Niedomykalność zastawki aortalnej latami może nie dawać objawów

Niedomykalność zastawki aortalnej to wada serca, która przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów, przyczyniając się do systematycznego upośledzania funkcji serca. Na niedomykalność aortalną są narażone m.in. osoby z nadciśnieniem tętniczym i miażdżycą, a także te, które chorowały na kiłę. Sprawdź, jakie są przyczyny i objawy niedomykalności zastawki aortalnej. Na czym polega leczenie tego typu wady?

Spis treści

1. Niedomykalność zastawki aortalnej - na czym polega?
2. Niedomykalność zastawki aortalnej: ostra i przewlekła
3. Niedomykalność zastawki aortalnej - przyczyny
4. Niedomykalność zastawki aortalnej - objawy
5. Niedomykalność zastawki aortalnej - diagnoza
6. Niedomykalność zastawki aortalnej - leczenie

Niedomykalność zastawki aortalnej to wada serca polegająca na nieprawidłowym zamykaniu się płatków zastawki aortalnej, powodującym wsteczny przepływ krwi z aorty do lewej komory.

Niedomykalność zastawki aortalnej - na czym polega?

Zastawka aortalna (zastawka aorty) to jedna z dwóch zastawek tętniczych, które znajdują się w sercu. Jej funkcją jest zapobieganie cofaniu się krwi z aorty do lewej komory. 

Prawidłowo funkcjonująca zastawka aorty otwiera się w czasie skurczu komór serca, umożliwiając w ten sposób przepływ krwi z lewej komory do aorty, a następnie, gdy dochodzi do rozkurczu, zamyka się, zapobiegając cofaniu się krwi. Gdy zastawka aortalna nie zamknie się całkowicie, w lewej komorze serca dochodzi do nagromadzenia większej niż potrzeba objętości krwi, co prowadzi do przeciążenia komory i postępującego upośledzenia jej funkcji. Dochodzi także do powiększenia rozmiarów serca, które określa się wówczas jako serce bawole.

Niedomykalność zastawki aortalnej: ostra i przewlekła

Biorąc pod uwagę tempo rozwoju wady zastawki aortalnej, niedomykalność dzielimy na: ostrą i przewlekłą.

O przewlekłej niedomykalności zastawki aortalnej mówimy, gdy cofająca się krew prowadzi do wzrostu objętości lewej komory serca i jej przeciążenia objętościowego oraz wyrównawczego przerostu mięśnia. W tym przypadku nie zawsze musi dojść do pojawienia się zespołu charakterystycznych objawów. Dopiero z upływem czasu, gdy dochodzi do nasilania się wady, a serce stopniowo coraz bardziej się powiększa i zmniejsza się kurczliwość lewej komory, chory skarży się na niewydolność ze strony układu oddechowego i krążenia. 

Z kolei o ostrej niedomykalności zastawki aorty mówimy, gdy zaburzenia przepływu krwi pojawiają się w sposób gwałtowny.

Przeczytaj też: Jakie choroby serca mogą rozwinąć się wraz z wiekiem?

Niedomykalność zastawki aortalnej - przyczyny

• Wrodzone - nieprawidłowa, inna niż trójpłatkowa zastawka, uszkodzenie płatków zastawki w innych wadach wrodzonych.
• Uszkodzenie zastawki w wyniku zmian zapalnych w przebiegu: infekcyjnego zapalenia wsierdzia czy gorączki reumatycznej, reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenie stawów kręgosłupa.
• Poszerzenie lub uszkodzenie aorty wstępującej w wyniku: nadciśnienia tętniczego, zespołu Marfana, zapalenia aorty, rozwarstwienia aorty, miażdżycy, kiły, urazu.

Jeśli przyczyny niedomykalności nie są znane, mówimy o niedomykalności idiopatycznej.

Niedomykalność zastawki aortalnej - objawy

Przewlekła niedomykalność zastawki aortalnej zwykle przez wiele lat przebiega bezobjawowo. Najczęściej zgłaszanym objawem jest uczucie zmęczenia.

Ostra niedomykalność zastawki aortalnej najczęściej objawia się:

• szybko rozwijającą się dusznością
• ograniczoną tolerancją wysiłkową
• bólem w rozwarstwieniu aorty
• kołataniem serca

Pojawiają się także objawy choroby, która doprowadziła do niedomykalności.

Czasem pojawiają się również objawy przejściowego niedokrwienia mózgu, tj. zawroty głowy czy przejściowe omdlenia.

Należy pamiętać, że przebieg ostrej niedomykalności zastawki aortalnej zależy od wywołującej ją choroby podstawowej.

Niedomykalność zastawki aortalnej - diagnoza

Pierwszym etapem cyklu diagnostycznego jest badanie stetoskopem. Podejrzenie zwężenia zastawki aortalnej wzbudza obecność "chuchającego" (miękkiego o wysokiej tonacji) szmeru rozkurczowego. 

Charakterystyczne są również zmiany w ciśnieniu tętniczym krwi. Obserwuje się wówczas dużą różnicę pomiędzy ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym, przy czym ciśnienie rozkurczowe może być praktycznie nieoznaczalne. Różnicę tę czuć wyraźnie szczególnie na kończynach górnych i dolnych.

Następnie przeprowadza się badanie elektrokardiograficzne (EKG), które może wykazać cechy przeciążenia lewej komory, i zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej (RTG). W przewlekłej niedomykalności na zdjęciu widoczne jest powiększenie lewej komory oraz poszerzenie aorty wstępującej i łuku aorty.

Rozstrzygające w rozpoznaniu i ocenie stopnia zaawansowania wady jest badanie echokardiograficzne. Echokardiografia pozwala ocenić stopień zaawansowania wady, czynność skurczową lewej komory, wymiary jam serca i aorty wstępującej oraz ewentualne uszkodzenie płatków zastawki wskutek np. zapalenia.

Niedomykalność zastawki aortalnej - leczenie

W przypadku wady łagodnej i umiarkowanej, gdy nie pojawiają się objawy kliniczne, a prawidłowa czynność serca jest zachowana, leczenie nie jest konieczne. W pozostałych przypadkach stosuje się dwie metody leczenia: zachowawcze i inwazyjne.

1. Leczenie zachowawcze

Leczenie zachowawcze to leczenie farmakologiczne opierające się na lekach rozszerzających naczynia. Celem tej metody leczenia jest zmniejszenie fali zwrotnej, dlatego można je stosować u osób z ciężką przewlekłą niedomykalnością (także z prawidłową czynnością lewej komory).

Leczenie zachowawcze stosuje się także u osób, które, ze względu na ciężki stan ogólny, nie mogą być zakwalifikowane do leczenia operacyjnego.

Leczenie farmakologiczne stosuje się również w celu doraźnego unormowania krążenia przed planowanym zabiegiem.

2. Leczenie inwazyjne

Leczenie inwazyjne polega na operacyjnej wymianie uszkodzonej zastawki na zastawkę sztuczną. Często wykonuje się równoczesne wszczepienie protezy aorty wstępującej. Leczenie inwazyjne jest stosowane w przypadku ostrej niedomykalności aortalnej, poszerzenia aorty wstępującej i ciężkiej niedomykalności.

Skuteczność leczenia zależy między innymi od ciężkości wady i wynikającego stopnia zaawansowania niewydolności krążenia. Śmiertelność okołooperacyjna wynosi około 3-8%.

2,00 zł

Kup teraz

ABS, dieta na płaski brzuch - e-poradnik

Z poradnika dowiesz się:

• co jeść, by osiągnąć wymarzony rezultat
• które produkty są zakazane
• dlaczego wystarczy ćwiczyć co drugi dzień

Monika Majewska