Śródmiąższowe zapalenie płuc może zdradzić… wygląd palców

Śródmiąższowe zapalenie płuc, inaczej śródmiąższowe włóknienie płuc, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, daje podobne objawy. Jednak są one niespecyficzne, przez co śródmiąższowe zapalenie płuc łatwo pomylić z innymi chorobami. Może to opóźnić postawienie właściwej diagnozy, a co za tym idzie - wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jakie są przyczyny i objawy śródmiąższowego zapalenia płuc? Na czym polega leczenie?

Spis treści

1. Śródmiąższowe zapalenie płuc - przyczyny
2. Śródmiąższowe zapalenie płuc - objawy
3. Śródmiąższowe zapalenie płuc - diagnostyka
4. Śródmiąższowe zapalenie płuc - leczenie i rokowania

Śródmiąższowe zapalenie płuc, inaczej śródmiąższowe włóknienie płuc, to choroba pęcherzyków płucnych, której istotą jest ich stan zapalny, prowadzący do włóknienia płuc. Śródmiąższowe zapalenie płuc to choroba przewlekła i  postępująca.

Wyróżnia się kilka typów śródmiąższowego zapalenia płuc:

• zwykłe (zwyczajne) śródmiąższowe zapalenie płuc (samoistne włóknienie płuc)
• nieswoiste (niespecyficzne) śródmiąższowe zapalenie płuc
• kryptogenne organizujące zapalenie płuc
• limfocytarne śródmiąższowe zapalenie płuc
• ostre śródmiąższowe zapalenie płuc (dawniej zespół Hammana i Richa)

Śródmiąższowe zapalenie płuc - przyczyny

Zwykłe śródmiąższowe zapalenie płuc

Przyczyna samoistnego włóknienia płuc jest nieznana. Przypuszcza się, że jest to proces nieprawidłowego gojenia wielokrotnych, mikroskopijnych uszkodzeń nabłonka pęcherzyków płucnych przez nieokreślone bliżej czynniki. Jednak według niektórych źródeł w 0,5-3,7 proc. przypadków choroba występuje rodzinnie i dziedziczy się ją.³ Choroba występuje zwykle u osób po 50. roku życia, częściej u mężczyzn. Zapadalność na chorobę wzrasta wraz z wiekiem.

Nieswoiste śródmiąższowe zapalenie płuc

Może występować w przebiegu chorób tkanki łącznej (takich jak, np. twardzina układowa, reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Sjögrena i zapalenie skórnomięśniowe) alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych, reakcji na leki. Występuje u osób w wieku 40-50 lat i raczej nie ma związku z paleniem tytoniu.

Kryptogenne organizujące zapalenie płuc

Organizujące się zapalenie płuc ma w 2/3 przypadków nieznaną przyczynę, w pozostałych występuje w przebiegu chorób tkanki łącznej, nowotworów płuc lub innych narządów, jako reakcja na leki, po przeszczepieniach narządów. Jest też związane z infekcyjnym zapaleniem płuc.

Limfocytarne śródmiąższowe zapalenie płuc

Jego przyczyną może nie być znana, ale kilkakrotnie częściej jest wynikiem innych chorób, takich jak pierwotne hipogammaglobulinemie, pierwotna żółciowa marskość wątroby, zakażenie wirusem HIV, wirusem Ebstein-Barr i choroby tkanki łącznej (często występuje w zespole Sjögrena).

Ostre śródmiąższowe zapalenie płuc

Przyczyna tej postaci śródmiąższowego zapalenia płuc jest nieznana. Brane są pod uwagę czynniki zakaźnie, jak wirusy, toksyczne czynniki wziewne i predyspozycja genetyczna.

Czytaj też: Czy bakteryjne zapalenie płuc jest zaraźliwe?

Śródmiąższowe zapalenie płuc - objawy

We wszystkich typach choroby jej początek jest podstępny, często trudno uchwytny. Chorzy zgłaszają:

• uporczywy, suchy kaszel
• duszność, początkowo pojawiająca się podczas wysiłku, a potem w czasie spoczynku. Duszność ta może się nasilać od miesięcy, a nawet lat

W przypadku zwykłego śródmiąższowego zapalenia płuc pojawiają się dodatkowo palce pałeczkowate (występują u ponad połowy chorych z tą postacią choroby).

Z kolei kryptogenne organizujące się zapalenie płuc przypomina ostrą infekcję wirusową z objawami grypopodobnymi - poza kaszlem i dusznością, pojawiają się także gorączka i osłabienie. Grypę przypomina także - ale tylko początkowo - ostre śródmiąższowe zapalenie płuc.

Śródmiąższowe zapalenie płuc - diagnostyka

• Osłuchanie pacjenta
• Badanie czynnościowe płuc (podstawowym jest spirometria)
• RTG klatki piersiowej/ tomografia komputerowa płuc o wysokiej rozdzielczości (TKWR)
• badanie mikroskopowe fragmentu płuca

Czytaj też: Zachłystowe zapalenie płuc - co warto o nim wiedzieć?

Śródmiąższowe zapalenie płuc - leczenie i rokowania

We wszystkich postaciach śródmiąższowego zapalenia płuc stosuje się glikosteroidy. Lekarz powinien skierować pacjenta do ośrodka domowego leczenia tlenem. Wówczas chory otrzymuje koncentrator, który cały czas wytwarza potrzebny mu tlen.

Najgorszym rokowaniem odznacza się ostre śródmiąższowe zapalenie płuc. W tym przypadku skuteczność leczenia jest bardzo mała, a śmiertelność wynosi 50-100 proc.² Oporne na leczenie jest też zwykłe śródmiąższowe zapalenie płuc. Średnie przeżycie w tej chorobie jest porównywalne do przeżycia w chorobach nowotworowych i wynosi od chwili rozpoznania 2-3 lata.¹

Jaka to choroba?

Pytanie 1 z 12

Co dolega temu dziecku?

Atypowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry

Atypiczne zapalenie skóry

Następne pytanie

Monika Majewska