Po e-papierosach mieli „popcornowe płuca”. Nie ma na to skutecznego leku

Choć e-papierosy miały być „zdrowszą” alternatywą dla tradycyjnego palenia, coraz więcej dowodów wskazuje, że mogą powodować nietypowe i poważne uszkodzenia płuc. Wśród użytkowników notuje się przypadki ostrego zapalenia, zwłóknień, a nawet trwałego upośledzenia funkcji oddechowej. Czym są "popcornowe płuca"? Jak objawia się ta dolegliwość? Jakie są szanse leczenia?

Co to są "popcornowe płuca" 

„Popcornowe płuca” – to określenie może brzmieć zabawnie, ale dolegliwość, która się pod tą nazwą kryje, zabawna nie jest. Tzw. popcornowe płuca to innymi słowy zarostowe zapalenie oskrzelików.

Choroba po raz pierwszy została zdiagnozowana u osób – nomen omen – pracujących w fabryce popcornu, ale dziś coraz częściej dotyczy osób, które... gustują w wapowaniu.

„Popcornowe płuca” powstają pod wpływem wdychania toksycznych oparów. Między oskrzelami a pęcherzykami płucnymi dochodzi do stanów zapalnych w ścianach oskrzelików, po czym pojawiają się zgrubienia, guzki, blizny, zwężenie, a nawet zamknięcie światła oskrzelików.

Pacjenci sygnalizują duszności i trudności w podejmowaniu aktywności fizycznej. Inne przyczyny zarostowego zapalenia oskrzelików to m.in.:

• infekcje – w tym popularna grypa, odra, adenowirusy, mykoplazma,
• choroby tkanki łącznej, m.in. reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
• stosowanie niektórych leków,
• ekspozycja na toksyczne opary, m.in. dwutlenek azotu,
• stosowanie e-papierosów.

Rozgrzewające przyprawy na kaszel, katar i przeziębienie

Zobacz galerię 10 zdjęć

Dlaczego wapowanie szkodzi płucom

Diacetyl, który znajduje się w niektórych e-papierosach, stanowi jedną z przyczyn rozwoju „popcornowych płuc”. W aromatach, które są dodawane do smakowych liquidów, znajdują się m.in. diacetyl, acetoin czy 2,3-pentanodion, których wdychanie działa toksycznie na płuca.

Coraz więcej raportów medycznych wskazuje, że e-papierosy nie są zdrowszą alternatywą dla tradycyjnych papierosów.

Zauważalny jest wpływ tzw. wapowania na stan płuc, w tym stany zapalne i postępujące zmiany anatomiczne, skutkujące uporczywym kaszlem, dusznością oraz niewydolnością oddechową.

Leczenie może pomagać zatrzymać rozwój choroby, ale jej skutków nie można już cofnąć. W terapii wykorzystuje się m.in. leki przeciwzapalne, immunosupresyjne oraz leczenie wspomagające oddychanie.

E-papierosy - skutki dla zdrowia

Skutki zdrowotne e-papierosów (inaczej: papierosów elektronicznych, vapingu, wapowania) są coraz lepiej poznawane, chociaż nadal prowadzi się badania nad ich długofalowym wpływem.

• Podrażnienie dróg oddechowych, e-papierosy mogą powodować kaszel, duszność, chrypkę i uczucie pieczenia w gardle.
• Zespół EVALI (E-cigarette or Vaping Associated Lung Injury) - ciężkie uszkodzenie płuc związane głównie z używaniem płynów zawierających THC i octan witaminy E, ale notowano też przypadki u osób używających tylko nikotyny.
• Upośledzenie funkcji nabłonka dróg oddechowych, wapowanie osłabia naturalną ochronę przed infekcjami.
• Wzrost ciśnienia krwi i tętna
• Stres oksydacyjny i stany zapalne mogą przyczyniać się do rozwoju miażdżycy
• Zaburzenia rytmu serca i ryzyko incydentów sercowych szczególnie u osób z już istniejącymi problemami.

• Uzależnienie od nikotyny - często nieuświadomione, bo e-papierosy są postrzegane jako "bezpieczne".
• Zaburzenia koncentracji i nastroju, zwłaszcza u młodzieży.
• Negatywny wpływ na rozwój mózgu - u nastolatków nikotyna może zaburzać rozwój struktur odpowiedzialnych za kontrolę impulsów i uczenie się.
• Smakowe płyny i przekonanie o "nieszkodliwości" zwiększają ryzyko rozpoczęcia używania, co sprzyja uzależnieniu, bo osoby używające e-papierosów są bardziej narażone na sięgnięcie po tytoń.
• Toksyczne substancje chemiczne, takie jak formaldehyd, akroleina, metale ciężkie mogą powstawać podczas podgrzewania płynu i być wdychane z aerozolem.
• Zanieczyszczenia z urządzeń - grzałki i elementy metalowe mogą wydzielać cząstki szkodliwe dla zdrowia. 
• Nikotyna przenika przez łożysko i może wpływać na rozwój układu nerwowego, ryzyko poronień i przedwczesnych porodów.

E-papierosy są na rynku stosunkowo krótko (od około 2007 r.), dlatego skutki długoterminowe (np. nowotwory, choroby przewlekłe) nie są jeszcze w pełni poznane, ale istnieje poważne ryzyko ich wystąpienia.

Katarzyna Głuszak