Podagrycznik - właściwości lecznicze i zastosowanie

Podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria) to ziele należące do rodziny selerowatych, tej samej co pietruszka, kolendra, biedrzeniec czy arcydzięgiel. Polska nazwa podagrycznika pochodzi od jego działania: dawniej leczono nim podagrę, czyli dnę moczanową. Obecnie wiadomo jednak, że nie jest to jedyna właściwość podagrycznika. Jakie jeszcze właściwości ma podagrycznik pospolity i jak go jeść?

Spis treści

1. Podagrycznik - co to takiego?
2. Podagrycznik – co zawiera?
3. Podagrycznik: właściwości zdrowotne
4. Podagrycznik: naturalny sposób na oczyszczanie organizmu
5. Podagrycznik - jak jeść? Zastosowanie podagrycznika w kuchni

Podagrycznik - co to takiego?

Podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria), albo inaczej – kurza stopka (to nazwa ludowa) przez wielu rolników określany jest mianem chwastu, który wciska się niemal wszędzie i który bardzo trudno jest wyplenić.

Rośnie również w ogrodach (gdzie najczęściej można spotkać go w pobliżu ogrodzeń i tam, gdzie jest cień oraz wilgoć). Ponieważ jest to roślina, która bardzo szybko się rozprzestrzenia (co wynika z faktu, że może odrastać nawet z bardzo małego fragmentu kłącza) i przeżywa nawet w średnio sprzyjających innym roślinom warunkach, spotykany bywa także w zaroślach, rowach, niższych partiach gór, zacienionych i wilgotnych lasach, a nawet na wysypiskach odpadów. Można go poznać po wysokości (osiąga nawet 90 cm), rozgałęzionym kłączu, nagiej łodydze i charakterystycznych małych, białych kwiatkach.

Podagrycznik pospolity kwitnie w okresie od maja do września, a rozpleniając się, hamuje jednocześnie wzrost innych chwastów

Podagrycznik – co zawiera?

Łodygi, korzenie, owice i liście podagrycznika zawierają szereg substancji leczniczych, jednak ich ilość zależy od tego, w jakim miejscu roślina ta została zebrana. Wiadomo, że w składzie podagrycznika znajdują się:

• poliacetyleny,
• olejek eteryczny bogaty w mono- i seskwiterpeny,
• związki fenolowe z grupy kumaryn, flawonoidów oraz kwasów fenolowych,
• kwas kawowy,
• glikozydy flawonolowe,
• węglowodany, w tym glukoza i fruktoza,
• cholina,
• żelazo,
• miedź
• mangan,
• tytan,
• bor,
• beta-karoten,
• luteina
• potas,
• magnez,
• cynk,
• witamina C,
• witamina E (α-tokoferol)

Podagrycznik: właściwości zdrowotne

Nie bez powodu podagrycznik z upodobaniem stosowany był przez medyków już w czasach starożytnych, stanowił też jedną z roślin często wykorzystywaną w medycynie ludowej: już wieki temu zauważono, że roślina ta koi ból i pomaga leczyć podagrę, czyli dnę moczanową.

Jedną z jej przyczyn jest odkładanie się w stawach kryształków soli kwasu moczowego, a picie naparu z podagrycznika pomaga szybciej usunąć sole kwasu moczowego z organizmu. Dostrzeżono, że podagrycznik pomaga również leczyć rwę kulszową i choroby reumatyczne, przyspiesza również gojenie ran, pomaga się uspokoić i wyciszyć, reguluje przemianę materii, pozwala zmniejszyć hemoroidy, stany zapalne pęcherza moczowego a nawet bóle nerek odczuwane przy kamicy nerkowej.

Ziele stosowano zarówno zewnętrznie, np. w formie okładu ze świeżo zerwanych liści lub świeżo wyciśniętego soku z podagrycznika, którym smarowano rany, czy nacierano bolące kości i stawy, jak i wewnętrznie – w formie herbatki z suszonych liści lub napoju sporządzonego z liści podagrycznika gotowanych w winie.

Obecnie wiadomo – bo udowodniły to badania - że podagrycznik ma szereg cennych właściwości zdrowotnych.

• Działa przeciwzapalnie, hamując procesy zachodzące w stanach zapalnych stawów i w chorobie reumatycznej.
• Ma właściwości antydrobnoustrojowe – zawarte w nim substancje hamują m.in. wzrost niektórych bakterii i grzybów.
• Prawdopodobnie ma działanie przeciwnowotworowe (badania nad tą właściwością podagrycznika ciągle trwają), działając cytotoksycznie wobec wielu nowotworów.

Podagrycznik: naturalny sposób na oczyszczanie organizmu

W niektórych źródłach można znaleźć również informację, że napar z podagrycznika pomaga regulować przemianę materii, korzystnie wpływa również na wątrobę – z powodu tych właściwości picie naparu z podagrycznika polecane jest w trakcie kuracji odtruwających organizm.

Zwolennicy roślinnych terapii polecają taką kurację szczególnie osobom, które walczą z nadwagą, ale trudno im utrzymać dietę, a także wszystkim pacjentom, którzy przyjmują leki – to ostatnie zalecenie warto jednak stosować z przymrużeniem oka i dopiero po uzyskaniu zgody od lekarza prowadzącego ze względu na możliwe interakcje między składnikami podagrycznika, a substancjami leczniczymi zawartymi w lekach.

Podagrycznik - jak jeść? Zastosowanie podagrycznika w kuchni

Warto wiedzieć, że podagrycznik można również jeść. Roślina ta sprzedawana była jako warzywo już w okresie Średniowiecza, a w latach późniejszych zbierana i jedzona w okresach głodu – również i w Polsce. Na terenach wschodnich, szczególnie na Kresach, jej liście i łodygi wykorzystywano m.in. do gotowania zup.

Obecnie w Polsce rzadko wykorzystuje się podagrycznik w kuchni, w przeciwieństwie do innych krajów Europy, gdzie młode liście podagrycznika jada się zamiennie ze szpinakiem, dodając do sałatek czy nawet do zupy, którą gotuje się z łodyg i liści. Tymczasem roślina ta – ze względu na marchewkowy zapach i przyjemny, korzenny smak – może urozmaicić wiele dań.

Świeże pędy i liście podagrycznika można wykorzystać do sałatek i surówek, a po wysuszeniu stosować jako przyprawę. Liście podagrycznika można zaparzyć i pić zamiast herbaty albo wycisnąć z nich sok. Liście podagrycznika to także znakomita baza do smakowitego pesto – wystarczy zmieszać ze sobą (w dowolnych proporcjach) liście podagrycznika i pokrzywy, dodać do nich szklankę uprzednio moczonych przez kilka godzin w wodzie orzechów i ziaren słonecznika, ząbek czosnku, odrobinę soli i pieprzu, a następnie wszystko zblendować z niewielką ilością oliwy z oliwek – trzeba użyć jej tyle, by pesto było gęste, a nie lejące się.

Gotowe pesto można przechowywać przez kilka dni w lodówce, wykorzystując jako dodatek do makaronu lub pastę do pieczywa.

Czy zdrowo się odżywiasz?

Pytanie 1 z 9

Ile jesz posiłków dziennie?

Dwa. Pierwszy rano, drugi po pracy

Trzy. Nie podjadam między posiłkami

Trzy, ale zdarza mi się podjadać między posiłkami

Jem 4-5 mniejszych posiłków dziennie, mniej więcej co 3-4 godziny

Następne pytanie