Wątroba - objawy choroby wątroby, których nie wolno ignorować

Chora wątroba - objawy, jakie daje, mogą być bardzo różne. To m.in. objawy skórne, ale też są widoczne na twarzy. Jednak najczęściej pojawiającym się objawem chorób wątroby - niezależnie od przyczyny - jest ból brzucha z prawej strony, pod żebrami. Jakie są choroby wątroby? Jakie objawy dają poszczególne choroby wątroby? Na czym polega ich leczenie? Czym jest dieta wątrobowa?

Spis treści

1. Choroby wątroby. Czy wątroba boli? 
2. Choroby wątroby - rodzaje
3. Choroby wątroby - marskość wątroby
4. Choroby wątroby - wirusowe zapalenie wątroby
5. Choroby wątroby - alkoholowe uszkodzenie wątroby
6. Choroby wątroby - polekowe uszkodzenie wątroby
7. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD)
8. Choroby wątroby - rak wątroby
9. Choroby wątroby - autoimmunologiczne zapalenie wątroby (AZW)
10. Choroby wątroby - choroba Wilsona
11. Choroby wątroby - hemochromatoza
12. Choroby wątroby - zakrzepica żył wątrobowych (zespół Budd-Chiari)
13. Choroby wątroby - zakrzepica żyły wrotnej
14. Choroby wątroby - pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych

Choroby wątroby. Czy wątroba boli? 

Gdzie jest wątroba? Najprostsza odpowiedź na to pytanie brzmi: wątroba położona jest z prawej strony brzucha, pod żebrami. 

Choroby wątroby dokuczają wielu osobom. Kojarzymy je przede wszystkim z ich najczęstszym objawem, jakim jest po prostu coś, co określamy jako ból wątroby. Wątrobowy ból brzucha jest dość charakterystyczny - to ból brzucha z prawej strony pod żebrami. Jednak określenie "ból wątroby" jest nieprecyzyjne. Należy zaznaczyć, że wątroba sama w sobie nie sprawia dolegliwości bólowych (nie ma bowiem unerwienia czuciowego).

Ból z prawej strony pod żebrami może pochodzić z rozciąganej i podrażnianej przez wątrobę błony surowiczej lub z powodu ucisku powiększonej wątroby na okoliczne narządy. 

Trzeba też pamiętać, że ból wątroby nie jest jedynym objawem jego choroby. Często, zanim wątroba zacznie boleć, pojawiają się na przykład objawy skórne - świąd czy zażółcenie skóry. Objawy chorej wątroby wprawny lekarz dostrzeże też na twarzy pacjenta.

Choroby wątroby - rodzaje

Choroby wątroby - marskość wątroby

Najczęstszą przewlekłą chorobą wątroby jest marskość wątroby. Cechuje się m.in. rozrostem tkanki w miejscach zniszczonych elementów miąższowych, prowadzącym do niewydolności wątroby. Na ogół rozwija się powoli. Powstaniu choroby sprzyja m.in. nadmierne spożywanie alkoholu (ok. 50% przypadków).

Początkowo pojawiają się objawy, takie jak

• utrata apetytu
• nudności
• spadek masy ciała
• bóle brzucha
• ginekomastia
• hipogonadyzm
• wodobrzusze
• powiększenie śledziony

Następnie pojawiają się objawy zaawansowanej choroby, takie jak:

• wybroczyny i krwawienia
• żółtaczka
• swędzenie skóry
• encefalopatia wątrobowa

Leczenie marskości wątroby zależy od jej przyczyny.

25,48 zł

Zamów

Choroby wątroby. Dieta i jadłospisy

27,23 zł

Zamów

Nie wątp w wątrobę - Gabriel Perlemuter

Choroby wątroby - wirusowe zapalenie wątroby

Wirusowe zapalenie wątroby jest ostrą chorobą zakaźną, charakteryzującą się pierwotnym uszkodzeniem tego narządu. Wywołują je wirusy zapalenia wątroby, do których zaliczamy:

• wirus zapalenia wątroby typu A
• wirus zapalenia wątroby typu B
• wirus zapalenia wątroby typu C
• wirusy typu D i E

Do typowych objawów wirusowego zapalenia wątroby typu A należą:

• męczliwość
• bóle brzucha
• nudności
• wymioty
• bóle mięśni i stawów
• objawy grypopodobne

Dodatkowo może pojawić się żółtaczka lub świąd skóry (w postaci cholestatycznej)

Najczęstszym objawem zakażenia wirusem typu B jest żółtaczka, która jednak nie u wszystkich chorych występuje. U wielu z nich mogą pojawić się objawy przypominające grypę lub łagodne zatrucie pokarmowe.

Najbardziej podstępnie, bo w większości przypadków bezobjawowo, przebiega wirusowe zapalenie wątroby typu C. Często jedynym objawem jest niewielkie powiększenie wątroby.

Choroby wątroby - alkoholowe uszkodzenie wątroby

Wątroba metabolizuje alkohol. Podczas tego procesu powstają związki, które są toksyczne dla wątroby. Granica, od której wykazuje on toksyczne działanie na wątrobę, zależy od wielu czynników, takich jak: przebyte choroby, płeć i stan odżywienia. Przewlekłe, nadmierne spożywanie alkoholu jest jedną z przyczyn stłuszczenia wątroby. Dochodzi do niego przy dziennym spożywaniu alkoholu w ilości około:

• dla mężczyzn - 60 gramów alkoholu etylowego (200 ml wódki, 1 l wina, 2,5 l piwa)
• dla kobiet - 20 gramów alkoholu etylowego

Alkoholowe stłuszczenie wątroby może mieć charakter odwracalny, ważne jest jednak całkowite zaprzestanie spożywania alkoholu i oszczędzanie wątroby. W przeciwnym razie może dojść do kolejnych etapów uszkodzenia wątroby, takich jak alkoholowe zapalenie wątroby i marskość tego narządu.

Choroby wątroby - polekowe uszkodzenie wątroby

Wątroba jest odpowiedzialna za metabolizm większości leków. Zatrucie lekami może prowadzić do ostrej niewydolności wątroby, jak również przewlekłego toksycznego zapalenia tego narządu. Działanie toksyczne może nastąpić po spożyciu zbyt dużej dawki leku (np. zatrucie paracetamolem), jako działanie niepożądane albo jako reakcja alergiczna (wtedy nawet bardzo mała dawka może wywołać ciężkie objawy).

Leczenie polekowego uszkodzenia wątroby rozpoczyna się od natychmiastowego zakończenia terapii lekami odpowiedzialnymi za wystąpienie objawów.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD)

Występowanie NAFLD jest w znacznym stopniu związane m.in. z:

• otyłością
• nadciśnieniem tętniczym
• cukrzycą typu 2
• zespołem metabolicznym

Wśród osób z NAFLD powszechnie występuje również hiperlipidemia. Do czynników ryzyka NAFLD zaliczamy ponadto płeć męską, podeszły wiek i gwałtowne zmniejszenie masy ciała u osób otyłych.

Choroby wątroby - rak wątroby

Niepokojące objawy raka wątroby pojawiają się bardzo późno, zwykle w znacznie zaawansowanym stadium raka wątrobowokomórkowego. Wówczas chory odczuwa:

• ból z prawej strony pod żebrami
• może mieć gorączkę
• brak apetytu
• tracić na wadze

Zwykle powiększa się też obwód brzucha, co świadczy w o rozwijającym się wodobrzuszu. Mogą wystąpić obrzęki nóg, zażółcenie skóry lub krwawienia z przewodu pokarmowego.

Wątroba. Skuteczne oczyszczanie i leczenie - Elena I. Sklianskaja

28,60 zł

Zamów

Choroby wątroby - autoimmunologiczne zapalenie wątroby (AZW)

Autoimmunologiczne zapalenie wątroby (AZW) - jest spowodowana atakiem komórek układu odpornościowego na komórki wątroby. Objawami choroby są m.in.:

• pobolewania lub uczucie ciężaru w prawym podżebrzu
• wzdęcia
• zaburzenia łaknienia
• świąd skóry

W przypadku AZW stosuje się leczenie immunosupresyjne.

Choroby wątroby - choroba Wilsona

Choroba Wilsona to uwarunkowana genetycznie choroba metaboliczna, której istotą jest odkładanie się nadmiaru miedzi w narządach, głównie w wątrobie. Jej oznaką są m.in.:

• powiększenie wątroby
• bóle brzucha
• żółtawe zabarwienie skóry
• siniaki na skórze
• obrzęki nóg

Celem terapii jest usunięcie nadmiarów miedzi z organizmu i zapobieganie jej ponownemu gromadzeniu się.

Choroby wątroby - hemochromatoza

Hemochromatoza to choroba metaboliczna, której istotą jest nadmierne gromadzenie się żelaza w organizmie, m.in. w wątrobie. Hemochromatoza jest chorobą nieuleczalną, a terapia ma na celu złagodzenie jej objawów poprzez opróżnienie magazynów żelaza i utrzymanie stężenia tego pierwiastka w granicach normy.

Choroby wątroby - zakrzepica żył wątrobowych (zespół Budd-Chiari)

Zakrzepica żył wątrobowych, inaczej zespół Budd-Chiari (BCS), to choroba, której istotą jest blokada odpływu krwi z żył wątrobowych aż do połączenia żyły głównej dolnej z prawym przedsionkiem.

Pierwszymi objawami zakrzepicy żył wątrobowych są bóle brzucha i gorączka (jeżeli równocześnie doszło do rozwoju infekcji).

W zaawansowanym stadium rozwoju choroby pojawiają się objawy będące konsekwencją niewydolności wątroby i nadciśnienia wrotnego:

• wodobrzusze
• powiększenie wątroby (hepatomegalia)
• powiększenie śledziony (tzw. splenomegalia)
• obrzęki obwodowe
• krwawienie z przełyku lub z żołądka

Terapię zaczyna się zwykle od podania leków przeciwzakrzepowych. Dopiero gdy ta metoda okaże się nieskuteczna, stosuje się kolejne, aż do wyleczenia pacjenta.

Choroby wątroby - zakrzepica żyły wrotnej

Zakrzepica żyły wrotnej to choroba, w przebiegu której dochodzi do zwężenia żyły wrotnej przez zakrzep. Spektrum objawów jest bardzo zróżnicowane: od braku objawów, kiedy zmiany są obserwowane w badaniach obrazowych wykonywanych z innych przyczyn, po burzliwe objawy jak:

• silne bóle brzucha z krwistą biegunką
• narastające i oporne na leczenie wodobrzusze

Choroby wątroby - pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych

Pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych początkowo przebiega bezobjawowo, a jej rozpoznanie jest przypadkowe, oparte na podstawie badań laboratoryjnych. W późniejszym okresie choroby występuje:

• uczucie postępującego zmęczenia
• świąd skóry
• przewlekła żółtaczka
• mało charakterystyczne dolegliwości bólowe w nadbrzuszu
• utrata masy ciała

O autorze

Monika Majewska

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.

Czytaj więcej artykułów tego autora

3,00 zł

Kup teraz

Kup koniecznie e-poradnik "Zdrowie po pięćdziesiątce"

Z poradnika dowiesz się:

• jakie problemy zdrowotne występują po pięćdziesiątce
• jakie badania trzeba wykonywać
• jak potwierdzić menopauzę i co z tym zrobić
• jakie zmiany w diecie warto wprowadzić 
• jak ocenić swoją sprawność fizyczną (testy: kondycyjny, wytrzymałości, elastyczności ciała)

Monika Majewska