- Badanie McGill University dowodzi, że regularne ćwiczenia umysłu mogą cofnąć zegar biologiczny mózgu nawet o 10 lat
- Nauka nowego języka prowadzi do fizycznej przebudowy połączeń nerwowych i wzmacnia tzw białą materię
- Analiza 27 badań potwierdza, że regularna aktywność umysłowa może zmniejszyć ryzyko demencji o niemal 20%
- Budowanie rezerwy poznawczej poprzez naukę języków może opóźnić wystąpienie objawów demencji o 4-5 lat
Jak odmłodzić mózg o 10 lat? Badania wskazują na codzienne ćwiczenia umysłu
Codzienne ćwiczenia na mózg, takie jak nauka nowego języka, mogą cofnąć zegar biologiczny naszego mózgu. Badanie kliniczne przeprowadzone przez McGill University wykazało, że już po 10 tygodniach regularnego treningu starsi dorośli osiągnęli poprawę kluczowych funkcji poznawczych. Ich mózgi zaczęły działać na poziomie porównywalnym do osób o dekadę młodszych.
Jak to możliwe? Kluczem jest stymulacja układu cholinergicznego, który odgrywa centralną rolę w procesach pamięci i uczenia się. We wspomnianym badaniu wzięły udział 92 osoby po 65. roku życia, a postępy potwierdzono za pomocą specjalistycznych skanów PET, które obrazują aktywność mózgu. Tylko grupa, która regularnie ćwiczyła umysł przez 30 minut dziennie, wykazała mierzalny wzrost aktywności tego kluczowego dla sprawności intelektualnej układu.
Fizyczna przebudowa mózgu. Jak nauka języka wzmacnia połączenia nerwowe?
Nauka nowego języka to nie tylko zapamiętywanie słówek, ale realna, fizyczna przebudowa neuronalnych autostrad w naszej głowie. Badanie opublikowane na łamach czasopisma „PNAS” przez naukowców z Instytutu Maxa Plancka pokazało, że intensywna nauka prowadzi do zwiększenia łączności tzw. białej materii w mózgu.
Zmiany te dotyczą podsystemów odpowiedzialnych za znaczenie słów (semantykę) i ich brzmienie (fonologię) w obu półkulach. Co najważniejsze, ten wzrost połączeń bezpośrednio przekłada się na lepsze i szybsze opanowanie nowego języka.
Trwałe zmiany w mózgu. Po jakim czasie nauka przynosi mierzalne efekty?
Choć pierwsze efekty w postaci nowych słówek widzimy szybko, nasz mózg potrzebuje więcej czasu na gruntowną przebudowę. Badanie opublikowane we wspomnianym „PNAS” jasno pokazuje, że kluczowy jest okres co najmniej sześciu miesięcy systematycznej nauki. To właśnie wtedy zachodzą najbardziej znaczące i trwałe zmiany strukturalne, które wzmacniają nasze zdolności poznawcze.
Naukowcy śledzący postępy osób uczących się niemieckiego zauważyli ciekawą zależność. W pierwszej połowie kursu, czyli do 3 miesięcy, zmiany w mózgu były stosunkowo niewielkie. Prawdziwy skok rozwojowy następował jednak w drugiej fazie nauki, między trzecim a szóstym miesiącem, kiedy to zaobserwowano gwałtowny wzrost łączności w kluczowych dla języka obszarach mózgowych.
Rezerwa poznawcza. Jak nauka języków może opóźnić demencję o 4-5 lat?
Rezerwa poznawcza to rodzaj umysłowego „bufora”, który budujemy przez całe życie poprzez edukację i naukę nowych umiejętności. Badanie Lifelines Cohort, którego wyniki opublikowano w tym roku na łamach „The Gerontologist”, dowodzi, że osoby wielojęzyczne opóźniają wystąpienie objawów demencji średnio o 4-5 lat. Co ciekawe, większe znaczenie ma sama liczba języków, których się nauczyliśmy, niż to, jak często ich na co dzień używamy.
Budowanie tej rezerwy to jedna z najskuteczniejszych strategii, jeśli chodzi o zapobieganie demencji i innym chorobom neurodegeneracyjnym. Potwierdza to metaanaliza 27 badań, opublikowana w „Frontiers in Aging Neuroscience”. Wynika z niej, że regularna aktywność umysłowa może zmniejszyć ryzyko demencji nawet o 19% w późniejszym okresie życia. Nigdy nie jest za późno, by zacząć, ponieważ korzyści z nauki czerpią osoby w każdym wieku.
