Migrena szyjna - przyczyny, objawy, leczenie

Migrena szyjna to dowód na to, że ból, który pacjent umiejscawia w obrębie głowy, może mieć swoje źródło w całkowicie innej części ciała. Szyjnopochodny ból głowy – bo raczej takim terminem obecnie określa się migrenę szyjną – pojawia się, jak można się domyślić, w związku z jakimiś nieprawidłowościami występującymi w obrębie szyi. Jakie mogą więc być przyczyny migreny szyjnej i na podstawie jakich dolegliwości można odróżnić ten problem od migrenowych bólów głowy?

Spis treści

1. Migrena szyjna - przyczyny
2. Migrena szyjna - objawy
3. Migrena szyjna - diagnostyka
4. Migrena szyjna - leczenie
5. Migrena szyjna - zapobieganie

Migrena szyjna zaliczana jest do grupy wtórnych bólów głowy, czyli takich, które rzeczywiście mogą być lokalizowane w obrębie głowy, aczkolwiek ich źródłem są schorzenia innych niż głowa struktur.

Problem bywa określany mianem migreny, ponieważ czasami pojawiają się w jego przypadku podobne objawy, jak w przebiegu migrenowych bólów głowy. W rzeczywistości jest to jednak odrębna jednostka, która spowodowana jest różnymi dysfunkcjami struktur znajdujących się w obrębie szyi - z tego powodu określana ona bywa jako szyjnopochodny ból głowy.

Tak naprawdę migrena szyjna nie jest konkretną jednostką chorobową, a traktowana ona bywa jako zespół objawowy, który może wystąpić w przebiegu wielu różnorodnych schorzeń.

Typowo problem spotykany jest u osób w 3.-4. dekadzie życia, wśród cierpiących na migrenę szyjną przeważają kobiety. Bardzo różne są natomiast statystyki dotyczące częstości występowania tego zaburzenia - ocenia się, że zmagać się z nim może od niecałego 1% do nawet prawie 20% osób z populacji ogólnej.

Migrena szyjna - przyczyny

Dysfunkcje różnych struktur znajdujących się w obrębie szyi - mięśni, ścięgien, elementów kostnych - mogą skutkować wystąpieniem u pacjenta szyjnopochodnego bólu głowy.

Przyczyną migreny szyjnej może więc być choroba zwyrodnieniowa stawów, jak i wypadnięcie jądra miażdżystego któregoś z krążków międzykręgowych znajdujących się w obrębie kręgosłupa szyjnego. Wśród innych problemów, które mogą prowadzić do tego rodzaju bólów głowy, wymienia się także:

• urazy (i to rozmaitego charakteru – migrenie szyjnej sprzyjają szczególnie urazy typu "biczowego", czyli np. te będące skutkiem wypadku komunikacyjnego, gdzie ma miejsce gwałtowne naprzemienne zginanie i prostowanie szyi; doprowadzić do migreny szyjnej mogą też różne upadki czy inne urazy, których skutkiem jest nadwyrężenie lub uszkodzenie znajdujących się w obrębie szyi struktur)
• ucisk włókien nerwowych spowodowany przyjmowaniem niewłaściwej postawy (szczególnie zagrożone wystąpieniem migreny szyjnej są osoby, które wykonują pracę w pozycji siedzącej – nieświadome garbienie się, z wysuwaniem podbródka ku przodowi, może być przyczyną przeciążeń elementów szyi i ostatecznie prowadzić do opisywanego typu bólu głowy)

Migrena szyjna - objawy

Choć przyczyną migreny szyjnej są nieprawidłowości w obrębie szyi, to pacjenci zwykle lokalizują doświadczany ból w obrębie głowy. W rzeczywistości ich dolegliwości bólowe mają jednak swoje źródło właśnie w obrębie szyi, a odczuwanie bólu w obrębie głowy związane jest z jego promieniowaniem.

Ból w przypadku szyjnopochodnego bólu głowy ma zwykle umiarkowane nasilenie, jest on jednostronny i pacjenci zazwyczaj opisują, że odczuwają go w okolicy czołowo-skroniowej oraz w okolicy oczodołu. Charakter dolegliwości jest niestały i podczas odrębnych napadów migreny szyjnej ból miewa różny charakter.

Zdarza się, że pewne czynniki nasilają występujące u pacjentów dolegliwości bólowe - jako ich przykłady można podać kaszel czy kichanie.

W przebiegu problemu pojawiać się jednak mogą i inne niż ból głowy dolegliwości – możliwymi objawami migreny szyjnej są również:

• uczucie sztywności w obrębie szyi
• ból innych części ciała (np. ramienia czy barku)
• dolegliwości przypominające aurę migrenową (w postaci m.in. zaburzeń widzenia czy nadwrażliwości na różne bodźce)

Migrena szyjna - diagnostyka

W rozpoznawaniu migreny szyjnej znaczenie ma głównie zebranie z pacjentem wywiadu lekarskiego oraz przeprowadzenie badania przedmiotowego.

W przypadku pierwszego z wymienionych chodzi o uzyskanie informacji na temat charakteru bólu - już to, że bólowi głowy towarzyszy ból części ciała zlokalizowanych w okolicy szyi, może nasuwać podejrzenie, że pacjent cierpi właśnie na szyjnopochodny ból głowy.

Później przeprowadzane jest zaś badanie przedmiotowe. W jego trakcie lekarz może np. uciskać różne punkty w obrębie szyi pacjenta - służy to poszukiwaniu tzw. punktów spustowych, których drażnienie prowokuje wystąpienie bólu głowy.

Oprócz tego pacjent może być proszony o wykonywanie szyją różnych ruchów - wystąpienie migreny szyjnej przy przyjmowaniu niefizjologicznej postawy ciała może potwierdzać rozpoznanie tego zaburzenia.

Przy wysunięciu przypuszczenia migreny szyjnej pacjentom zlecane są zwykle różne badania, m.in. obrazowe (takie jak RTG kręgosłupa). Ich przeprowadzenie służy poszukiwaniu przyczyn migreny szyjnej, takich jak np. zmiany zwyrodnieniowe zlokalizowane w strukturach kręgosłupa szyjnego.

Migrena szyjna - leczenie

Występujący w przebiegu migreny szyjnej ból głowy można łagodzić z wykorzystaniem leków przeciwbólowych, takich jak np. niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Prawda jest jednak taka, że raczej unika się leczenia migreny szyjnej z użyciem preparatów przeciwbólowych - zażywanie leków tych owszem, może skutkować ustąpieniem bólu, aczkolwiek nie likwiduje to podłoża tego problemu.

Preferowane zwykle są inne metody leczenia, takie jak np. blokady nerwów, których dysfunkcje prowadzą do występowania migreny szyjnej (np. nerwu potylicznego większego z wykorzystaniem bupiwakainy) czy przecinanie pewnych korzeni nerwów rdzeniowych.

W sytuacji, gdy migrena szyjna pojawia się z powodu ucisków szyjnych włókien nerwowych (np. przez wypadnięte jądro miażdżyste krążka międzykręgowego czy istniejący w ich otoczeniu nerwiak) zasadne może być przeprowadzenie chirurgicznej dekompresji takich nerwów.

Pacjentom zmagającym się z migreną szyjną zalecane bywają również i rozmaite zabiegi z zakresu fizykoterapii. Doprowadzenie do relaksacji przeciążonych i nadwyrężonych mięśni oraz innych struktur w obrębie szyi prowadzi bowiem nierzadko do zredukowania częstości występowania napadów migreny szyjnej.

Migrena szyjna - zapobieganie

Pewnym problemom, które mogą skutkować migreną szyjną, zapobiec całkowicie się nie da - mowa tutaj chociażby o zmianach zwyrodnieniowych w obrębie kręgosłupa. Na inne jednak czynniki ryzyka tej jednostki zdecydowanie mamy już wpływ.

Podejmując się prób zapobiegania migrenie szyjnej, przede wszystkim powinno się zwracać uwagę na utrzymywanie prawidłowej postawy ciała - i to zarówno w domu, jak i podczas pracy czy snu.

Garbienie się czy spanie z głową podpartą na zbyt wysokiej poduszce zdrowe dla organizmu nie są – dbałość o postawę naprawdę jest ważna, bo zmniejsza ona zagrożenie migreną szyjną, ale i innymi rodzajami bólów wynikających z zachowywania nieprawidłowej postawy ciała.

Boli cię głowa? Sprawdź, czy to migrena

Pytanie 1 z 6

Gdzie zlokalizowany jest ból głowy?

ból często jest jednostronny

obustronny

jednostronny wokół lub za okiem

Następne pytanie

• Migrena - jak jej zapobiegać i jak z nią walczyć
• Migrena z aurą - przyczyny, objawy, leczenie
• Migrena brzuszna
• Migrena oczna
• Migrena miesiączkowa