Spis treści
Ucho pływaka, czyli zapalenie ucha zewnętrznego, to schorzenie o charakterze infekcyjnym. Stan zapalny powstaje w wyniku stałego narażania zewnętrznego przewodu słuchowego na działanie wilgoci i wodę. Wilgoć stwarza bowiem idealne warunki do rozwoju infekcji na tle bakteryjnym czy grzybiczym.
Ucho pływaka (zapalenie ucha zewnętrznego) - przyczyny
Najczęstszą przyczyną zapalenia ucha zewnętrznego jest jego regularna ekspozycja na działanie wody i wilgoci (dotyczy to szczególnie zawodowych pływaków - stąd nazwa schorzenia). Częste przebywanie w wodzie powoduje nadmierne wymywanie naturalnej woskowiny usznej, która zapewnia odpowiedni poziom nawilżenia ucha. W takich wypadkach rozwojowi zakażenia sprzyja również niedostateczne osuszenie ucha po wyjściu z wody.
Schorzenie to dotyka także osoby, które latem zażywają kąpieli w brudnych zbiornikach wodnych. Ciepło i woda to sprzyjające warunki do rozwoju grzybów i bakterii.
Do zakażenia może dojść także w miejscach, gdzie podwyższonej wilgotności powietrza towarzyszy wysoka temperatura, np. w saunie czy w krajach tropikalnych.
Zalegająca w uchu woskowina również zwiększa wilgotność i lepkość ucha zewnętrznego, dlatego tak ważna jest higiena osobista.
Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi zapalenia ucha są także zbyt głęboko wetknięte do uszu słuchawki i noszenie aparatu słuchowego.
Ryzyko zakażenia wzrasta, jeśli dojdzie do podrażnienia przewodu słuchowego ucha zewnętrznego, np. podczas osuszania ucha patyczkiem higienicznym, kiedy usuwamy jednocześnie część naskórka.
Ucho pływaka (zapalenie ucha zewnętrznego) - objawy
Istotą choroby jest uszkodzenie przewodu słuchowego zewnętrznego zakończonego błoną bębenkową i małżowiny usznej, czego konsekwencją jest stan zapalny. Tego typu uszkodzenie sprzyja bowiem rozwojowi grzybów i bakterii.
Objawem zapalenia ucha jest obrzęk i zaczerwienie w obrębie narządów, które składają się na ucho zewnętrzne. W takiej sytuacji wychwytywanie przez małżowinę uszną fal głosowych, które wprawiają w drganie błonę bębenkową, jest utrudnione, w wyniku czego może dojść do zaburzenia słuchu, a nawet niedosłuchu.
Innymi objawami są także zmiany na skórze ucha. Skóra jest zaczerwieniona i pojawiają się na niej pęcherzyki wypełnione wydzieliną zabarwioną krwią.
Pozostałe objawy zapalenia ucha zewnętrznego to:
- uczucie zatkanych uszu
- świąd ucha
- ból ucha, nasilający się podczas jedzenia i picia
- uczucie wycieku z ucha
- gorączka
Uszkodzenie błony bębenkowej często przyczyniają się do poważnego w skutkach zapalenia ucha, które może być początkiem groźnych i bolesnych powikłań. Na skutki uboczne narażone są nie tylko osoby, u których stan zapalny przeniósł się do głębszych struktur narządu słuchu, lecz także osoby z upośledzoną odpornością czy innymi chorobami, np. cukrzycą. W takich przypadkach może dojść do złośliwego zapalenia ucha zewnętrznego. Infekcja ta zajmuje nie tylko ucho zewnętrzne, lecz także skórę, tkankę podskórną, chrząstki, elementy kostne ucha i jego układ nerwowy, w wyniku czego może dojść do niedowładu lub porażenia nerwu twarzowego po stronie zapalenia.
Ucho pływaka (zapalenie ucha zewnętrznego) - leczenie
W przypadku zapalenia ucha zewnętrznego należy udać się do lekarza (otolaryngologa), który wykona otoskopię, czyli wziernikowanie ucha, a także dermatologa, który pobierze wymaz z ucha do badania bakteriologicznego. Na podstawie wyników badań, ustala się właściwe leczenie.
W przypadku zakażenia na tle bakteryjnym zazwyczaj zaleca się podawanie kropli z antybiotykiem do ucha, czasem antybiotyki doustne. Ból można zmniejszyć za pomocą leków dostępnych bez recepty. Ważne jest także systematyczne oczyszczanie przewodu słuchowego zewnętrznego przez lekarza.
Z kolei podstawą leczenia zakażeń grzybiczych jest mechaniczne oczyszczanie przewodu słuchowego zewnętrznego (przez lekarza) i podawanie leków przeciwgrzybiczych.
Jeśli choroba wystąpi, należy także:
- zrezygnować z pływania
- osłaniać ucho podczas mycia, by nie doszło do kontaktu z wodą
- unikać przeciągów
- stosować ciepłe okłady, które złagodzą ból ucha (może to być nagrzany ręcznik lub poduszka elektryczna)
Ucho pływaka - jak zapobiec zapaleniu ucha zewnętrznego?
- Po długotrwałym przebywaniu w wodzie delikatnie i dokładnie osusz uszy. Warto wiedzieć, że stosowanie patyczka higienicznego często prowadzi do uszkodzeń przewodu słuchowego ucha zewnętrznego i sprzyja rozwojowi stanu zapalnego, dlatego lepiej sięgnąć po ręcznik.
- Unikaj kąpielisk typu rzeki i jeziora. Lepiej wybrać regularnie oczyszczany basen (wtedy ryzyko infekcji jest mniejsze).
- Jeśli nurkujesz lub regularnie korzystasz z pływalni, korzystaj z odpowiednich zatyczek do uszu. Możesz też zastosować odpowiednie krople, które utrzymują prawidłowy poziom wilgoci w uchu.
- Podczas czyszczenia uszu nie usuwaj całkowicie woskowiny, ponieważ spełnia ona ważną funkcję ochronną i zabezpiecza zewnętrzny przewód słuchowy poprzez odpowiednie nawilżenie.
- Jeśli nosisz aparat słuchowy, pamiętaj, aby regularnie go czyścić. Aparaty mogą być przyczyną infekcji, gdyż zatykając ucho, zwiększają wilgotność zewnętrznego przewodu słuchowego.
- W ramach profilaktyki przed infekcjami w kanale słuchowym, przed pływaniem użyj środka do usuwania woskowiny z uszu, np. spray do uszu lub zwykłą parafinę.
Polecany artykuł: