Spis treści
Tymianek, właściwie tymianek pospolity (Thymus vulgaris) to zioło pochodzące z krajów basenu Morza Śródziemnego. Obecnie tymianek jest uprawiany w wielu państwach Europy i Ameryki, jak również w Polsce, gdzie kwitnie od czerwca do lipca.
Wiele osób traktuje tymianek tylko i wyłącznie jako przyprawę, ale w medycynie ludowej od wieków stosowany był jako środek do walki z wirusami i bakteriami. Stosowano go często, by złagodzić kaszel, przede wszystkim kaszel męczący, i to zarówno kaszel mokry jak i kaszel suchy.
i
Właściwości prozdrowotne tymianku
Badania potwierdziły, że tymianek:
- wspiera układ oddechowy
- ma działanie przeciwbakteryjne i aseptyczne, dlatego skutecznie łagodzi infekcje gardła i jamy ustnej
- działa wykrztuśnie i rozkurczowo - tę właściwość wykorzystano w celu wyrobu syropów na kaszel suchy i kaszel mokry.
- wspiera układ pokarmowy - preparaty na bazie tymianku stosowane są w celu leczenia nieżytu żołądka, łagodzenia podrażnionych jelit i dolegliwości wątrobowych
- zapobiega biegunce
- wykazuje działanie przeciwzapalne
- łagodzi bóle reumatyczne (RZS)
- odkaża kanały zębowe
- łagodzi stany zapalne pochwy
Skład i wartości odżywcze tymianku
Ziele tymianku zawiera olejek eteryczny w ilości do 3,5%, niekiedy nawet do 5,4%. W olejku znajduje się:
- 20 do 50% pochodnych fenolowych - tymolu i karwakrolu
- cyneol
- cymen
- α-pinen
- linalol
- octan linalolu
- borneol
- octan bornylu
- do 10% garbników
- kwasy polifenolowe, jak kawowy i chlorogenowy
- związki trójterpenowe (m.in. kwas ursolowy i oleanolowy)
- flawonoidy (m.in. luteolinę i api-geninę oraz ich glikozydy)
- gorycze
- saponiny
- sole mineralne ze znaczną ilością litu
Wartości odżywcze tymianku:
100 g tymianku dostarcza 101 kcal
Tymianek w 100 g zawiera:
- witamina A
- beta karoten
- witamina B2 (ryboflawina)
- niacyna
- witamina B6
- kwas foliowy
- witamina C
- potas 609 mg
- wapń 405 mg
- fosfor 106 mg
- magnez 160 mg
- żelazo 17.4 mg
- cynk 1.8 mg
- miedź 0.6 mg
- mangan 1.7 mg
Źródło: x-news.pl/Agencja TVN
Lecznicze właściwości popularnych przypraw
Czy tymianek jest bezpieczny w ciąży?
Zażywanie tymianku w bardzo dużych ilościach lub stosowanie oleju tymiankowego może mieć negatywny wpływ na rozwój płodu, ponieważ w okresie ciąży może stymulować macicę do skurczów.
Tymianek i jegp zastosowanie w kosmetyce
- tymianek działa odkażająco, przeciwzapalnie i oczyszczająco na skórę, dlatego jest składnikiem wielu kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji cery tłustej i trądzikowej;
- wyciąg z tymianku jest pomocny w leczeniu łupieżu, oraz nadmiernego przetłuszczania się włosów. W połączeniu z innymi ziołami, np. z rozmarynem, stanowi płukankę przeznaczoną do włosów przetłuszczających się;
- tymianek jest składnikiem wielu ziołowych past do zębów, ponieważ regeneruje uszkodzone dziąsła.
Tymianek jako przyprawa w kuchni
Tymianek charakteryzuje się gorzkawym smakiem i bardzo aromatycznym zapachem. Przyprawia się nim najczęściej dania z dziczyzny i drobiu oraz dania rybne. Najlepiej komponuje się z:
Nie powinno się go łączyć z majerankiem.
Napar z tymianku
Łyżkę ziela zalej 1,5 szklanki wrzątku, odstaw pod przykryciem na 15 minut, przecedź. Pij po 1/3 szklanki przed posiłkami na pobudzenie apetytu, albo po posiłkach, by wspomóc trawienie i zapobiec wzdęciom. Naparu można również używać do płukania jamy ustnej i płukania gardła w czasie anginy.
Przepis na krem z pomidorów z tymiankiem
Skutki uboczne stosowania tymianku i objawy przedawkowania
Tymol, jeden z olejków eterycznych tymianku, to związek chemiczny należący do terpenów. Spożyty w większej ilości jest trujący i może doprowadzić do uszkodzenia wątroby, nerek, serca i ośrodkowego układu nerwowego, a w konsekwencji do śmierci.
Najbardziej niebezpieczne jest przedawkowanie olejku tymiankowego, który w dużej części składa się z tymolu.
Najczęstszymi objawami zatrucia są:
- wymioty
- nudności
- zapalenie żołądka
- problemy z oddychaniem
Cięższe objawy obserwowano po nieostrożnym, doustnym przyjmowaniu olejku tymiankowego. Tymol działa jeszcze silniej i może nawet spowodować zatrucie śmiertelne.
