Okrągłe gruntowe. Gatunek najpopularniejszy. Mają bardzo dużo soku. Najsmaczniejsze są te, które wyrosły pod gołym niebem. Cieplarniane mogą mieć nieco mdły smak. Doskonałe na surowo i po ugotowaniu. Najlepsze na przetwory.
  • Karłowate. Zwykle sprzedaje się je w gronach. Mają bardzo intensywny smak i dużo soku. Można je przyrządzać na różne sposoby.
  • Malinowe. Największe ze wszystkich. Mają ścisły miąższ i dużo soku, a także łagodny i słodki smak. Pyszne na surowo, ale można też robić z nich przetwory.
  • Bycze serca. Wyróżnia je podłużny kształt i bardzo twardy miąższ. Są też mniej soczyste niż inne pomidory i zawierają mniej pestek. Smakiem zbliżone do malinowych, ale mniej aromatyczne. Świetnie nadają się na sałatki i przetwory.
  • Koktajlowe. Najmniejsze z pomidorów. Bywają czerwone, pomarańczowe lub żółte. Używa się ich przede wszystkim do dekoracji.

Zobacz wideo - domowe suszone pomidory. Przepis z restauracji Focaccia Ristorante

Domowe suszone pomidory - przepis z Focaccia Ristorante