Co cię ugryzło? Jak rozpoznać ślady po ukąszeniach owadów [ZDJĘCIA]

2022-05-23 10:30

Bolą, pieką, swędzą, zostawiają opuchliznę i brzydkie bąble – każdy wie, że ukąszenia owadów to nic przyjemnego. Wiedząc, co nas pogryzło, często jesteśmy w stanie złagodzić dokuczliwe objawy przy pomocy domowych sposobów lub środków z apteki. Cała sztuka tylko w tym, by rozpoznać ugryzienie. A to może nie być wcale takie proste.

Co cię ugryzło? Jak rozpoznać ślady po ukąszeniach owadów
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Co grozi po pokąsaniu przez owady?
  2. Ślad po ukąszeniu komara
  3. Ślad po ugryzieniu meszki
  4. Ślad po użądleniu pszczoły
  5. Ślad po użądleniu osy
  6. Ślad po ukąszeniu mrówek
  7. Ślad po ugryzieniu przez kleszcza
  8. Ślad po ukąszeniu pchły
  9. Ślad po ukąszeniu pająka
  10. Ślad po ukąszeniu przez pluskwę

Co grozi po pokąsaniu przez owady?

Większość owadów gryzie dlatego, że jest żądna krwi – tak jest choćby w przypadku znienawidzonych przez wszystkich komarów i meszek. Inne – takie, jak pszczoły czy osy, które nie żywią się krwią - wtedy, kiedy je rozdrażnimy. Zazwyczaj ich ugryzienia są „tylko” uciążliwe. Ale niekiedy mogą być też niebezpieczne, a nawet zagrażać życiu. Jest tak w przypadku alergików, dla których ugryzienie może skończyć się groźnym i często śmiertelnym wstrząsem anafilaktycznym

Nieprzyjemnie mogą skończyć się również ugryzienia kleszczy: zbyt bliskie spotkanie z tym pajęczakiem może skutkować boreliozą, kleszczowym zapaleniem mózgu lub anaplazmozą.

Ślady po ukąszeniach owadów i pajęczaków wyglądają podobnie, jeśli więc nie widzieliśmy winowajcy, może być trudno ocenić, co nas pogryzło. A taka wiedza jest niezbędna, by móc skutecznie złagodzić ból i pieczenie – ugryzienie komara wymaga wszak zastosowania innych sposobów, niż ukąszenie meszki czy użądlenie pszczoły.

Ślad po ukąszeniu komara

W miejscu ukąszenia komara tworzy się charakterystyczny bąbel, obrzęk i rumień, który utrzymuje się przez kilka dni. Skóra wokół ukąszenia początkowo tylko swędzi, ale po jednym, dwóch dniach drapania również piecze i boli. Jeśli obrzęk utrzymuje się dłużej, niż trzy, cztery dni konieczny jest kontakt z lekarzem: może to bowiem sygnalizować alergię na jad komara lub świadczyć o rozwijającym się zakażeniu.

Dlaczego niektórych komary gryzą bardziej niż innych?

Ukąszenia - wstrząs anafilaktyczny

Ślad po ukąszeniu komara:

Ukąszenie komara
Autor: Getty Images Bolesne i swędzące bąble - tak najczęściej wyglądają ślady po ugryzieniu komarów.

Ślad po ugryzieniu meszki

Meszka kąsając, rozdrapuje skórę, dlatego charakterystycznym śladem po jej ugryzieniu jest bolesna ranka z wyraźnym, krwawiącym śladem, wokół której szybko tworzy się bolesny obrzęk. Skóra wokół ranki może być wyraźnie cieplejsza. Ślad po ukąszeniu meszki nie tylko boli, ale też mocno swędzi – tego miejsca nie należy jednak drapać, gdyż może to doprowadzić do zakażenia.

Warto wiedzieć, że w trakcie posiłku meszka wstrzykuje pod skórę ślinę, która zawiera substancje drażniące, i która wraz z krwią roznosi się po organizmie – dlatego pokąsanie przez kilka lub kilkanaście meszek może skończyć się poważnymi dolegliwościami.

Ślad po ukąszeniu meszki:

Ugryzienie meszki
Autor: Getty Images Ślady po ugryzieniu meszki dość długo się goją: początkowo z ranki może sączyć się przezroczysty płyn, następnego dnia pojawia się na niej czerwony strupek.

Ślad po użądleniu pszczoły

Pszczoły rzadko atakują – chyba, że zostaną sprowokowane (wyjątkiem jest pszczoła miodna afrykańska, nie bez powodu nazywana „pszczołą zabójcą”). Boli nie tylko sam moment wbicia żądła, ale także miejsce, w które się wbiło. Po użądleniu pojawia się niewielki ślad, wokół którego szybko tworzy się obrzęk, zaczerwienienie i bąbel.

Charakterystyczne jest to, że w ranie po ugryzieniu pszczoły zostaje żądło. Trzeba je usunąć szybko, ale należy zrobić to ostrożnie , gdyż na końcu ma woreczek z jadem. Żądło można delikatnie zdrapać ze skóry paznokciem lub ostrzem noża (lepiej nie chwytać za czubek, który wystaje z ranki, bo wtedy łatwo wycisnąć jad).

Ślad po użądleniu przez pszczołę:

Użądlenie pszczoły
Autor: Getty Images Użądlenie pszczoły jest bolesne a ślad po użądleniu pszczoły jest widoczny przez kilka następnych dni. Wokół miejsca wkłucia (w którym pozostaje żądło) tworzy się obrzęk, zaczerwienienie i bąbel.

Ślad po użądleniu osy

Osy z natury są agresywne i mogą atakować niesprowokowane. Osa nie traci żądła po użądleniu i może atakować wielokrotnie. Jej użądlenie bardzo boli, często towarzyszy mu silny obrzęk i zaczerwienienie skóry. W miejscu użądlenia może być widoczne bolesne zgrubienie. 

Ślad po użądleniu przez osę:

Użądlenie osy
Autor: Getty Images Ślad po użądleniu osy zawsze jest dobrze widoczny: miejsce, w które wbiło się żądło, jest silnie obrzęknięte i zaczerwienione.

Ślad po ukąszeniu mrówek

Mrówki atakują w sytuacji zagrożenia. Ślady po ich ukąszeniach to najczęściej czerwona pokrzywka, której towarzyszy ból i swędzenie. Kąsając, mrówki nacinają skórę, a następnie polewają rankę jadem, w którym zawarty jest kwas mrówkowy o wysokim stężeniu – to on odpowiada za miejscowe podrażnienie, a u osób skłonnych do uczuleń również za odczyny alergiczne. W jadzie mrówek są również inne substancje wywołujące alergie, w tym białka alkaloidowe, terpenoidy, hialuronidaza i histamina.

Które z mrówek mogą nas ugryźć?

Ślady po pokąsaniu przez mrówki:

Ukąszenia mrówek
Autor: Getty Images Ślady po ukąszeniach mrówek to zwykle silnie swędząca czerwona pokrzywka.

Ślad po ugryzieniu przez kleszcza

Kleszcze wgryzają się w skórę i są w niej przez pewien czas.  Gdy nasycą się krwią, odpadają. Można jednak je przeoczyć, jeśli miejsce ugryzienia znajduje się poza zasięgiem naszego wzroku, np. na plecach. Ślad po ugryzieniu przez kleszcza nie u każdego jest taki sam. U niektórych osób może być zmianą zapalną lub alergiczną – skóra jest wtedy zaczerwieniona, ale nie swędzi ani nie boli, a odczyn nie jest większy, niż 5 cm.

U części osób po ugryzieniu przez kleszcza może pojawić się rumień wędrujący, który wywołuje bakteria Borrelia – rumień taki jest jednym z objawów groźnej choroby odkleszczowej – boreliozy. Rumień wędrujący jest duży – jego średnica przekracza 5 cm. Wyglądem przypomina tarczę – w jej środku jest czerwony ślad po ukąszeniu kleszcza, wokół którego pojawia się blady okrąg, a za nim – czerwona obręcz, która każdego dnia obejmuje coraz większy obszar skóry.

Rumień po ukąszeniu kleszcza. Jak rozpoznać i leczyć groźny rumień wędrujący?  

Ślad po ukąszeniu pchły

Ukąszenia pchły nie są charakterystyczne: mają kształt małych czerwonych lub różowych plamek z lekko ciemniejszym punktem na środku. Można byłoby je przeoczyć, gdyby nie to, że silnie swędzą – świąd z reguły mija dopiero po pewnym czasie, najczęściej po kilku dniach. Zazwyczaj jest ich co najmniej kilka, częściej kilkanaście. Często układają się w regularne rzędy.

Ślad po ukąszeniu pchły:

Ukąszenie pchły
Autor: Getty Images Ślady po ukąszeniach pcheł najłatwiej poznać po tym, że jest ich wiele i znajdują się w bliskiej odległości od siebie.

Ślad po ukąszeniu pająka

W Polsce zdarza się niezwykle rzadko z prostej przyczyny: w naszym kraju w warunkach naturalnych praktycznie (z niewielkimi wyjątkami) nie występują pająki, które byłyby w stanie ukąsić tak mocno, by przebić ludzką skórę. Dlatego jeśli wieczorem widzisz na suficie pająka, a rano budzisz się ze świeżym śladem po ukąszeniu, niemal na pewno nie pająk był za to odpowiedzialny.

Gatunkiem, który żyje w Polsce i mógłby ukąsić, zostawiając bolesny ślad na skórze, jest sieciarz jaskiniowy – jego ugryzienie wywołuje silny odczyn zapalny i ból podobny do tego, jaki towarzyszy ukąszeniu osy. Ugryźć może również kolczak zbrojny: jego ukąszenie wywołuje objawy zatrucia, dreszcze, ból, osłabienie, a w miejscu ugryzienia pojawia się stan zapalny, któremu towarzyszy piekący ból. 

Jadowite pająki w Polsce

Ślad po ukąszeniu przez pająka:

Ukąszenie pająka
Autor: Getty Images Ślad po ukąszeniu pająka jest bolesny: w miejscu ukąszenia pojawia się odczyn zapalny i silne zaczerwienienie.

Ślad po ukąszeniu przez pluskwę

Pluskwy żywią się krwią i żerują przede wszystkim nocą – ich ukąszenia najłatwiej więc zauważyć i poczuć, wstając rano z łóżka. Ślady po ukąszeniu pluskwy najczęściej pojawiają się na plecach, na brzuchu, ramionach i klatce piersiowej – rzadko występują pojedynczo, najczęściej występują po kilka, a nawet kilkanaście. Miejsce po ukąszeniu zazwyczaj swędzi, jest lekko wypukłe, zaczerwienione, często pojawia się obrzęk, choć zdarza się również reakcja alergiczna i wtedy ślad po ukąszeniu pluskwy jest rozległy, otoczony rumieniem.

Czytaj też:

Ślady po pokąsaniu przez pluskwy:

Komar, meszka, osa czy kleszcz? Sprawdź, czy rozpoznasz ślady po ugryzieniach

Pytanie 1 z 6
To ślad po ugryzieniu:
Komar