INFEKCJE DRÓG MOCZOWYCH - jak uniknąć kłopotu

2017-06-05 13:32

Infekcje dróg moczowych częściej przytrafiają się kobietom niż mężczyznom. Dlaczego kobiety są podatne na zapalenie dróg moczowych? Jakie są objawy zapalenie dróg moczowych i na czym polega ich leczenie, wyjaśnia prof. Włodzimierz Baranowski z Kliniki Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej Wojskowego.

INFEKCJE DRÓG MOCZOWYCH - jak uniknąć kłopotu
Autor: Thinkstockphotos.com INFEKCJE DRÓG MOCZOWYCH - jak uniknąć kłopotu

Spis treści

  1. Zapalenie dróg moczowych - przyczyny
  2. Zapalenie dróg moczowych - objawy
  3. Zapalenie dróg moczowych - powikłania
  4. Zapalenie dróg moczowych - leczenie
  5. Zapalenie dróg moczowych - domowe sposoby leczenia
  6. Prof. Włodzimierz Baranowski, co szósty Polak cierpi na zespół pęcherza nadreaktywnego
  7. Co zrobić, jeśli infekcja dróg moczowych nie minie

Infekcje dróg moczowych zwykle zaczynają się tak samo. Najpierw przy oddawaniu moczu odczuwasz niewielkie pieczenie. Potem silne parcie na pęcherz sprawia, że co chwilę biegasz do toalety. A gdy już się w niej znajdziesz, z trudem wyciskasz kilka kropel. Dość często towarzyszy temu silne pieczenie i ból w okolicy cewki moczowej. Ale czasami zakażenie nie daje objawów (bakteriuria bezobjawowa) i wówczas o chorobie dowiadujemy się przez przypadek, robiąc kontrolne badanie moczu.

Zapalenie dróg moczowych - przyczyny

- Zapalenia układu moczowego (ZUM) to najczęstsze zapalenia bakteryjne występujące u człowieka, zwykle powoduje je Escherichia coli - mówi prof. Włodzimierz Baranowski z Kliniki Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej Wojskowego. Na infekcje dróg moczowych chorują zarówno kobiety, jak i mężczyźni, jednak z przyczyn anatomicznych najbardziej narażone są kobiety, zwłaszcza w wieku 20-30 lat aktywne seksualnie oraz po menopauzie.

Krótka cewka moczowa ułatwia zarazkom szybkie dotarcie do pęcherza. Na dodatek bezpośrednio sąsiaduje ona z ujściem pochwy i odbytem - siedliskiem drobnoustrojów. W swoim naturalnym środowisku są one nieszkodliwe, ale przeniesione na cewkę moczową, a potem także na pęcherz i nerki mogą wywołać stan zapalny. Z kolei po menopauzie mniejsza ilość estrogenów sprawia, że błony śluzowe okolic intymnych są słabo nawilżone, dochodzi do atrofii układu moczowo płciowego, który jest bardziej narażony na zakażenie.

Jak podaje prof. Baranowski, zakażeniu sprzyjają także:

  • nieprawidłowości układu moczowo-płciowego
  • cukrzyca (która zwiększa ryzyko trzykrotnie, ale tylko w przypadku kobiet)
  • czynniki genetyczne
  • rodzinne występowanie
  • duża aktywność seksualna - zwłaszcza przed 15. rokiem życia
  • stosowanie substancji plemnikobójczych w postaci pianki (pięciokrotny wzrost zagrożenia)
  • ciąża
  • obecność nieprawidłowych bakterii w pochwie (bacterial vaginosis, BV)
  • zabiegi operacyjne
  • powikłania pooperacyjne (przetoki)
  • choroby przebiegające z demencją (w dużym stopniu ze względu na konieczność cewnikowania)

Zapalenie dróg moczowych - objawy

Podobne objawy mogą jednak dawać kamica nerkowa oraz nowotwory układu moczowego - zaznacza prof. Baranowski.

Zapalenie dróg moczowych - powikłania

  • zaleganie moczu (zaburzenia statyki dna miednicy - POP)
  • konieczność stałego lub częstego cewnikowania (30-70 proc.)
  • refluks moczowy, zastawki
  • częste nawroty zakażenia (40-60 proc.) - jeśli nie usunięto przyczyny

Zapalenie dróg moczowych - leczenie

Przy infekcji dróg moczowych stosuje się leczenie antybiotykami.

Istotne jest także zachowanie kilku prostych zasad w codziennym życiu, które znacząco zmniejszają ryzyko powstawania infekcji dolnych dróg moczowych. Należą do nich m.in.

  • właściwa higiena osobista
  • picie odpowiedniej ilości płynów
  • zapobieganie wychłodzeniu dolnych partii ciała
  • odpowiednia higiena (również partnera) przed i po stosunku płciowym
  • zmiana środków plemnikobójczych na inną metodę antykoncepcji

Oprócz zmian w codziennych zwyczajach, istotne znaczenie ma także stosowanie preparatów zapobiegających nawrotom infekcji. Taki preparat powinien mieć kompleksowe działanie przywracające prawidłowe funkcjonowanie dolnych dróg moczowych: moczopędne, zapobiegające przyczepianiu się bakterii do ścian pęcherza (antyadhezyjne), przeciwzapalne, rozkurczowe. Po zastosowaniu antybiotyku lub furaginy, drogi moczowe są wyjałowione i bardziej narażone na ponowną infekcję, dlatego niezbędna jest profilaktyka, która odbuduje ich naturalną barierę ochronną – powiedział prof. Baranowski.

Zdaniem eksperta
prof. Włodzimierz Baranowski, EvaClinic

Zapalenie dróg moczowych - mity

Jednym z mitów dotyczących ZUM jest to, że infekcjom miałoby "sprzyjać" częstsze korzystanie podczas kąpieli z wanny zamiast prysznica, wpływ rodzaju bielizny (o ile jest to bielizna z włókien naturalnych) czy "nadmiernej" higieny okolic intymnych. Nie szkodzi również używanie prezerwatyw, tabletek antykoncepcyjnych. Rzadkim źródłem infekcji jest także partner seksualny. Częstość oddawania moczu również nie ma w tym przypadku znaczenia. Zapaleniu dróg moczowych nie zapobiegnie oddawanie moczu po stosunku - nie ma to żadnego znaczenia.

Problem

W czasie ciąży ryzyko infekcji dróg moczowych rośnie

Dzieje się tak, ponieważ w tym okresie za sprawą hormonów tkanki zostają rozluźnione, żeby dziecko mogło swobodnie rosnąć wewnątrz macicy, a następnie przyjść na świat przez wąski kanał rodny. Problem w tym, że rozszerza się nie tylko narząd rodny kobiety, ale również moczowody, pęcherz i cewka moczowa, ułatwiając drobnoustrojom wędrówkę po układzie moczowym. Na dodatek powiększająca się macica coraz bardziej uciska na przewody moczowe, co powoduje zatrzymywanie moczu w pęcherzu. W ciąży równie łatwo o zapalenie nerek. Czasem dochodzi do niego nawet wówczas, gdy kobieta wcześniej nie odczuwa żadnych dolegliwości sygnalizujących infekcję. Dlatego ważne jest, by przyszła mama systematycznie robiła analizę moczu. Jeśli pojawią się w nim bakterie, lekarz zwykle zaleca leczenie antybiotykiem, żeby nie dopuścić do rozwoju choroby.

Zapalenie dróg moczowych - domowe sposoby leczenia

Jeśli natychmiast zareagujesz, większe są szanse, że infekcja będzie miała łagodny przebieg i szybko minie. Przede wszystkim dużo pij. Na początku nawet szklankę płynu co pół godziny, żeby przyśpieszyć wypłukiwanie drobnoustrojów z dróg moczowych. Rozcieńczony mocz nie będzie powodował pieczenia podczas siusiania. Najzdrowsza jest mineralna woda niegazowana, ale rodzaj napoju w zasadzie nie ma znaczenia. Unikaj tylko kawy i czarnej herbaty, bo podrażniają pęcherz. Dobrze robi rozcieńczony sok z aronii lub czarnej porzeczki, który dzięki dużej zawartości witaminy C hamuje rozmnażanie się bakterii.

Przyjmowanie leków na odwodnienie i dodatkowe zażywanie preparatów moczopędnych może ci zaszkodzić. Również kobiety w ciąży nie powinny leczyć się preparatami ziołowymi bez wiedzy lekarza.

Sięgnij po mieszanki ziołowe (Uropatia, Urtica fix, Urosan fix, Urosan) lub pastę do sporządzania zawiesiny (Debelizyna, Fitolizyna). A jeśli napary i pasty nie przechodzą ci przez gardło, możesz ratować się tabletkami czy granulkami o podobnym składzie (Urosal, Urosept, Urogran, Albotyl). Wszystkie mają działanie przeciwzapalne i moczopędne. Stosuj je zgodnie z zaleceniem podanym na ulotce. Jeżeli chorujesz na serce albo masz problemy z krążeniem, przedtem skonsultuj się z lekarzem.

Weź termofor, zaszyj się pod kołdrę. Ciepło poprawia ukrwienie śluzówki dróg moczowych, a to przyśpiesza leczenie. Dobrze rozgrzeją cię ziołowe nasiadówki z rumianku, szałwii (mają też działanie antybakteryjne). Włącz do jadłospisu żurawinę, ponieważ działa przeciwzapalnie i zapobiega osadzaniu się bakterii na ściankach dróg moczowych. Możesz jeść konfitury, pić 2 - 3 szklanki soku dziennie albo dodawać do potraw świeże owoce. Sięgnij też po preparat z wyciągiem z żurawin (Vitabutin, Urinal). Jedz do woli natkę pietruszki, korzeń i nać selera, a także jagody jałowca. Dobrze oczyszczą nerki i drogi moczowe.

Prof. Włodzimierz Baranowski, co szósty Polak cierpi na zespół pęcherza nadreaktywnego

Źródło: lifestyle.newseria.pl

Warto wiedzieć

Zapalenie dróg moczowych - rodzaje

  • ostre (epizodyczne) zapalenie pęcherza moczowego i cewki
  • ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek
  • nawrotowe, niepowikłane ZUM (więcej niż 3 razy w roku)
  • powikłane zapalenia układu moczowego
  • bezobjawowe zakażenia dróg moczowych

Co zrobić, jeśli infekcja dróg moczowych nie minie

Jeśli w ciągu dwóch dni domowej kuracji dolegliwości nie ustąpią, trzeba pójść do lekarza. Nie zwlekaj z wizytą, szczególnie gdy masz gorączkę, bóle w okolicach krzyża albo krew w moczu. Będziesz musiała zrobić analizę moczu wraz z posiewem. Na podstawie wyniku lekarz zaleci kurację. Infekcji dróg moczowych nie wolno bagatelizować, bo z każdego zapalenia pęcherza może rozwinąć się zapalenie nerek. Dlatego po zakończeniu terapii warto zrobić kontrolne badanie moczu, żeby sprawdzić, czy bakterie zostały zniszczone. Zaniedbana infekcja grozi nawracającymi stanami zapalnymi nerek lub narządów rodnych. A stąd już prosta droga do niewydolności nerek i niepłodności.