Choroby zakaźne

Choroby zakaźne to szerokie pojęcie, które obejmuje stany chorobowe wywołane przez czynniki chorobotwórcze i stanowiące zagrożenie dla zdrowia publicznego. W zależności od etiologii choroby czynnikiem powodującym przełamanie odporności organizmu mogą być grzyby, bakterie, wirusy lub toksyny. Do przeniesienia choroby zakaźnej najczęściej dochodzi w wyniku kontaktu z osobą chorą. Choroby zakaźne występują zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci.

Czytaj więcej

"To narusza amerykańską suwerenność". USA nie chce przygotowań na wypadek pandemii

"Będziemy stawiać Amerykanów na pierwszym miejscu" - mówi wprost administracja Donalda Trumpa, odrzucając porozumienie krajów członkowskich Organizacji Narodów Zjednoczonych, których agendą odpowiedzialną za kwestie zdrowotne jest WHO. Potencjalne konsekwencje tej decyzji mogą być katastrofalne, bo dotyczą choćby kwestii dostępu do leków i szczepień.

Wódka z pieprzem i czosnek nie działały. Cholera w XIX w. zabiła pół mln Polaków

Ani pacjentka ze Stargardu zakażona cholerą, ani jej bliscy, nie wyjeżdżali za granicę, więc źródło bakterii jest najpewniej w Polsce. Jak to możliwe? W przeszłości cholera zabijała w naszym kraju tysiące ludzi, radziliśmy sobie gorzej niż inne kraje w Europie. Ten scenariusz może się powtórzyć? Jak się chronić?

Nie kosisz trawnika, dajesz wolność kotu? Ekspert: Kleszcze szaleją ze szczęścia

Wiadomo, że plaga kleszczy to już nasza wakacyjna tradycja. Okazuje się jednak, że zagrożenie nie jest takie samo w całym kraju. Przykładowo - można od nich nieco odetchnąć nad morzem, ale na Mazurach jest fatalnie. Entomolog z SGGW, prof. Stanisław Ignatowicz, informuje, jak wygląda kleszczowa mapa Polski.

"Za kilka dni dowiemy się, czy pacjentka jest nosicielem toksyny wywołującej cholerę"

Za kilka dni dowiemy się, czy pacjentka zakażona bakterią cholery jest nosicielem toksyny, która wywołuje tę chorobę - wskazała w niedzielę minister zdrowia Izabela Leszczyna. Podkreśliła, że pacjentka jest pod opieką, a osoby z którymi miała kontakt trafiły na kwarantannę.

Cholera: choroba, która wciąż zbiera śmiertelne żniwo. Sprawdź objawy i sposoby leczenia

Gwałtowna, wodnista biegunka i błyskawiczne odwodnienie organizmu – tak właśnie atakuje cholera. Ta niezwykle groźna choroba, często nazywana „chorobą brudnych rąk”, wywoływana jest przez przecinkowca cholery i rozprzestrzenia się głównie przez zanieczyszczoną wodę. Nieleczona, może stanowić śmiertelne zagrożenie nawet w ciągu kilkunastu godzin. Na szczęście medycyna wie, jak z nią walczyć. Z tego tekstu dowiesz się, jak rozpoznać alarmujące objawy cholery, na czym polega nowoczesne leczenie i jakie kroki podjąć, by skutecznie się przed nią chronić.

Zbadali ponad milion zaszczepionych dzieci. Wiadomo czy dodatek aluminium szkodzi

Wśród sceptyków szczepień pojawiają się różne zarzuty. Natomiast jednym z najbardziej popularnych jest, jakoby preparaty te miały powodować autyzm, astmę czy dziesiątki innych chorób. Duńscy naukowcy postanowili sprawdzić bezpieczeństwo ważnego składnika szczepionek - aluminium.

Koszmar oficjalnie zaczął się 15 lipca. Dlaczego czarna ospa z Wrocławia nie rozlała się na cały kraj?

To mógł być początek pandemii. Wrocław 62 lata temu pokonał czarną ospę, chociaż nie obyło się bez ofiar. Zarazę do kraju przywlókł oficer SB, pierwsza zmarła 27-letnia Lonia Kowalczyk, córka salowej. Nadzwyczajne środki ostrożności, izolacja, powszechne przerażenie i surowe kary dla uciekinierów - miasto zamarło, ale ludzie przetrwali.

Znaleźli wirus HCV w mózgu. Poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego

14 lipca 2025 roku na łamach Nature Translational Psychiatry opublikowano badania dotyczące wpływu wirusa HCV na mózg. Okazuje się, że patogen odpowiedzialny na wirusowe zapalenie wątroby typu C może przyczynić się do występowania poważnych zaburzeń na tle psychicznym.

Organizm daje znać, że zmaga się z pasożytami? Te badania ujawnią, jak jest naprawdę

Obrzydliwe, czasem groźne, pozbawiające nas zdrowia i energii. Pasożyty towarzyszą nam od zawsze, ale niektórzy za wszelką cenę chcą się ich pozbyć. Odrobaczanie na wszelki wypadek, ale też obsesyjna potrzeba diagnozowania wszystkiego to zdecydowanie złe pomysły - ostrzega lekarka rodzinna, Joanna Zambonelli. Podpowiada, kiedy się badać i jak.

Siedem osób w szpitalu, zakażone zwierzęta. Jak doszło do zakażeń wąglikiem?

Siedem osób w szpitalu, dziesiątki zakażonych zwierząt i wzmożone działania służb – sytuacja w jednym z regionów budzi niepokój. Trwają intensywne obserwacje w kierunku kolejnych przypadków, a lokalne władze wdrażają środki bezpieczeństwa. Czy mamy do czynienia z odosobnionym incydentem, czy początkiem poważniejszego zagrożenia, jakim są zakażenia wąglikiem?

Dżuma płucna zabiła pacjenta w jeden dzień. Tragiczne doniesienia z USA

Nie żyje pacjent, który trafił do szpitala w Flagstaff w północnej Arizonie z objawami ciężkiej infekcji dróg oddechowych. Służby sanitarne poinformowały, że przyczyną była dżuma płucna, rzadka, ale bardzo groźna odmiana dżumy - choroby, która w średniowieczu zdziesiątkowała Europę.

Wariant Stratus już w Polsce. Co wiemy o objawach?

Nowy wariant COVID-19 został wykryty w Polsce, mutacja zyskała nazwę Stratus. Eksperci uspokajają, że obecnie nie ma powodów do niepokoju, ale zaznaczają, że zakażeń będzie przybywać. Jakich objawów można się spodziewać?

Pierwsze objawy mogą przypominać grypę. 6 rzeczy, które należy wiedzieć o zakażeniu meningokokami

Zakażenie meningokokami może być bardzo groźne. Aby do niego doszło, wystarczy kontakt ze śliną chorego. Bakterie przenoszą się m.in. podczas kaszlu lub poprzez pocałunek w usta, oblizywanie smoczka. Jak jeszcze można zarazić się meningokokami? Jakie są objawy zakażenia meningokokami i jak mu zapobiec? Na czym polega leczenie?

Polski aktor zmarł na boreliozę. Dziś część pacjentów wpada w sidła szarlatanów

To była jedna z pierwszych głośnych historii boreliozy w Polsce. Eugeniusz Priwieziencew, aktor znany m.in. z roli w „Złotopolskich”, zmarł po długiej walce z chorobą odkleszczową, którą zaraził się na planie serialu. Jego przypadek poruszył opinię publiczną i sprawił, że o boreliozie zaczęto mówić głośniej. Dziś świadomość chorób odkleszczowych jest znacznie większa – choć niestety nie zawsze idzie w parze z rzetelną wiedzą, a na popularności boreliozy próbują żerować pseudoterapeuci.

Zanim ugryzie, już nie zaraża. Nowy pomysł na walkę z boreliozą

Borelioza to choroba, której boi się każdy, kto spędza czas na łonie natury. Naukowcy szukają skutecznych sposobów jej powstrzymania - teraz chcą zablokować bakterie, zanim opuszczą ciało kleszcza. Czy uda się zapobiec zakażeniom przed tym jak dojdzie do ugryzienia?

USA odnotowują rekord zachorowań na odrę. Najwięcej przypadków od 33 lat

USA mierzą się z największą liczbą przypadków odry od ponad trzech dekad. Według najnowszych danych potwierdzono już 1277 zachorowań - to najwyższy wynik od 1992 roku. Eksperci biją na alarm i wskazują na rosnący problem spadku wyszczepialności wśród dzieci i dorosłych.

Błonica. Zaczyna się jak zwykłe przeziębienie

Błonica, inaczej zwana dyfterytem, jest bardzo groźną chorobą zakaźną. Do zarażenia błonicą może dojść na kilka sposobów. Bakterie maczugowca błonicy (Corynebacterium diphtheriae) mogą przemieszczać się zarówno poprzez kontakt bezpośredni, taki jak dotyk, jak również drogą kropelkową - przy kasłaniu lub kichaniu.

Ostrowska tryska energią jak nastolatka. Od dawna mierzy się z problemami zdrowotnymi

W maju Małgorzata Ostrowska skończyła 67 lat, a wciąż imponuje energią, formą, kondycją. Niewiele osób jednak wie, że artystka od lat zmaga się z przewlekłą chorobą wywoływaną przez kleszcze. Rok temu legendarna wokalistka wyznała na Instagramie, że jest coś więcej.

Jak rozpoznać przyczynę swędzenia pochwy? Nie zawsze winna jest infekcja

Swędzenie pochwy może mieć różne przyczyny. Czasem jest skutkiem stosowania drażniących środków piorących lub noszenia obcisłej, syntetycznej bielizny. Świąd może być też spowodowany infekcją grzybiczą lub bakteryjną bądź innym schorzeniem ginekologicznym. Wówczas konieczna jest diagnoza i leczenie pod nadzorem lekarza.

Europa wstrzymuje oddech po śmierci pacjenta. Co wiadomo o nowym wirusie?

Z jednego z popularnych europejskich krajów napłynęły niepokojące informacje. Władze potwierdziły pierwszy zgon wywołany przez groźnego wirusa, który może łatwo się rozprzestrzeniać. Eksperci apelują o ostrożność i analizują ryzyko dalszych zakażeń.

Legionella wkrótce znowu uderzy? Polskie przepisy na to pozwalają

W ubiegłym roku była panika, ogniska epidemiczne, ofiary śmiertelne. Nadchodzi sezon na legionellę, a w opinii ekspertów władze zrobiły niewiele, by chronić obywateli przed zagrożeniem. Zapowiedzi były szumne. Przepisów jednak nie zmieniono i teraz nie ma czasu na ich wdrożenie.

Cechą charakterystyczną chorób zakaźnych jest ich szybkie rozprzestrzenianie się w populacji. Dlatego bardzo ważna jest profilaktyka zarówno indywidualna, jak i zbiorowa. Wśród sprawdzonych metod warto wymienić dbałość o higienę, przestrzeganie kalendarza szczepień (zwłaszcza u osób wyjeżdżających do egzotycznych krajów) oraz korzystanie z usług medycznych wyłącznie w placówkach służby zdrowia, które dbają o zachowanie należytej czystości sprzętu medycznego. W ujęciu społecznym istotne znaczenie ma nabycie odporności populacyjnej.

W Polsce do najczęściej występujących chorób zakaźnych należy grypa, ospa wietrzna, wirusowe zakażenie jelitowe, WZW i gruźlica. Każda z nich objawia się w inny sposób, ale nieleczone mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia.

Grypa wywoływana jest przez wirusa grypy typu A lub B. Do jej typowych objawów zalicza się wysoką temperaturę, ból głowy, stawów i mięśni oraz zmęczenie. Ospę wietrzną wywołuje wirus ospy wietrznej, ale także półpasiec. Ospa objawia się najczęściej gorączką, biegunką, ale także pojawieniem się drobnych wykwitów skórnych na całym ciele.

Wirusowe zapalenie wątroby, czyli WZW to choroba zakaźna wywoływana przez wirusy hepatotropowe. Najpopularniejsza odmiana tej choroby to WZW A, zwana inaczej chorobą brudnych rąk, która stanowi aż 59% wszystkich przypadków WZW na świecie. Do zakażenia zazwyczaj dochodzi poprzez kontakt z żywnością umytą w skażonej wodzie, ale też poprzez kontakt z zarażoną powierzchnią (np. środkach komunikacji miejskiej.

Wiele chorób zakaźnych rozwija się latami nie dając żadnych objawów, dlatego ich diagnoza może być skomplikowana.

Więcej z działu Zdrowie