12 najgroźniejszych bakterii, na które nie działają antybiotyki [LISTA]

Światowa Organizacja Zdrowia WHO opublikowała listę 12 najbardziej niebezpiecznych dla zdrowia i życia bakterii, na które nie działają obecnie dostępne antybiotyki. Konieczne są nowe, bardziej skuteczne terapie leczenia. W przeciwnym razie miliony pacjentów zaczną umierać z powodu zakażeń. Naukowcy przewidują, że do 2050 roku - o ile nie uda się wynaleźć nowych leków - bakterie przyczynią się do śmierci nawet 10 milionów osób rocznie.

Spis treści

1. 12 najgroźniejszych bakterii odpornych na antybiotyki
2. Antybiotyki coraz mniej skuteczne. "Pacjenci zaczną umierać z powodu zakażeń"

Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała listę 12 najbardziej niebezpiecznych dla zdrowia i życia bakterii, które najczęściej powodowały choroby i które stały się oporne niekiedy wobec wszystkich dostępnych leków. - Oporność na antybiotyki znacznie wzrasta, dlatego nauka i medycyna jest zmuszona do jak najszybszego wynalezienia alternatywnych metod walki z bakteriami - dr Marie-Paule Kieny, specjalistka z WHO.

Według danych WHO co najmniej 700 tys. osób umiera rocznie z powodu zakażenia bakterią odporną na antybiotyki. Jeśli nie uda się wynaleźć nowych leków, do 2050 roku, bakterie przyczynią się do śmierci nawet 10 milionów osób rocznie.

12 najgroźniejszych bakterii odpornych na antybiotyki

Eksperci z WHO podzielili groźne bakterie na trzy kategorie, w zależności o pilności potrzeby opracowania nowych antybiotyków. Pierwszą grupę stanowią bakterie, które są krytycznym priorytetem, ponieważ są najgroźniejsze i nowe leki je zwalczające powinny zostać znalezione jak najszybciej.

1. Acinetobacter baumannii - oporna na karbapenemy

Ta bakteria występuje w glebie, wodzie, żywności, ściekach. Może prowadzić do zakażeń układu moczowego, infekcji ran, zapalenia płuc o ciężkim przebiegu i sepsy, która w połowie przypadków kończy się śmiercią. Do infekcji często dochodzi w szpitalach (zagraża przede wszystkim pacjentom z obniżoną odpornością, przebywającym na oddziałach intensywnej opieki medycznej) i domach opieki długoterminowej.

2. Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej) - oporna na karbapenemy

To bakteria, która żyje głównie w wodzie i glebie, jednak może występować także na skórze człowieka i zwierząt. Może prowadzić do infekcji skóry, zakażenia układu pokarmowego i oddechowego, dróg moczowych, zapalenia ucha środkowego i zewnętrznego, zapalenia zatok, zakażenia oczu, zapalenie wsierdzia i osierdzia. Najczęściej wywołuje zakażenie u osób o obniżonej odporności.

3. Enterobakterie, oporne na karbapenemy, np. bakteria E. coli

Enterobakterie występują powszechnie – każdy jest nosicielem. Są jednym z najczęstszych czynników zakażeń w szpitalu, poza szpitalem. Przyczynia się do infekcji dróg moczowych, ropni wątroby, zapalenia otrzewnej, zapalenia dróg żółciowych, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz zakażenia krwi i płuc. Najbardziej zagrożone zakażeniem są osoby starsze i te z obniżoną odpornością.

Według danych WHO co najmniej 700 tys. osób umiera rocznie z powodu zakażenia bakterią odporną na antybiotyki. Przewidują, że do 2050 roku, o ile nie uda się wynaleźć nowych leków, bakterie przyczynią się do śmierci nawet 10 milionów osób rocznie.

Drugą grupę stanowią bakterie, które powinny stać się wysokim priorytetem, także wymagają natychmiastowego leczenia i rozszerzenia badań nad bardziej skutecznymi lekami, niż te, które stosowano do tej pory.

4. Enterococcus faecium - oporny na wankomycynę

Bakterie te występują naturalnie w ciele człowieka, głównie w ostatnim odcinku przewodu pokarmowego, a także w jamie ustnej. Jednak u osób po zabiegach, osłabionych, starszych mogą powodować zapalenie wsierdzia, zakażenie układu moczowego oraz ogólne zakażenia pooperacyjne.

5. Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) - oporny na metycylinę, pośrednio na wankomycynę

Gronkowce żyją powszechnie na naszej skórze. Szczególnie na śluzówce wnętrza nosa. Jednak pod wpływem zabiegów chirurgicznych, osłabienia pacjenta mogą spowodować zakażenia.

Najczęstsze są zakażenia skóry i tkanek miękkich (pod postacią czyraków, czyraków gromadnych, ropnych zmian wokół mieszków włosowych oraz innych ropnych zakażeń).

6. Helicobacter pylori - oporny na klarytromycynę

To pałeczka, która zasiedla błonę śluzową żołądka. WHO szacuje, że zainfekowanych tą bakterią jest ok. 70 proc. ludzi w krajach rozwijających się i ok. 30 proc. w krajach rozwiniętych. Bakteria ta zwiększa ryzyko wystąpienia zapalenia żołądka, a dalej doprowadzić do powstania wrzodów, a nawet raka żołądka.

H. pylori odpowiada w przybliżeniu za 80 proc. przypadków choroby wrzodowej żołądka i 90 proc. przypadków choroby wrzodowej dwunastnicy.

7. Kilkanaście szczepów Campylobacter - opornych na fluorochinolony

Campylobacter wywołuje kampylobakteriozę - chorobę odzwierzęcą.Campylobacter powszechnie występuje u zwierząt rzeźnych, wyjątkowo często u drobiu, któremu jednak specjalnie nie szkodzi.

U ludzi natomiast może powodować biegunkę, bóle głowy, nudności, gorączkę, a nawet poważniejsze powikłania w postaci stanów zapalnych żołądka i jelit czy zapalenia stawów. Na kampylobakteriozę szczególnie narażeni są pracownicy ubojni, obsługa fermy, lekarze weterynarii.

8. Salmonella - oporna na fluorochinolony

Salmonella, a właściwie bakterie z grupy Salmonella enterica, inaczej pałeczki paraduru, wywołują dolegliwości żołądkowo-jelitowe, czyli zatrucie pokarmowe. Są one niebezpieczne, bo mogą doprowadzić nawet do zakażenia narządów wewnętrznych  i chorób stawów.

9. Neisseria gonorrhoeae (dwoinka rzeżączki) - oporna na cefalosporynę i fluorochinolony

Bakteria ta wywołuje jedną z chorób przenoszonych drogą płciową - rzeżączkę. Może przyczynić się też do zakażenia innych układów - dotyczy to zwłaszcza pacjentów z obniżoną odpornością.

Noworodki mogą być zakażone podczas porodu przez zakażenie u matki, co objawia się najczęściej rzeżączkowym zapaleniem spojówek, które nieleczone może doprowadzić nawet do utraty wzroku.

Trzecią grupę stanowią bakterie, które są średnim priorytetem, jeśli chodzi o potrzebę wynalezienia nowych leków.

10. Streptococcus pneumoniae (pneumokoki, dwoinka zapalenia płuc) - niewrażliwa na penicylinę

Pneumokoki mogą wywołać ostre zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zakażenie krwi (bakteriemia), uogólnione zakażenie krwi (posocznica, tzw. sepsa). Do zakażenia dochodzi, gdy bakterie przenikną przez nos czy gardło do dolnych dróg oddechowych.

Pneumokoki są groźne z dwóch powodów - przenoszą się drogą kropelkową. A ponieważ upodobała sobie śluzówkę nosa i gardła, łatwo przenika dalej - np. do płuc czy mózgu. Po drugie rodzimy się z darem rozpoznawania i zwalczania (produkowania przeciwciał) tylko jednego szczepu pneumokoków.

Gdy do organizmu trafi  bakteria z innego szczepu, układ odpornościowy nie potrafi jej pokonać i rozwija się choroba - często pneumokokowe, ostre zapalenie płuc. Można uchronić najmłodszych przed tym niebezpiecznym patogenem poprzez szczepionkę.

11. Haemophilus influenzae (pałeczka grypy) - oporny na ampicylinę

Haemophilus influenzae typu B (Hib), czyli pałeczka hemofilna typu B, to bakteria, która może powodować wiele niebezpiecznych chorób, m.in. ciężkie zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Dodatkowo najczęściej atakuje dzieci w wieku do 5 lat. Można uchronić najmłodszych przed tym niebezpiecznym patogenem poprzez szczepionkę.

12. Kilkanaście szczepów Shigella (czerwonki) - opornych na fluorochinolony

Bakteria rozprzestrzenia się wraz z wydalaniem kału przez nosicieli (nosicielami są osoby, które przeszły chorobę, ale jej nie leczyły – same nie mają objawów zakażenia, ale w ich kale znajdują się chorobotwórcze bakterie) i osób chorych, a do zakażenia dochodzi najczęściej metodą brudnych rąk, przez zainfekowane pożywienia, czy wody gruntowe.

Objawy zakażenia to biegunka z domieszką krwi, gorączka, rzadziej wymioty. Nieleczona czerwonka może okazać się chorobą śmiertelną.

Antybiotyki coraz mniej skuteczne. "Pacjenci zaczną umierać z powodu zakażeń"

Źródło: x-news.pl/TVN

Źródło:

1. WHO publishes list of bacteria for which new antibiotics are urgently needed, www.who.int/mediacentre/news/releases/2017/bacteria-antibiotics-needed/en/

O autorze

Monika Majewska

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.

Przeczytaj więcej tekstów tej autorki

Monika Majewska