CA-125: marker nowotworowy. Badanie, normy antygenu CA-125

CA-125 to antygen nowotworowy wykorzystywany w diagnostyce nowotworów - przede wszystkim jako wskaźnik raka jajnika, ale również innych nowotworów: gruczolakoraka płuca, raka piersi, raka endometrium czy raka trzustki. Podwyższony poziom CA-125 może występować również z powodów innych niż proces nowotworowy - wzrost tego markera może wystąpić w przebiegu endometriozy, w trakcie miesiączki czy w ciąży.

Antygen nowotworowy CA-125 (carcinoma antigen 125) to glikoproteina, która często występuje na powierzchni nowotworowo zmienionych komórek jajników, ale można ją spotkać również w niektórych tkankach prawidłowych - głównie narządu rodnego. Antygen nowotworowy CA-125 stosowany jest jako marker raka jajnika, jednak jego poziom może być podwyższony również w innych chorobach nowotworowych, a także w stanach zapalnych oraz fizjologicznych.

Spis treści

1. Antygen nowotworowy CA-125: norma i wykorzystanie
2. O czym jeszcze świadczy podwyższony poziom CA-125?

Antygen nowotworowy CA-125: norma i wykorzystanie

U zdrowych kobiet stężenie antygenu CA 125 zwykle nie przekracza 35 U/ml i jest zależne od stanu hormonalnego.

Niekiedy przyjmuje się, że dolny zakres normy to 65 U/ml - dzięki temu można wykluczyć sporą część wyników fałszywie dodatnich.

Czytaj też: Markery nowotworowe (wskaźniki nowotworowe): rodzaje i wyniki badań

Podwyższony poziom CA 125 występuje u około 80 procent kobiet chorych na raka jajnika. Ważne jest ustalenie poziomu tego markera na początku leczenia - im jest on niższy, tym większe szanse na uzyskanie trwałego wyleczenia.

Podwyższony poziom CA-125 jest charakterystyczny również w czasie miesiączki i w ciąży.

W trakcie terapii CA-125 służy przede wszystkim do monitorowania jej skuteczności.

Spadek poziomu antygenu CA-125 w trakcie kolejnych cykli chemioterapii sugeruje jej skuteczność.

Utrzymywanie się CA-125 na stałym poziomie lub wzrost stężenia CA-125 może świadczyć o obecności pozostałości guza pierwotnego lub o pojawieniu się przerzutów.

O czym jeszcze świadczy podwyższony poziom CA-125?

Podwyższony poziom CA-125 może towarzyszyć nie tylko nowotworom, ale również innym schorzeniom, takim jak:

• endometrioza
• ciąża pozamaciczna
• mięśniaki macicy
• stany zapalne w miednicy mniejszej
• zapalenie osierdzia
• niewydolność serca
• choroby wątroby
• zapalenie płuc
• zapalenie trzustki
• marskość wątroby
• choroby tkanki łącznej
• sarkoidoza
• cukrzyca
• proces zapalny toczący się w jamie brzusznej

Agnieszka Paculanka