Olejki eteryczne: właściwości i zastosowanie. Gdzie je kupić i jak ich używać?
Olejki eteryczne (zapachowe) pomocne są w leczeniu różnych dolegliwości - od bólu głowy po reumatyzm i problemy z trawieniem. W związku z tym znalazły zastosowanie w medycynie naturalnej. Poznaj właściwości i zastosowanie olejków eterycznych oraz dowiedz się, gdzie je kupić, jak rozpoznać olejek eteryczny naturalny i jak ich używać. Poznaj również działanie poszczególnych olejków eterycznych!
Olejki eteryczne to dobrodziejstwo natury, które ludzkość wykorzystuje już od 3000 r. p. n. e. Olejki eteryczne były znane już w starożytnym Egipcie, Macedonii i w Indiach. Za pierwszą osobę, która dokonała destylacji olejków eterycznych uważa się słynnego Awicennę - średniowiecznego lekarza. Opracował on nawet różne techniki masażu z wykorzystaniem olejków eterycznych. Olejki znalazły tak szerokie zastosowanie, że wytworzyła się nawet osobna dziecina - aromaterapia - zajmująca się ich zastosowaniem w celach leczniczych i terapeutycznych.
Spis treści:
- Właściwości olejków eterycznych
- Zastosowanie olejków eterycznych
- Jak dobrać olejek eteryczny do dolegliwości?
- Jak używać olejków eterycznych?
- Gdzie kupić olejki eteryczne?
- Olejki eteryczne a ciąża
Właściwości olejków eterycznych
Olejki eteryczne pozyskuje się z roślin - obecnie znamy około 2000 różnych roślin olejkodajnych, występujących na całym świecie, jednak głównie w strefie zwrotnikowej. Rośliny te posiadają olejki w każdej swojej części: kwiatach, łodydze, korzeniach, nasionach, żywicy. Olejki eteryczne pozyskuje się na kilka sposobów, zazwyczaj poprzez destylację z użyciem pary wodnej, tłoczenie na zimno bądź ekstrakcję alkoholem. Warto dodać, że do celów aromaterapii pozyskiwany jest niewielki odsetek uzyskanych olejków eterycznych - około 10% - reszta jest wykorzystywana przez koncerny farmaceutyczne i spożywcze i od wyrobu perfum. Olejki eteryczne łączą się z alkoholami i tłuszczami.
Olejki eteryczne nie są rozpuszczalne w wodzie.
W każdym naturalnym olejku eterycznym znajduje się co najmniej kilkadziesiąt związków, m. in. alkohole, estry, aldehydy, terpeny, ketony. Warto jednak pamiętać, że o ile w samym olejku składników jest niemało, o tyle, kupując naturalny olejek eteryczny należy zwrócić uwagę, by zawierał... tylko jeden składnik. Producent nie wyróżnia bowiem wszystkich związków zawartych w konkretnym olejku eterycznym (nie wszystkie są nam jeszcze zresztą cały czas znane), informuje natomiast, jakiego rodzaju olejek konkretnie kupiliśmy, np. oleum citrus nobilis - olejek mandarynkowy, oleum citrus limonum - olejek cytrynowy, oleum eucalipti globulus - olejek eukaliptusowy, oleum citrus grandis - olejek grejpfrutowy, oleum pinus silvestris - olejek sandałowy itp.
Właściwości olejków eterycznych są bardzo różnorodne - wszystko zależy od tego, który z nich wybierzemy. Poniżej przedstawiamy tabelę z właściwościami i zastosowaniem najpopularniejszych z nich - zobacz, który z nich okaże się najskuteczniejszy w konkretnych przypadkach!
| Rodzaj olejku | Zastosowanie olejku |
| Olejek lawendowy | Olejek lawendowy działa uspokajająco - to idealny środek na zszargane nerwy. Znajduje również zastosowanie w kojeniu różnego rodzaju bólów: mięśniowych, menstruacyjnych, reumatycznych. Olejek lawendowy to też często składnik preparatów na... cellulit. |
| Olejek cytrynowy | Wykorzystywany przy produkcji kosmetyków na trądzik - powstrzymuje powstawanie zaskórników i reguluje wydzielanie sebum. Olejek cytrynowy ma również działanie bakteriobójcze i tonizujące. Powstrzymuje działanie wolnych rodników i spowalnia rozkład włókien kolagenowych, ma więc również właściwości zapobiegające starzeniu się skóry. |
| Olejek eukaliptusowy | Olejek eukaliptusowy wykorzystywany jest do przygotowywania inhalacji w leczeniu kataru i przeziębienia. Ma działanie odkażające i oczyszczające. |
| Olejek sosnowy | Podobnie jak olejek eukaliptusowy, olejek sosnowy wykorzystuje się podczas infekcji dróg oddechowych organizmu, zwiększa on również naszą odporność. U osób z bardzo wrażliwą skórą może jednak powodować reakcje alergiczne. |
| Olejek cedrowy | Sprawdzi się w przypadku osób z chorobami układu krążenia i układu pokarmowego, ponieważ oczyszcza żyły i przewód pokarmowy. |
| Olejek z drzewa herbacianego | Ma działanie antybakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne. Oczyszcza pory i pomaga w walce z trądzikiem i grzybicą skóry. |
| Olejek bazyliowy | Poprawia koncentrację, pomaga na bezsenność, problemy gastryczne, a także w przypadku różnego rodzaju bólów: reumatycznych, migrenowych, miesiączkowych. |
| Olejek jaśminowy | Znany jest przede wszystkim jako afrodyzjak, wykorzystywany również jako składnik oliwek kosmetycznych, preparatów do olejowania włosów. |
| Olejek miętowy | Wykazuje działanie przeciwbólowe - dzięki zawartości mentolu powoduje wrażenie uczucia chłodu na skórze. Używany również podczas wykonywania inhalacji i w przypadku dolegliwości gastrycznych. Często wykorzystywany w domowych kominkach do aromaterapii. |
Jak dobrać olejek eteryczny do dolegliwości?
- Bóle głowy: olejek bazyliowy, hyzopowy, lawendowy, majerankowy, miętowy, geraniowy.
- Nadciśnienie: olejek lawendowy, majerankowy, rozmarynowy, różany, szałwiowy, ylangowy.
- Niedociśnienie: olejek bergamotowy, miętowy, lawendowy, cytrynowy.
- Przeziębienie, katar, kaszel: olejek anyżowy, cyprysowy, eukaliptusowy, herbaciany, lawendowy, miętowy, rozmarynowy.
- Stres: olejek jałowcowy, lawendowy, melisowy, neroli, geraniowy, różany.
- Zaburzenia trawienia: olejek cytrynowy, kminkowy, kolendrowy, lawendowy, miętowy, geraniowy, różany, sandałowy.
- Bóle reumatyczne: olejek imbirowy, kolendrowy, cyprysowy, eukaliptusowy.
- Bóle mięśni: olejek cyprysowy, jałowcowy, lawendowy, miętowy, rozmarynowy.
- Bezsenność: olejek różany, geraniowy, jałowcowy, lawendowy, majerankowy, mandarynkowy.
- Apatia: olejek hyzopowy, miętowy, rozmarynowy, tymiankowy.
- Zmęczenie i brak koncentracji: olejek bazyliowy, geraniowy, miętowy, rozmarynowy.
- Depresja: olejek bazyliowy, cytrynowy, jodłowy, lawendowy, neroli, paczuli, pomarańczowy, różany, sosnowy, ylangowy.
- Lęki: olejek majerankowy, mandarynkowy, neroli, ylangowy.
- Zmienny nastrój: olejek cyprysowy, geraniowy, mandarynkowy, pomarańczowy, sandałowy.
Czytaj też: Przepis na mieszankę olejków eterycznych na ból głowy
Czytaj też: Jak działa sosnowy olejek eteryczny i gdzie znajduje zastosowanie
Czytaj też: Olejek arganowy do włosów i twarzy: jakie ma właściwości?
Jak używać olejków eterycznych?
Olejki eteryczne można stosować na trzy sposoby:
- Aromaterapia
Inhalację olejkami można zrobić przy pomocy dyfuzora (to sposób najczęściej wykorzystywany przy przeziębieniach i na oczyszczanie zatok). Osoby cierpiące na bezsenność i bóle głowy przed snem mogą umieścić jedną-dwie krople odpowiedniego olejku na poduszce. Terapię zapachem można przeprowadzić też wkrapiając odrobinę olejku do kominka aromaterapeutycznego, do naczynia z ciepłą wodą lub na chusteczkę, którą przyłoży się do nosa.
- Miejscowo na skórę
Drugim skutecznym sposobem stosowania olejków jest wcieranie ich w skórę. Cząsteczki eteryczne przez pory skóry błyskawicznie dostają się do krwiobiegu (już po 30 sekundach). Najczęściej olejkami naciera się dłonie, podeszwy stóp, małżowiny uszne i okolice karku, ale równie dobrze można użyć ich do masażu całego ciała.
Ważne! Działanie niektórych olejków może być bardzo silne i wiele z nich podrażnia skórę, dlatego przed użyciem olejku eterycznego trzeba go rozcieńczyć olejkiem bazowym. Najczęściej jest to któryś z olejów roślinnych, np. kokosowy lub oliwa z oliwek. Przyjmuje się, że najlepsze proporcje to 1 kropla olejku eterycznego do 6 kropli oleju bazowego.
- Doustnie
Olejki do użytku wewnętrznego powinny być dopuszczone do stosowania doustnego (informacja na ten temat musi być umieszczona na opakowaniu). W zależności od dolegliwości kilka kropli olejku można zakropić pod język, można płukać usta wodą z odrobiną olejku lub rozcieńczyć go dowolnym płynem i wypić.
Opisy metod stosowania i przepisy, jak używać poszczególne olejki umieszczane są na opakowaniach.
Czytaj też: Olej abisyński - pielęgnacja ciała olejem abisyńskim
Czytaj też: Jak wybrać olej do olejowania włosów?
Czytaj też: Jak zrobić własne, naturalne perfumy? Poznaj przepis!
Gdzie kupić olejki eteryczne?
Zakup olejku eterycznego nie stanowi żadnego problemu: dostępne są w sklepach internetowych, drogeriach, sklepach z produktami orientalnymi, a nawet z wyposażeniem wnętrz czy... kwiaciarniach. Zawsze jednak należy dokładnie sprawdzić skład sprzedawanego produktu - czy to, co sprzedający nazywa "naturalnym" rzeczywiście takie jest.
Nie zaleca się stosowania olejków eterycznych w ciąży, zwłaszcza w jej pierwszym trymestrze i u kobiet, u których wcześniej wystąpiły poronienia. Niektóre z nich mogą bowiem powodować zagrażające ciąży skurcze. Mowa tu przede wszystkim o olejku hyzopowym, cyprysowym, lawendowym, rozmarynowym, jałowcowym, bazylii, majeranku, szałwii, gałce muszkatołowej.
Polecany artykuł:
miesięcznik "Zdrowie"
Czytaj też: Olejek z drzewa herbacianego - właściwości i zastosowanie
Czytaj też: Lawenda i olejek lawendowy - właściwości i zastosowanie w kosmetyce
Czytaj też: Woda różana i olejek różany - właściwości i zastosowanie
