Spis treści
Zioła szwedzkie to naturalny, tradycyjny lek stosowany od pokoleń. Skomponował je ponoć żyjący w XVII w. szwedzki lekarz Klaus Samst (aczkolwiek niektóre źródła podają, że jeszcze wcześniej zrobił to Paracelsus). Podobno dzięki swojej mieszance ziół, zarówno on, jak i jego rodzina, dożyli sędziwego wieku - Samst zginął w wypadku podczas jazdy konnej, gdy miał 104 lata. Potem, na długo zapomniano o jego cennej recepturze. Drugie życie zyskała dopiero w latach 70. XX w., dzięki Marii Treben, austriackiej zielarce i autorce takich bestsellerów jak "Apteka Pana Boga" i "Zioła z Bożego Ogrodu". Dziś, mimo rozwoju medycyny, zioła szwedzkie wciąż mają wielu zwolenników i stanowią obowiązkowy element wyposażenia ich domowej apteczki. Czy rzeczywiście są tak skutecznym środkiem na niemal wszystkie choroby, jak zachwalała Maria Treben? Do pewnego stopnia - tak. Jest to w końcu mieszanka ziół, które mają takie, a nie inne właściwości. Zauważmy, że wiele konwencjonalnych leków opartych jest na składnikach roślinnych, w tym ziołowych. Jednak, mimo całej swojej wiedzy na temat ziołolecznictwa, nawet Maria Treben, zawsze podkreślała, jak ważny jest kontakt z lekarzem. Chciała, by każdy pacjent, przed zastosowaniem ziół, zawsze skontaktował się ze specjalistą. W przypadku poważnych chorób zioła mogą jedynie wspierać terapię.
Zioła szwedzkie – skład
W książce "Apteka Pana Boga" autorka podaje przepis na tzw. małe zioła szwedzkie. W skład mieszanki wchodzi 11 ziół:
- aloes – 10 g
- mirra – 5 g
- szafran – 0,2 g
- senes – 10 g
- kamfora – 10 g
- korzeń rabarbaru – 10 g
- kurkuma – 10 g
- manna – 10 g
- teriak (drakiew) – 10 g
- korzeń dziewięćsiłu – 5 g
- arcydzięgiel – 10 g
Istniały także duże zioła szwedzkie, ale zielarka nie badała szczegółowo ich wpływu na zdrowie. Można kupić zioła szwedzkie Bittnera, które składają się z 25 ziół, ale polecane są jedynie jako środek wspomagający trawienie.
Samodzielne przygotowanie nalewki nie jest skomplikowane. Nie trzeba kupować ziół pojedynczo i odmierzać poszczególnych porcji, ponieważ w sprzedaży dostępna jest odpowiednio skomponowana mieszanka ziół szwedzkich. Wystarczy kupić jedną paczuszką oraz wódkę. Można też nabyć gotową nalewkę.
Mieszankę należy wsypać do 2-litrowej butelki i zalać 1,5 l wódki żytniej lub innej dobrej wódki owocowej, o mocy 38-40%. Butelkę odstawiamy w ciepłe lub nasłonecznione miejsce na 2 tygodnie, ale codziennie należy nią porządnie wstrząsnąć. Po upływie 14 dni nalewkę przecedzamy i przelewamy do mniejszych, wygodniejszych, buteleczek. Możemy ją stosować przez wiele lat.
Zioła szwedzkie - zastosowanie i dawkowanie
Zioła szwedzkie pomagają w szeregu problemów zdrowotnych, a stosować je można zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, przeważnie w postaci rozcieńczonej – 1 łyżka stołowa nalewki w 1/2 szklanki wody.
- Zioła szwedzkie - zastosowanie wewnętrzne
Picie rozcieńczonej nalewki leczy zapalenie gardła (należy pić powoli), infekcje układu oddechowego, zmniejsza bóle zębów (można tylko płukać) i bóle menstruacyjne, poprawia krążenie, podniesie lekko ciśnienie, zwalcza pasożyty jelitowe, reguluje cykl miesiączkowy, a nawet ułatwia poród.
Zaleca się, by nie łączyć ziół szwedzkich z mlekiem. A więc, jeśli zażywamy nalewkę z ziół szwedzkich np. przed śniadaniem, to w tym posiłku nie powinno być produktów mlecznych.
Natomiast czysta nalewka (dwie łyżki) ocuci omdlałego, a także wyleczy kaca (prawdopodobnie na zasadzie "klin klinem").
W ziołolecznictwie kilka kropli ziół szwedzkich rozpuszczonych w wodzie stosuje się, by pomóc dziecku pokonać ospę. Można też czystą nalewką smarować przysychające strupki. Nalewka jest bardzo skuteczna w przypadku problemów z trawieniem, ponieważ usprawniają pracę układu pokarmowego i poprawiają apetyt. Współczesna fitoterapia poleca je przy objawach, takich jak:
- ból żołądka, wzdęcia, zaparcia, uczucie ciężkości po posiłku – należy powoli pić rozcieńczoną nalewkę
- ból woreczka żółciowego – poza piciem nalewki pomagają także okłady. Nasączoną ziołami szwedzkimi szmatkę należy przyłożyć w miejscu bólu i zostawiamy na pewien czas
- Zioła szwedzkie - stosowanie zewnętrzne
W tym przypadku z ziół szwedzkich robi się okłady. Nasączoną gazę lub wacik należy przyłożyć do ciała, pamiętając, by przedtem natłuścić w danym miejscy skórę – np. wazeliną kosmetyczną lub maścią nagietkową. Tak stosowane zioła szwedzkie pomagają leczyć wysypki skórne, trądzik, brodawki wirusowe, a nawet afty. Wygładzają suchą i popękaną skórę na dłoniach i stopach, leczą skaleczenia, oparzenia i odmrożenia. Zmniejszają i wygładzają blizny, pomagają też na odciski oraz hemoroidy, a nawet uwalniają zastój pokarmu. Ponadto działają na:
- bóle i zawroty głowy, poprawiają koncentrację i pamięć – należy wąchać nasączony wacik lub przyłożyć do głowy ściereczkę nasączoną nalewką
- zmętnienie i zaczerwienienie oczu, zapobieganie jaskrze – delikatnie zwilżamy rozcieńczoną nalewką kąciki oczu, np. przy pomocy szpatułki
- ból ucha, szumy – nasączony wacik wkładamy do ucha
- bóle reumatyczne – okłady uzupełniamy także zażywaniem nalewki doustnie
- kłopoty z zasypianiem – inhalacja: w tym przypadku należy rozcieńczonymi ziołami skropić szmatkę i położyć ją na sercu
Maria Treben, w "Aptece..." pisze także: "Kto zażywa krople codziennie rano i wieczorem nie potrzebuje żadnych innych lekarstw, ponieważ zioła szwedzkie wzmacniają cały organizm, "odświeżają nerwy i krew", usuwają drżenie rąk i nóg. Mówiąc krótko, zapobiegają wszystkim chorobom. Ciało jest prężne, a twarz młodzieńcza i piękna". Za doktorem Samstem, podaje też wiele takich właściwości ziół szwedzkich, które dziś mogą wydawać się co najmniej zabawne, jak np. to, że leczą z depresji, padaczki, dżumy, gruźlicy i raka. Choć niektóre z tych informacji możemy włożyć między bajki, wiele na pewno jest prawdziwych – w końcu to kompozycja cennych ziół.
Zioła szwedzkie – przeciwwskazania
Ponieważ bazą nalewki jest alkohol, nie mogą jej stosować osoby uzależnione. Ponadto zioła szwedzkie nie są wskazane, jeśli chorujemy na:
- alergię – na którykolwiek składnik ziół szwedzkich
- marskość wątroby
- niedrożność jelit
- ostrą niewydolność nerek
- padaczkę
Oczywiście kobiety w ciąży oraz karmiące piersią również nie powinny sięgać po zioła szwedzkie.
Porady eksperta