Bazofile, czyli granulocyty zasadochłonne: normy BASO

Bazofile (BASO, granulocyty zasadochłonne) należą do leukocytów, czyli białych krwinek, których zadanie polega przede wszystkim na obronie organizmu. Ilość bazofili jest jednym z podstawowych parametrów podawanych w wynikach morfologii krwi, czasem ich wartość oznaczana jest skrótem BASO. Warto dowiedzieć się czym dokładnie są granulocyty zasadochłonne, o czym świadczy ich niski czy wysoki poziom, a także jaka jest funkcja bazofili.

Bazofile (BASO, granulocyty zasadochłonne) zostają wyprodukowane, a następnie dojrzewają w szpiku kostnym. Są to okrągłe komórki z segmentowanym jądrem i cytoplazmą pełną ziarnistości, one z kolei zawierają histaminę, heparynę i serotoninę. W procesie degranulacji, po aktywacji bazofila najczęściej przez immunoglobulinę E, substancje te uwalniane są z komórki.

Histamina rozszerza naczynia krwionośne, zwiększa ich przepuszczalność i uczestniczy w reakcji nadwrażliwości, czyli alergii, heparyna z kolei zmniejsza krzepliwość krwi. Poza uwalnianiem ziarnistości bazofile mają także zdolność od fagocytozy, czyli pożerania patogenów. Granulocyty obojętnochłonne po kilku godzinach od przedostania się ze szpiku do krwi, opuszczają naczynia i bytują pod nabłonkami układu pokarmowego i układu oddechowego, gdzie spełniają funkcje podobne, jak w krążeniu, czyli odpowiadają za reakcje uczuleniowe.

Spis treści

1. Bazofile: normy
2. Bazofile poniżej normy
3. Bazofile powyżej normy

Bazofile: normy

Fizjologicznie ilość bazofili waha się w zakresie od 0 do 300 komórek na mikrolitr krwi, a odsetkowo stanowią one poniżej 1% leukocytów, wartości też bywają zmienne w niewielkim zakresie w zależności od laboratorium przeprowadzającego badanie.

Ilość granulocytów zasadochłonnych może się różnić w zależności od:

• wieku
• płci
• przebytych chorób
• ogólnego stanu zdrowia
• wielu innych czynników

Pojedynczy nieprawidłowy wynik zwykle nie jest powodem do niepokoju, zwłaszcza jeśli odchylenie jest niewielkie.

Bazofile poniżej normy

Niski poziom bazofili zdarza się rzadko i najczęściej nie jest groźny dla zdrowia, tym bardziej, jeśli nie towarzyszą mu żadne dolegliwości a pozostałe wyniki krwi, szczególnie te mówiące o stanie pozostałych grup leukocytów, są prawidłowe. Parametry oceniające leukocyty to ilość i odsetek granulocytów:

• neutrofili
• eozynofili
• monocytów

Powodem obniżonej ilości bazofili może być np.:

• stres
• infekcje
• chemioterapia

a także leki:

• antybiotyki
• leki przeciwpadaczkowe
• antydepresanty

Bazofile powyżej normy

Podwyższone bazofile nazywamy bazofilią i obserwujemy między innymi w:

• chorobach hematologicznych - białaczkach i czerwienicy prawdziwej
• w czasie nasilenia objawów alergii
• jako nieistotny efekt uboczny niektórych leków (np. glikokortykosteroidów stosowanych w chociażby w chorobach reumatycznych)
• zaburzeniach hormonalnych - chorobach tarczycy czy choroby nadnerczy
• w trakcie oraz po przebytych zakażeniach, np. w zapaleniu płuc, gruźlicy.

Bazofile powyżej normy, podobnie jak w przypadku obniżenia ich ilości, zwykle nie są groźne.

Nadmiar granulocytów zasadochłonnych zawsze ocenia się w połączeniu z obecnymi ewentualnymi dolegliwościami i innymi wynikami laboratoryjnymi. Jeśli ich ilość pozostaje powyżej normy, ale jest to jedyne odchylenie w badaniach, to stan ten nie wymaga dalszego leczenia, a nawet kontrola nie zawsze jest konieczna.

Przeczytaj też:

• MORFOLOGIA KRWI - jak odczytać wynik
• Co może fałszować wyniki badań?
• Jakie są normy OB?
• Interpretacja wyniku CRP
• Hemoglobina: normy dla kobiet, mężczyzn i dzieci oraz dla kobiet w ciąży

O autorze

Lek. Maciej Grymuza

Absolwent Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie Medycznym im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Ukończył studia z wynikiem ponad dobrym. Aktualnie jest lekarzem w trakcie specjalizacji z kardiologii oraz student studiów doktoranckich. Interesuje się szczególnie kardiologią inwazyjną oraz urządzeniami wszczepialnymi (stymulatorami).

Przeczytaj więcej tekstów tego autora