Czy surowy czosnek może wspierać zdrowie serca, obniżać cholesterol, regulować poziom cukru i chronić przed zakrzepicą? Przegląd badań klinicznych i obserwacyjnych ujawnia zaskakujące fakty na temat właściwości zdrowotnych czosnku. Sprawdź, co mówi nauka o wpływie surowego czosnku na zdrowie.
Czosnek a zakrzepica – czy naprawdę może pomóc?
Choć czosnek przez lata kojarzył się głównie z domową kuchnią, dziś coraz częściej trafia do analiz naukowych. W badaniach klinicznych sprawdzano, czy regularne spożywanie świeżego czosnku może wpływać na zdrowie naczyń krwionośnych. Wyniki pokazują, że u niektórych osób dochodziło do spadku ciśnienia tętniczego oraz poprawy profilu lipidowego. Zauważano m.in. obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego, frakcji LDL i trójglicerydów, przy jednoczesnym wzroście tzw. dobrego cholesterolu. Kluczową rolę może tu odgrywać allicyna – związek siarki, który powstaje po rozgnieceniu ząbka czosnku i odpowiada za jego biologiczne działanie.
Czy czosnek rozrzedza krew i zapobiega zakrzepom?
Jednym z ciekawszych wątków poruszanych w literaturze naukowej jest możliwy wpływ świeżego czosnku na ryzyko tworzenia się zakrzepów. Część danych sugeruje, że czosnek może zwiększać aktywność układu fibrynolitycznego, czyli poprawiać zdolność organizmu do rozpuszczania skrzepów krwi. W jednym z badań podano jednorazową dawkę świeżego czosnku – bez wpływu na funkcje płytek krwi. Badacze uważają, że niektóre związki zawarte w czosnku mogą hamować syntezę substancji sprzyjających krzepnięciu, jednak potrzebne są dalsze analizy. Obecnie nie ma jeszcze oficjalnych zaleceń dotyczących stosowania czosnku w tym kontekście, ale temat jest intensywnie badany.
Czosnek a cholesterol LDL i poziom cukru we krwi
W kilku niezależnych badaniach obserwowano wpływ świeżego czosnku na poziom glukozy i parametry gospodarki lipidowej. U części uczestników codzienne spożywanie czosnku wiązało się z obniżeniem stężenia glukozy na czczo oraz poprawą wrażliwości tkanek na insulinę. Wpływ na cholesterol był zróżnicowany, jednak część wyników sugeruje, że może dochodzić do spadku frakcji LDL oraz trójglicerydów. Dodatkowo, związki zawarte w czosnku wykazywały działanie antyoksydacyjne, co może być istotne w kontekście zaburzeń metabolicznych. Warto podkreślić, że większość efektów obserwowano przy spożywaniu czosnku na surowo – jego obróbka cieplna może ograniczać aktywność biologiczną.
Surowy czosnek a profilaktyka nowotworów i miażdżycy
Czosnek bywa również analizowany w kontekście możliwego wpływu na ryzyko nowotworów oraz rozwój miażdżycy. Dane z badań obserwacyjnych – głównie z krajów azjatyckich – wskazują, że regularne spożywanie świeżego czosnku mogło wiązać się z niższym ryzykiem zachorowania na raka żołądka, przełyku, wątroby czy jelita grubego. Badacze biorą pod uwagę kilka mechanizmów, m.in. wpływ czosnku na procesy detoksykacji, hamowanie namnażania komórek nowotworowych i ochronę materiału genetycznego. Wyniki te należy jednak traktować ostrożnie – badania miały ograniczenia, różniły się metodologią, a większość z nich opierała się na deklaracjach uczestników. Mimo to, kierunek wydaje się obiecujący i wymaga dalszych analiz w populacjach zachodnich.
