Buprenorfina - wskazania, przeciwwskazania, skutki uboczne

Weryfikacja

Autor: Karolina Porowska

Buprenorfina jest to półsyntetyczny opioid, podawany szczególnie w  postaci transdermalnej, która pozwala ominąć efekt pierwszego przejścia. Buprenorfina jest częściowym agonistą receptorów µ (MOR) oraz antagonistą receptorów δ (DOR) i  κ (KOR). Lek został po raz pierwszy opatentowany w 1965 roku. W postaci pozajelitowej stosowany jest w medycynie od 1978 roku, w postaci tabletki podjęzykowej od 1981 roku, a w latach 90 wprowadzono system transdermalny. Lek można zakupić w aptece za okazaniem recepty.

Skład buprenorfiny

Tabletka (Bunondol 0,2 /0,4 mg) zawiera:

• substancję czynną: w postaci buprenorfiny chlorowodorku;
• substancje pomocnicze: laktoza jednowodna, skrobia kukurydziana, powidon K-25, magnezu stearynian.

System transdermalny (Transtec 35 μg/h,20 mg; Transtec 52,5 μg/h, 30 mg; Transtec 70 μg/h, 40 mg) zawiera:

• substancje czynną buprenorfiny (Buprenorphinum);
• substancje pomocnicze: matryca adhezyjna (zawierająca buprenorfinę), matryca adhezyjna (nie zawierająca buprenorfiny), folia separująca umieszczona między matrycami adhezyjnymi z i bez buprenorfiny, zewnętrzna warstwa pokrywająca, osłonka usuwalna pokrywająca powierzchnię matrycy adhezyjnej zawierającej buprenorfinę.

Działanie buprenofiny

Buprenorfina charakteryzuje się właściwościami przeciwbólowymi i znieczulającymi. Posiada złożony mechanizm działania, gdyż jest częściowym agonistą receptorów µ oraz antagonistą receptorów δ i κ. Wpływa także na receptory dla nocyceptyny (NOP), zwane receptorami orfaninowymi (FQ) lub κ-3. Działanie buprenorfiny w porównaniu do morfiny jest ok. 30 razy silniejsze oraz dłuższe.

Zastosowanie buprenofiny

Buprenorfina znalazła zastosowanie w leczeniu:

• bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu w przebiegu chorób nowotworowych
• bólu o dużym nasileniu w przebiegu innych chorób.

Wskazania do stosowania buprenofiny

Zaleca się stosowanie leku w bólach różnego pochodzenia umiarkowanego do silnego, wymagającego zastosowania opioidowego leku przeciwbólowego.

Przeciwwskazania do stosowania buprenofiny

Nie należy stosować leku w przypadku uczulenia na buprenorfinę lub uczulenie na jakikolwiek moduł wymieniany w składzie leku.

Dawkowanie buprenofiny

Lek należy stosować zgodnie z opisem w ulotce dla pacjenta lub według konkretnych wytycznych oraz zaleceń lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się o pomoc do lekarza lub farmaceuty.

Środki ostrożności

W czasie stosowania leku należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z chorobami układu oddechowego ze względu na ryzyko zaburzenia oddychania oraz z zaburzeniami czynności wątroby.

Buprenorfinę powinno się stosować ostrożnie u pacjentów z:

• niewydolnością kory nadnerczy,
• niedoczynnością tarczycy,
• rozrostem gruczołu krokowego,
• zaburzeniami psychicznymi,
• zwężeniem cewki moczowej
• oraz zahamowaniem czynności ośrodkowego układu nerwowego.

Działania niepożądane buprenofiny

Buprenorfina może powodować:

• zaburzenia układu immunologicznego,
• zaburzenia metabolizmu i odżywiania,
• utrata łaknienia,
• zaburzenia psychiczne,
• splątanie,
• zaburzenia snu,
• niepokój ruchowy,
• duszność,
• omamy,
• uczucie lęku,
• koszmary senne,
• zmniejszenie popędu płciowego,
• uzależnienie,
• nagłe zmiany nastroju,
• zawroty głowy,
• bóle głowy,
• nadmierne uspokojenie,
• senność,
• pogorszenie koncentracji,
• zaburzenia mowy,
• uczucie zdrętwienia,
• zaburzenia równowagi,
• parestezje,
• drgania pęczkowe mięśni,
• nieprawidłowe odczuwanie smaku,
• zaburzenia widzenia,
• nieostre widzenie,
• obrzęk powiek,
• uderzenia gorąca,
• zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia i inne.

Interakcja z innymi lekami oraz chorobami

W celu uniknięcia niepożądanych dolegliwości należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich lekach stosowanych aktualnie lub w ostatnim czasie, a także o lekach, które pacjent zamierza stosować.

Należy również poinformować lekarza o obecnym stanie zdrowia, o chorobach lub dodatkowych dolegliwościach chorobowych z jakimi się zmagamy.

Głównie nie należy łączyć buprenofiny z pochodnymi fenotiazyny i trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, gdyż zwiększa to ryzyko wystąpienia zahamowania czynności oddechowej.

Ciąża oraz karmienie piersią

Przed zastosowaniem leku, należy poinformować lekarza o ciąży lub o karmieniu piersią. Przeważnie nie zaleca się stosowania buprenorfiny u kobiet w ciąży oraz podczas karmienia piersią.

Przechowywanie leku

Lek należy przechowywać w odpowiednim miejscu, które jest niewidoczne oraz niedostępne dla dzieci. Przechowywać w suchym miejscu w temperaturze poniżej 25°C, w oryginalnym opakowaniu.

Nie powinno się stosować leku po upływie terminu ważności znajdującego się na opakowaniu. Termin ważności oznacza ostatni dzień danego miesiąca.

Karolina Porowska