Refluks żółciowy - definicja, objawy, leczenie

Refluks żółciowy, inaczej refluks jelitowo-żołądkowy, niekwaśny jest schorzeniem, które polega na zarzucaniu dwunastniczej treści wraz z żółcią do żołądka. Dotyczy najczęściej osób po usunięciu pęcherzyka żółciowego. Sprawdź, czym objawia się refluks dwunastniczo- żołądkowy.

Spis treści

1. Refluks żółciowy - przyczyny
2. Refluks żółciowy - objawy
3. Refluks żółciowy - dieta
4. Refluks żółciowy - leczenie

Refluks żółciowy, inaczej refluks jelitowo-żołądkowy, niekwaśny ma miejsce, kiedy zasadowa treść cofa się z jelit do żołądka.

W prawidłowych warunkach żółć wydzielana przez wątrobę przedostaje się przez brodawkę Vatera wraz z sokiem trzustkowym do dwunastnicy. Przy zachowanej perystaltyce i właściwym działaniu odźwiernika zawartość żołądka przesuwa się do jelit.

Może dojść do zmiany kierunku, wtedy gdy odźwiernik - zwieracz żołądka, połączony z dwunastnicą, nie działa prawidłowo, w związku z czym dochodzi do zarzucania treści.

Refluks żółciowy - przyczyny

Przyczynami refluksu żółciowego są głównie:

• zaburzenia perystaltyki jelit związane z uszkodzeniem nerwów (do uszkodzenia nerwów może dojść przy zabiegach operacyjnych)
• zaburzenia motoryki, przewodzenia nerwowego związane z częściową resekcją żołądka
• odchylenia w różnicy ciśnień w narządach przewodu pokarmowego
• zmniejszone napięcie zwieracza żołądka o nieznanej etiologii (idiopatyczne)
• wrzody żołądka doprowadzające do jego zniekształceń

Do rozwoju choroby przyczynić się może również:

• palenie papierosów
• spożywanie alkoholu i kawy
• stres, lęk
• otyłość, nadwaga

Refluks żółciowy - objawy

Ból pojawia się zazwyczaj około 0,5-3h po spożyciu posiłku. W niektórych przypadkach dochodzi do nasilenia objawów i pojawienia się refluksu jelitowo-żołądkowo-przełykowego.

Sytuacja ta ma miejsce, gdy błędnie funkcjonuje odźwiernik jak i górny zwieracz przełyku. Obserwuje się wtedy nasilenie objawów oraz wystąpienie:

• pieczenia w gardle
• gorzkiego, nieprzyjemnego smaku w ustach, spowodowanego obecnością żółci

Charakterystyczne objawy refluksu żółciowego to:

• bóle w nadbrzuszu
• nudności
• wymioty (najczęściej treścią żółciową)
• uczucie pełności
• odbijanie
• nieprzyjemny zapach z ust

Refluks żółciowy - dieta

Dieta powinna być lekkostrawna i zawierać duże ilości białka. Nie należy omijać śniadań. Posiłki muszą być spożywane regularnie, ostatni nie później niż 3 godziny przed snem.

Odradza się palenie papierosów i picie alkoholu. Smażone, ostre potrawy z dużą ilością przypraw, mocna kawa i herbata oraz gazowane napoje są również niewskazane.

Ważne, aby spożywać około 2,5 litrów niegazowanej wody dziennie. Warto sięgać po:

• mleko, twaróg chudy i półtłusty
• jaja gotowane
• pieczywo jasne, pieczywo razowe, pieczywo typu graham
• chude mięso: kurczak, indyk, cielęcina, ryby niesmażone
• warzywa i owoce gotowane, na parze - nie zaleca się pomidorów, cebuli oraz warzyw strączkowych

Refluks żółciowy - leczenie

• preparaty kwasu ursodezoksycholowego - rozrzedzają żółć
• sulpiryd - lek blokujący receptory adrenergiczne D2
• inhibitory pompy protonowej - nie łagodzą refluksu żółciowego, ale wpływają na refluks kwaśny
• itopryd - antagonista receptorów dopaminowych D2, pobudza perystaltykę przewodu pokarmowego, stosowany przed posiłkami
• cholestyramina - wiąże kwasy żółciowe
• sukralfat - lek osłaniający błonę śluzową
• leki stosowane w psychiatrii: trójpierścieniowe leki antydepresyjne i hamujące zwrotny wychwyt serotoniny

Gdy u pacjenta rozwinie się zapalenie żółciowe w wyniku wcześniej wykonywanych zabiegów (dotyczących żołądka czy dróg żółciowych) konieczne może być leczenie operacyjne.

Czytaj też: 

• Zapalenie dróg (przewodów) żółciowych - przyczyny, objawy, leczenie
• Choroba refluksowa przełyku
• Refluks jelitowo-żołądkowy: przyczyny, objawy, leczenie
• Dieta przy refluksie - zasady. Co można jeść, a czego nie w chorobie refluksowej?
• Dieta refluksowa - tygodniowy jadłospis i przepisy
• Refluks czyli cofanie się pokarmu. Przyczyny, objawy i leczenie refluksu
• Niestrawność. Czy to jeszcze niestrawność czy już refluks?
• Przełyk Barretta: zgaga i refluks to pierwsze objawy choroby

O autorze

Natalia Młyńska

Studentka kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. Jej największą pasją jest medycyna. Uwielbia też sport, głównie bieganie i taniec. Chciałaby swoich przyszłych pacjentów leczyć tak, aby widzieć w nich człowieka, nie tylko chorobę.

Przeczytaj więcej tekstów tej autorki

Natalia Młyńska