Rumianek - właściwości i zastosowanie

2020-06-12 9:24

Rumianek pospolity (łac. Matricaria recutita) to jedna z najbardziej znanych i popularnych roślin leczniczych. Surowcem zielarskim są wysuszone koszyczki. Rumianek pospolity pochodzi ze wschodniej części obszaru Morza Śródziemnego; dziś jest rozpowszechniony prawie wszędzie. Pospolity także w Polsce. Jakie są właściwości rumianku?

Rumianek
Autor: Thinkstockphotos.com Blondynki uważają rumianek za swój kwiat, ponieważ jest częstym składnikiem szamponów i preparatów do pielęgnacji jasnych włosów.
Rumianek
Autor: Getty Images Dzięki zawartości spiroeteru i związków kumaryny rumianek pomaga się odprężyć i uspokoić nerwy.

Rumianek pospolity (łac. Matricaria recutita - dawniej Matricaria chamomilla L.) to roślina lecznicza, której drobne, biało-żółte kwiaty zawierają substancje rzadko występujące w świecie roślin. Chodzi przede wszystkim o wyjątkowo dużą ilość (nawet do 1,5 proc.) olejku eterycznego bogatego w związki o specyficznych właściwościach leczniczych, m.in. działający przeciwalergicznie chamazulen, a także alfa-bisabolol i jego tlenki.

Należy jednak pamiętać, że mimo zawartości chamazulenu rumianek często uczula osoby wrażliwe - oczywiście wtedy, gdy stosują go zewnętrznie.

Rumianek to roślina jednoroczna o silnym, charakterystycznym zapachu. Łodyga rumianku jest wzniesiona 15-50 cm wysokości i rozgałęziona - na szczytach rozgałęzień tworzą się koszyczki kwiatowe o średnicy 1,5-2,5 cm ze stożkowatym, pustym w środku dnem kwiatowym. Kwiaty języczkowe (brzeżne) są białe, a kwiaty rurkowate (wewnętrzne) - żółte. Rumianek kwitnie od maja do września.

Spis treści

  1. Rumianek - popularna roślina lecznicza
  2. Rumianek - właściwości i zastosowanie
  3. Rumianek na zapalenie spojówek
  4. Rumianek na podrażnienia skóry
  5. Rumianek na włosy
  6. Rumianek na rany
  7. Rumianek na uspokojenie
  8. Rumianek na żołądek
  9. Rumianek na ból
  10. Rumianek na infekcje gardła i jamy ustnej

Rumianek - popularna roślina lecznicza

Surowcem zielarskim są wysuszone koszyczki, które zbiera się na początku kwitnienia (gdy kwiaty języczkowe jeszcze nie zwisają). Zbiór najlepiej przeprowadzać w suche, słoneczne dni, w godzinach popołudniowych - wtedy rośliny zawierają najwięcej substancji czynnych. Koszyczki suszy się w przewiewnym i zacienionym pomieszczeniu rozłożone cienką warstwą.

Koszyczek rumianku jest składnikiem wielu gotowych preparatów i mieszanek leczniczych. W kwiatach rumianku są:

Właśnie tej różnorodności składników rumianek zawdzięcza opinię jednej z najcenniejszych roślin leczniczych.

Rumianek - właściwości i zastosowanie

Rumianek pospolity ma właściwości:

  • przeciwzapalne
  • rozkurczające mięśnie gładkie
  • przyspieszające gojenie się ran
  • dezodoryzujące
  • przeciwbakteryjne i neutralizujące toksyny bakteryjne
  • pobudzające przemianę materii w skórze

Koszyczki rumianku stosuje się wewnętrznie:

Zewnętrznie stosuje się rumianek przy:

Koszyczki rumianku są także często wykorzystywane w kosmetyce.

Rumianek na zapalenie spojówek

Składniki naparu rumiankowego działają antyseptycznie, ściągająco i przeciwzapalnie. Ponadto hamują wydzielanie histaminy. To czyni z naparu bardzo skuteczny środek do przemywania i kompresów na podrażnione oczy – czy to z powodu stanu zapalnego spojówek, czy uczulenia.

Rumianek na podrażnienia skóry

Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym rumianku - co jest związane z zawartością alfa-bisabololu i spiroeteru, w mniejszym stopniu chamazulenu - napar z jego kwiatów jest doskonałym środkiem pomocnym przy wielu problemach skórnych.

Można go stosować np. do przygotowania parówek, kompresów lub do przemywania skóry dotkniętej trądzikiem, do łagodzenia podrażnień, a nawet zmian skórnych spowodowanych grzybicą.

Pomoże także przy owrzodzeniach, oparzeniach, świądzie. Dlatego wyciąg z rumianku jest bardzo cenionym składnikiem wielu kosmetyków - kremów, maseczek, płynów do mycia i kąpieli - przeznaczonych do skóry delikatnej i wrażliwej.

Rumianek na włosy

Ekstrakt z rumianku jest składnikiem wielu kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji włosów - ale tylko blond, ma bowiem silne właściwości rozjaśniające. Przywraca im naturalną jasną barwę, nadaje połysk i elastyczność, ułatwiając ich układanie.

W przypadku włosów przetłuszczających się przeciwdziała pojawieniu się łupieżu. A ponadto dzięki zawartości licznych związków mineralnych zapobiega wypadaniu włosów, odżywiając ich cebulki.

Rumianek na rany

Olejek pozyskiwany z kwiatów rumianku ma nie tylko silne działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, ale również pobudza przemianę materii w skórze i dzięki temu przyśpiesza gojenie się drobnych ran. Dlatego znajduje się on w wielu leczniczych kremach, maściach czy żelach, które działają antyseptycznie i jednocześnie ułatwiają zabliźnianie się zranień skóry.

Rumianek na uspokojenie

Rumianek ma właściwości rozluźniające, pomaga odprężyć się i uspokoić skołatane nerwy – to zasługa m.in. spiroeteru i związków kumaryny.

Po męczącym, stresującym dniu warto zanurzyć się w kąpieli z dodatkiem naparu z rumianku. A problemy ze snem miną, gdy położymy głowę na małej poduszeczce, do której wsypiemy trochę suszonych kwiatów rumianku.

Rumianek na żołądek

Dzięki aktywnym substancjom zawartym w rumianku, skutecznie radzi on sobie z różnymi dolegliwościami trawiennymi.

Spiroeter hamuje wydzielanie histaminy, serotoniny i bradykininy – substancji wywołujących stany zapalne. Flawonoidy i pochodne kumaryny wpływają rozkurczająco na mięśnie gładkie jelit i przewodów żółciowych. W rezultacie napar z rumianku działa przeciwzapalnie na błony śluzowe żołądka, poprawia przepływ żółci, korzystnie działa na przewód pokarmowy i wątrobę.

Herbatka rumiankowa po sutym i tłustym posiłku ułatwi jego trawienie. Jest ona także zalecana jako środek pomocniczy w nadkwaśności żołądka i nadmiernym wydzielaniu soku żołądkowego, przynosi ulgę w chorobie wrzodowej.

Rumianek na ból

Ponieważ zawarte w rumianku flawonoidy i związki kumaryny powodują obniżenie napięcia mięśni gładkich żołądka i jelit, herbatka rumiankowa jest bardzo skutecznym środkiem wiatropędnym.

Przynosi ulgę przy:

Jej właściwości rozkurczające i jednocześnie antyseptyczne sprawiają, że jest również przydatna przy problemach z nerkami i pęcherzem moczowym.

Rumianek na infekcje gardła i jamy ustnej

Olejek eteryczny, a zwłaszcza zawarty w nim alfa-bisabolol i spiroeter, działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie na błony śluzowe jamy ustnej. W efekcie rumianek bardzo skutecznie radzi sobie z:

Dlatego ekstrakt z rumianku jest ważnym składnikiem past do zębów oraz płukanek do ust i gardła.

Zrób to koniecznie

Wszechstronny napar z rumianku

Łyżkę suszonych kwiatów rumianku zalej szklanką wrzątku i zostaw pod przykryciem na 10 minut. Przecedź. Napar możesz pić – pomoże przy bólach brzucha, zaburzeniach trawienia, podenerwowaniu i problemach ze snem; albo stosować do płukania chorego gardła, przemywania oczu czy podrażnionej skóry.

Artykuł ukazał się w miesięczniku "Zdrowie"

Czy rozpoznajesz to zioło?
Pytanie 1 z 7
Te fioletowe kwiaty zawierające olejki eteryczne, które działają uspokajająco to:
Lawenda