TARNINA - właściwości lecznicze i zastosowanie tarniny
Tarnina to roślina, która znalazła zastosowanie w medycynie naturalnej dzięki swoim wyjątkowym właściwościom leczniczym. Owoce tarniny są stosowane przede wszystkim jako środek na biegunkę. Współczesna fitoterapia poleca stosowanie także odwaru z kwiatów tarniny przy schorzeniach układu moczowego. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości posiada tarnina.
Spis treści
- Owoce tarniny na biegunkę
- Kwiaty tarniny w chorobach układu moczowego
- Odwar z kora tarniny jako płukanka do ust
- Tarnina przeciw miażdżycy
- Tarnina - kiedy zbierać?
Tarnina (Prunus spinosa L.), inaczej śliwa tarnina lub tarka, to roślina, której właściwości lecznicze w medycynie naturalnej wykorzystuje się od dawna. Tarnina zalazła zastosowanie jako środek stosowany m.in. w dolegliwościach układu moczowego, żołądka (działa rozkurczowo na jego ściany i na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego), a także jako lek przeczyszczający lub na biegunkę.
Współczesna fitoterapia poleca stosowanie przede wszystkim owoców tarniny. Zawierają one flawonoidy - przeciwutleniacze, które nadają im ciemnogranatową barwę, witaminę C (20 mg w 100 g), beta karoten, witaminy z grupy B, dużo wapnia, potasu i magnezu, a także fitosterol, pektyny, cukry, kwasy organiczne i garbniki. Z kolei kwiaty tarniny, które działają moczopędnie i rozwalniająco, zawierają m.in. flawonoidy, pektyny, garbniki, cukry, sole mineralne (głównie potas) oraz witaminę C.
Owoce tarniny na biegunkę
Owoce tarniny, podobnie jak owoce borówki czernicy (czarnej jagody), mają działanie przeciwbiegunkowe. To za sprawą zawartych w nich garbników, które, po zetknięciu się z błoną śluzową jelit, tworzą nieprzepuszczalną błonkę, a co za tym idzie - chronią je przed substancjami wywołującymi biegunki. Dodatkowo spowalniają ruchy robaczkowe jelit oraz wykazują działanie przeciwzapalne i antybakteryjne (garbiki wiążą się z bakteriami i neutralizują je). Ponadto owoce są wskazane szczególnie u ludzi w wieku podeszłym i u dzieci, w przewlekłych nieżytach żołądka i jelit przebiegających z nadmierną fermentacją.
Kwiaty tarniny w chorobach układu moczowego
Kwiaty tarniny łagodzą stany zapalne w drogach moczowych, w związku z tym współczesna fitoterapia poleca ich stosowanie pomocniczo w leczeniu kamicy moczowej, stanów zapalnych nerek, pęcherza moczowego i cewki moczowej, a także skąpomoczu, gdyż działają moczopędnie. W medycynie ludowej kwiaty tarniny uważa się za lek "czyszczący krew" - dzięki zawartości flawonoidów przyśpieszają one usuwanie zbędnych produktów przemiany materii wraz z moczem. W związku z tym spożywanie naparów z kwiatów tarniny polecane jest przy różnego rodzaju dietach oczyszczających. Ponadto kwiaty mają łagodne działanie przeczyszczające.
Tarnina - odwar z owoców tarniny
1 łyżkę owoców tarniny wrzuć do garnuszka, zalej szklanką wody i gotuj przez 3 minuty. Po tym czasie odcedź i pozostaw na 10-15 do przestudzenia.
Tarnina - napar z kwiatów tarniny
1 łyżeczkę kwiatów tarniny (1 g) zalej szklanką wrzącej wody. Następnie przykryj szklankę i poczekaj, aż zioła się zaparzą (ok. 10 minut). Pij ciepły napar raz dziennie.
Tarnina - odwar z kory tarniny
1 łyżkę kory tarniny wrzuć do garnuszka, zalej szklanką wody i gotuj przez 3 minuty. Po tym czasie odcedź i pozostaw na 10-15 do przestudzenia.
Odwar z kora tarniny jako płukanka do ust
Kora tarniny wykazuje właściwości ściągające i przeciwzapalne. Przestudzony odwar z kory nadaje się do płukania ust, jamy ustnej czy dziąseł w stanach zapalnych.
Tarnina przeciw miażdżycy
Związki flawonowe zawarte w tarninie (przede wszystkim antocyjany) obniżają ciśnienie krwi, stężenie triglicerydów i "złego" cholesterolu LDL. Dodatkowo podwyższają stężenie "dobrego" cholesterolu HDL, uszczelniają naczynia włosowate i ograniczają tworzenie się zakrzepów w naczyniach krwionośnych. W związku z tym spożywanie owoców tarniny zapobiega tworzeniu się miażdżycy, a co za tym idzie - rozwojowi chorób, takich jak choroba niedokrwienna serca, udar mózgu czy zawał serca.
Tarnina - kiedy zbierać?
Tarnina to wysoki, ciernisty krzew, który można spotkać na skrajach lasów i przy drogach. Kwiaty zbiera się od kwietnia do maja, najlepiej w słoneczne dni i po opadnięciu rosy (wilgotne podczas suszenia ciemnieją). Suszy się je w temperaturze 35 stopni lub na słońcu. Wówczas przyjmują barwę kremową.
Z kolei ciemnogranatowe owoce z niebieskawym nalotem zbiera się jesienią (październik/listopad). Są one tak kwaśne, że nie nadają się do jedzenia na surowo. Swój cierpki smak tracą po pierwszych przymrozkach, albo po przemrożeniu w zamrażalniku (przez 12-24 godziny). Wówczas można je jeść surowe i wykorzystać do dżemów, kompotów, marmolad, galaretek, nalewek, win i likierów.
Uwaga na trujące pestki tarniny
W pestkach tarniny występuje cyjanowodór, tzw. kwas pruski - substancja, która spożyta w dużych ilościach jest trująca. Dlatego nie należy rozgryzać lub gnieść pestek tarniny. Jednak bez obaw - połknięcie pestki bez jej rozgryzania nie jest szkodliwe dla zdrowia.
Porady eksperta