Żurawina - właściwości zdrowotne, przeciwwskazania. Jak jeść żurawinę?

2021-06-11 10:09

Żurawina ma liczne właściwości lecznicze i wartości odżywcze - i wiadomo od nich od dawna, bo związek pomiędzy jedzeniem żurawiny a infekcjami dróg moczowych po raz pierwszy wykazano w 1840 roku. Współczesne badania naukowe jednomyślnie potwierdzają, że żurawina ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, dzięki czemu jest skuteczna, m.in. w walce z infekcjami pęcherza moczowego, niektórymi schorzeniami skóry i wrzodami żołądka. Na co pomaga żurawina? Jakie właściwości lecznicze ma żurawina i w jaki sposób ją stosować?

Żurawina na pęcherz, wrzody i serce
Autor: Getty Images
Żurawina
Autor: getty images Ma dużo błonnika, witamin (B1, B2, B6, C, E, karoten), a także zawiera flawonoidy, które pełnią funkcję przeciwutleniaczy. Jest jednym z najlepszych pokarmów podnoszących odporność organizmu; sok i wyciągi z żurawiny stosuje się w zapobieganiu zapaleniom układu moczowego.

Żurawina ma liczne właściwości lecznicze, o których wiadomo od dawna. Medycyna ludowa zaleca stosowanie żurawiny w przeziębieniach, anginie, schorzeniach reumatycznych, na problemy z pęcherzem, w przypadku osłabienia pracy żołądka, jelit i trzustki, a także na awitaminozę i przemęczenie.

Co istotne, współcześnie wiele leków tworzonych jest na bazie żurawiny. Naturalnym środowiskiem dla żurawiny są torfowiska wysokie, w jakie zamieniają się zarastające roślinnością zbiorniki wodne.

To specyficzne podłoże sprawia, że w owocach żurawiny gromadzą się w dużym stężeniu substancje o wyjątkowych właściwościach zdrowotnych – proantocyjanidyny, które m.in. chronią wątrobę, obniżają poziom cukru we krwi, wzmagają siłę skurczu mięśnia sercowego. Jednak najlepiej znany jest korzystny wpływ żurawiny na układ moczowy. Prócz właściwości aseptycznych żurawina mają też zalety odżywcze. Są m.in. bogatym źródłem witamin A, C i witamin z grupy B. Najwięcej substancji odżywczych i leczniczych zawierają świeże owoce (są dostępne od października do stycznia).

Szczelnie zapakowane można przechowywać w lodówce nawet trzy miesiące. Suszone zachowują swoje właściwości przez kilka lat. Żurawina dobrze też znosi wysokie temperatury, gotowanie nie niszczy zawartych w niej związków bakteriobójczych.

Żurawina - dlaczego warto ją jeść? Właściwości zdrowotne żurawiny

Spis treści

  1. Właściwości lecznicze żurawiny
  2. Żurawina - wartości odżywcze i kaloryczność
  3. Żurawina - przeciwwskazania. Kto nie może jeść żurawiny?
  4. Jak jeść żurawinę? 
  5. Wartości odżywcze żurawiny suszonej 
  6. Właściwości przeciwgrzybicze żurawiny
  7. Sok z żurawiny - wartości odżywcze. Ile kalorii ma sok z żurawiny?
  8. Żurawina - zastosowanie w kuchni
  9. Domowa konfitura z żurawiny idealna do mięs

Właściwości lecznicze żurawiny

Żurawina ma szereg właściwości prozdrowotnych. 

  • sprawdza się przy infekcjach dróg moczowych. Na infekcje układu moczowego najbardziej narażone są kobiety (mężczyznom ta przypadłość zdarza się ośmiokrotnie rzadziej). Z badań wynika, iż niemal 30 proc. kobiet w swoim życiu przechodzi zapalenie pęcherza moczowego. Infekcje dróg moczowych wywołują najczęściej bakterie Escherichia coli (E. coli). Osadzają się one w drogach moczowych, gdzie powodują stany zapalne. Badania wykazały, iż żurawina zmniejsza przyczepność bakterii E.coli do ścianek dróg moczowych, jednocześnie zmniejszając ilość tych bakterii w moczu. Dlatego dzięki swoim właściwościom wypłukującym bakterie E.coli, żurawina może zmniejszać podatność na zapalenie dróg moczowych.
  • pomaga zapobiegać infekcjom pęcherza moczowego u osób mających problemy z całkowitym opróżnianiem pęcherza (jak mężczyźni z przerostem prostaty), z założonym cewnikiem czy z zaburzeniami neurologicznymi (np. po udarze, wylewie czy urazie kręgosłupa), czyli w przypadkach, w których ryzyko infekcji jest bardzo duże. 
  • zapobiega wrzodom żołądka. Substancje zawarte w żurawinie powstrzymują niektóre bakterie wywołujące wrzody żołądka przed osadzaniem się na ściankach układu trawiennego, np. żurawina powstrzymuje osadzanie się bakterii Helicobacter pylori w śluzówce żołądka.
  • zmniejsza ryzyko chorób dziąseł. Wyciąg z żurawiny zmniejsza o 60 proc. osadzanie się na dziąsłach bakterii najczęściej spotykanych w jamie ustnej. Redukuje to ilość patogennych bakterii w jamie ustnej i zmniejsza zapadalność na choroby przyzębia i choroby dziąseł.
  • zmniejsza ryzyko chorób serca. Flawonoidy w żurawinie są bardzo podobne do tych w czerwonym winie, dlatego jej spożywanie daje doskonałe efekty w zapobieganiu chorobom serca. Związki zawarte w żurawinie powstrzymują tworzenie się zakrzepów i mają korzystny wpływ na rozszerzenie się naczyń krwionośnych.
  • zmniejsza skutki wylewu lub zakrzepu. Ma zdolność ochrony komórek mózgowych przed uszkodzeniami, które zdarzają się podczas wylewu czy zakrzepu. 
  • zapobiega utlenianiu się cholesterolu, co zmniejsza ryzyko arteriosklerozy i zapychania się naczyń krwionośnych.

Owoce jagodowe - dlaczego warto je jeść  

Warto wiedzieć

Żurawina - wartości odżywcze i kaloryczność

  • Wartość energetyczna - 46 kcal/100 g
  • Białko ogółem - 0.46 g
  • Tłuszcz - 0.13 g
  • Węglowodany - 11.97 g (w tym cukry proste 4.27)
  • Błonnik - 3.6 g
  • Witamina C – 14.0 mg
  • Tiamina – 0.012 mg
  • Ryboflawina – 0.020 mg
  • Niacyna - 0.101 mg
  • Witamina B6  - 0.057 mg
  • Kwas foliowy -  1 µg
  • Witamina A – 63 IU
  • Witamina E – 1.32 mg
  • Witamina K - 5.0 µg
  • Wapń – 8 mg
  • Żelazo - 0.23 mg
  • Magnez - 6 mg
  • Fosfor - 11 mg
  • Potas - 80 mg
  • Sód – 2 mg
  • Cynk - 0.09 mg

Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

Żurawina - przeciwwskazania. Kto nie może jeść żurawiny?

Żurawiny nie powinny spożywać osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe zawierający warfarynę. Substancje zawarte w żurawinie mogą utrudniać usuwanie tej substancji z organizmu, co może przyczynić się do występowania krwotoków.

Jak jeść żurawinę? 

Owoce żurawiny można jeść surowe lub suszone. Surowe owoce, ze względu na dużą zawartość antocyjanów są bardzo cierpkie w smaku, dlatego też spożywanie ich w postaci nieprzetworzonej jest utrudnione.

Z tego powodu suszona żurawina najczęściej jest z dodatkiem cukru (a czasami nawet syropu glukozowo-fruktozowego), a także oleju słonecznikowego, a niekiedy nawet środków konserwujących. Dodatki te zwykle stanowią połowę składu.

Najlepszy ze względów terapeutycznych jest świeżo wyciskany sok z owoców. Sok z żurawiny można również kupić w sklepie.

Warto wiedzieć

Wartości odżywcze żurawiny suszonej 

  • Wartość energetyczna - 308 kcal
  • Białko ogółem - 0.17 g
  • Tłuszcz - 1.09 g
  • Węglowodany - 82.80 g (w tym cukry proste 72.56 g)
  • Błonnik - 5.3 g
  • Witamina C – 0.2 mg
  • Tiamina – 0.013 mg
  • Ryboflawina – 0.028 mg
  • Niacyna - 0.548 mg
  • Witamina B6  - 0.038 mg
  • Kwas foliowy -  0 µg
  • Witamina A – 46 IU
  • Witamina E – 2.10 mg
  • Witamina K - 7.6 µg
  • Wapń – 9 mg
  • Żelazo - 0.39 mg
  • Magnez - 4 mg
  • Fosfor - 8 mg
  • Potas - 49 mg
  • Sód – 5 mg
  • Cynk - 0.10 mg

Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

Właściwości przeciwgrzybicze żurawiny

Przeprowadzono wiele badań, które w warunkach laboratoryjnych udowodniły znacznie szersze spektrum działania przeciwbakteryjnego i przeciwgrzybicznego żurawiny.

Ich wyniki będą pomocne przy wykorzystywaniu wyciągu z żurawiny w walce z takimi bakteriami, jak Staphylococcus aureus, Salmonella enteridis oraz z niektórymi rodzajami grzybów powodujących choroby skóry.

Warto wiedzieć

Sok z żurawiny - wartości odżywcze. Ile kalorii ma sok z żurawiny?

  • Wartość energetyczna - 46 kcal
  • Białko ogółem - 0.39 g
  • Tłuszcz - 0.13 g
  • Węglowodany - 12.20 g (w tym cukry proste 12.10)
  • Błonnik - 0.1 g
  • Witamina C – 9.3 mg
  • Tiamina – 0.009 mg
  • Ryboflawina – 0.018 mg
  • Niacyna - 0.091 mg
  • Witamina B6  - 0.052 mg
  • Kwas foliowy -  1 µg
  • Witamina A – 45 IU
  • Witamina E – 1.20 mg
  • Witamina K - 5.1 µg
  • Wapń – 8 mg
  • Żelazo - 0.25 mg
  • Magnez - 6 mg
  • Fosfor - 13 mg
  • Potas - 77 mg
  • Sód – 2 mg
  • Cynk - 0.10 mg

Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference

Czy rozpoznasz owoc na zdjęciu?

Pytanie 1 z 9
Owoc, który po przekrojeniu przypomina gwiazdę, to:
Jackfruit

Żurawina - zastosowanie w kuchni

Z żurawiny można przygotować różne przetwory, takie jak konfitury, soki czy syropy. Żurawinę można też spotkać w postaci galaretek, owoców kandyzowanych czy mieszanek herbacianych z owocami żurawiny.

Suszona żurawina będzie idealnym dodatkiem do owsianki czy kaszy manny. Suszone owoce żurawiny można również dodawać do deserów.

Konfitury z żurawiny idealnie komponują się z mięsami, wędlinami czy serami. Wybornie smakuje zwłaszcza grillowany camembert z żurawiną.

CZYTAJ TEŻ:

Domowa konfitura z żurawiny idealna do mięs