Spis treści
Palce pałeczkowate, inaczej pałeczkowatość palców, palce Hipokratesa lub pałeczki dobosza, to jeden z objawów chorobowych. Palce pałeczkowate można rozpoznać po tym, że dystalne, czyli końcowe części palców są pogrubione, a paznokcie są okrągłe i uwypuklone, przez co kształtem przypominają szkiełko zegarka (tzw. paznokcie zegarkowate).
Place pałeczkowate mogą mieć postać idiopatyczną o podłożu dziedzicznym i wrodzonym. Jednak najczęściej spotyka się formę nabytą, towarzyszącą wielu chorobom.
Palce pałeczkowate a choroby układu oddechowego
Do chorób układu oddechowego, które objawiają się pałeczkowatymi palcami można zaliczyć m. in.:
- mukowiscydoza to choroba genetyczna, która objawia się także przewlekłym kaszlem, nawracającym zapaleniem płuc i oskrzeli
- przewlekła obturacyjna choroba płuc - dominują trudności z oddychaniem - najpierw przy wysiłku, potem także w spoczynku, kaszel i odkrztuszanie plwociny (głównie rano). W zaawansowanym stadium choroby pojawiają się jadłowstręt, omdlenia i palce pałeczkowate
- zatorowość płucna - duszność, ból w klatce piersiowej, suchy kaszel, krwioplucie, omdlenia
- odma opłucnowa - nagły kłujący ból w klatce piersiowej, bladość skóry, sinica, spłycony i przyspieszony oddech
- rozstrzenie oskrzeli - charakterystyczna jest triada objawów: uporczywy kaszel z odkrztuszaniem, obfita, ropna plwocina, krwioplucie. U niektórych chorych mogą się pojawić palce pałeczkowate
- środmiąższowe choroby płuc - pojawia się postępująca duszność, suchy kaszel, przemijający szybki oddech, trzeszczenie podczas oddychania, zmęczenie, utrata masy ciała, objawy nadciśnienia płucnego
- zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych - palce pałeczkowate pojawiają się w postaci przewlekłej tej choroby
- pylica płuc - narastająca duszność, kaszel, szybkie męczenie się - pałeczki dobosza pojawiają się rzadko
- idiopatyczne zwłóknienie płuc
- nowotwory płuc.
Palce pałeczkowate a choroby układu krążenia
Pałeczkowate palce mogą być również wynikiem chorób układu krążenia. Przykładem jest:
- sinicze wady serca (np. tetralogia Fallota)
- choroby dużych naczyń tętniczych i żylnych (np. tętniak aorty)
- infekcyjne zapalenie wsierdzia - palce pałeczkowate pojawiają się przy długo trwającym stanie zapalnym. Wówczas skóra zyskuje barwę "kawy z mlekiem" i wyczuwalne jest powiększenie śledziony
- bolesny rumień kończyn (łac. erythromelalgia) - napadowe zaczerwienienie i ocieplenie skóry palców nóg, rzadziej rąk. Objawami towarzyszącymi są obrzęk oraz piekący ból. Objawy te mogą również dotyczyć uszu i twarzy.
Palce pałeczkowate występujące tylko u jednej ręki lub ograniczone do kilku palców mogą wystąpić w przypadku:
- porażenia splotu barkowego
- zapalenia nerwu pośrodkowego
- tętniaka aorty lub tętnicy podobojczykowej
- sarkoidozy.
