Leki na wzmocnienie odporności bez recepty: czy są skuteczne i co zawierają?

2015-10-08 10:04

Wzmocnienie odporności w sezonie jesienno-zimowym to najprostszy sposób na uniknięcie przeziębień i grypy. Stymulację układu odpornościowego gwarantuje odpowiednia dieta, hartowanie się, sport oraz leki i suplementy dostępne w aptece bez recepty, wspomagające odporność naszych organizmów. Jednak które, spośród ogromnego wachlarza dostępnych leków na wzmocnienie odporności, wybrać?

Wzmocnienie odporności
Autor: Photos.com

Spis treści

  1. Wzmocnienie odporności: jeżówka purpurowa (echinacea)
  2. Wzmocnienie odporności: rutyna
  3. Wzmocnienie odporności: aloes
  4. Wzmocnienie odporności: probiotyki
  5. Wzmocnienie odporności: żeń-szeń
  6. Wzmocnienie odporności: tran
  7. Wzmocnienie odporności: olej z wątroby rekina
  8. Wzmocnienie odporności: czosnek

Leki i suplementy na wzmocnienie odporności zawierają one zazwyczaj różne witaminy i minerały oraz jeżówkę purpurową, aloes, żeń-szeń i olej z wątroby rekina, które skutecznie regenerują odporność organizmu. Znając właściwości poszczególnych składników tych leków, możemy wybrać te, które najkorzystniej oddziałują na nasz układ immunologiczny.

Wzmocnienie odporności: jeżówka purpurowa (echinacea)

Jeżówka purpurowa, znana też jako echinacea, aktywizuje układ odpornościowy m.in. poprzez pobudzenie leukocytów do wydzielania substancji przeciwwirusowych (interferonu). Zawarte w jeżówce substancje czynne wzmacniają naturalną odporność i pobudzają system immunologiczny, zmniejszając tym samym podatność na infekcje bakteryjne i wirusowe. Jeżówka stosowana jest także w zapaleniach jamy ustnej, gardła i dziąseł.

Suplementy z jeżówką: Alchinal, Echinacaps, Immunofort, Echinacea-ratiopharm Max, Echinerba, Esberitox N, sok z jeżówki

Wzmocnienie odporności: rutyna

Rutyna (rutozyd) to przeciwutleniacz pochodzenia roślinnego. Przedłuża działanie witaminy C i hamuje procesy zapalne, uszczelniając ściany naczyń krwionośnych, dlatego jest składnikiem wielu leków wzmacniających odporność organizmu.

Trzeba jednak pamiętać, że łykanie rutinoscorbinu przez kilka dni nie spowoduje, że organizm nagle nabierze wysokiej odporności, a przeziębienie i grypa w tym sezonie nie będą w stanie nas złamać. Odporność buduje się miesiącami, stosując odpowiednią dietę, dbając o aktywność fizyczną i wypoczynek. Mitem jest więc przeświadczenie, że odporność można zwiększyć z dnia na dzień.

Suplementy z rutyną: Acerola Plus, Rutinoscorbin, Ascorutical, Rutinesan, Rutinacea,

Wzmocnienie odporności: aloes

Aloes możemy stosować w postaci soku, wyciągów z miąższu, syropu czy tabletek. Aloes zawiera roślinne biostymulatory, które zwiększają produkcję przeciwciał i ilość limfocytów we krwi. Acemannan i glikozydy zawarte w soku aloesowym pobudzają mikrofagi do walki z wirusami.

Ważne! Łączenie preparatów aloesowych z witaminą C powoduje gwałtowny wzrost tych witamin w organizmie. Ilość przyswojonej witaminy C w ciągu 8 godzin wzrośnie nawet o 208%, a witaminy E po 6 godzinach będzie wyższa nawet o 268%.

Suplementy z aloesem: Aloe Vera Drinking Gel, Aloes Prima, Vigana Aloes, sok z aloesu

Wzmocnienie odporności: probiotyki

Probiotyki to żywe bakterie, które namnażając się w jelitach utrzymują naturalną mikroflorę. Zjedzone w odpowiedniej ilości działają ochronnie na organizm. Najczęściej stosuje się w połączeniu z wyczerpującą organizm terapią antybiotykową, albo profilaktycznie.

Nie wszystkie szczepy bakterii Lactobacillus lub Bifidobacterium mają udowodnione działanie probiotyczne. To nie gatunek bakterii jest potwierdzeniem tego działania, ale szczep.

Przez przyleganie do śluzówki jelita probiotyk zmniejsza oddziaływanie czynników patogennych, wzmacniając układ immunologiczny człowieka.

Najpopularniejszym źródłem probiotyków są dziś suplementy diety. Nie można jednak zapomnieć, że naturalnym źródłem probiotycznych bakterii są niektóre jogurty, kapusta kiszona czy kwas chlebowy.

Prawidłowy opis szczepu danej bakterii powinien zawierać 3 człony: rodzaj, gatunek, szczep, np. Lactobacillus (rodzaj) rhamnosus (gatunek) GG (szczep).

Wybrane probiotyki: Compli Flora, Interbiotyk C, Probiotyk Lacti, Dico Flor

Zdaniem eksperta
Lek.med. Agnieszka Motyl, specjalista medycyny rodzinnej, epidemiolog - Medicover

Leki i suplementy wzmacniające odporność dostępne bez recepty charakteryzują się niewielką skutecznością. Popularna witamina C podawana na początku przeziębienia nie wpływała na jego przebieg, natomiast u osób stosujących ją profilaktycznie, w przypadku zachorowania skracała czas trwania tej infekcji. Podobne wyniki uzyskano analizując wpływ wyciągu z jeżówki przyjmowanego profilaktycznie, który skracał czas trwania przeziębienia średnio o 1,5 dnia i dodatkowo powodował spadek liczby zachorowań na infekcje dróg oddechowych.

Skuteczności innych preparatów pochodzenia roślinnego, zwierzęcego, witamin i suplementów diety nie potwierdzono w rzetelnych badaniach, bywają natomiast przeciwwskazania do ich stosowania i interakcje z innymi substancjami. Przykładowo: wyciąg z pestek grejpfruta, zawierający flawonoidy, wchodzi w interakcje z wieloma lekami m.in. kardiologicznymi, przeciwalergicznymi, uspokajającymi, immunosupresyjnymi. Nie należy wiec łączyć terapii tymi lekami z kuracją preparatem z grejpfruta, ani popijać tabletek sokiem z tego owocu.

Wzmocnienie odporności: żeń-szeń

Żeń-szeń pobudza aktywność limfocytów cytotoksycznych i w ten sposób stymuluje układ odpornościowy. Co ciekawe, nazwa botaniczna żeń-szenia - Panax ginsens - oznacza po łacinie panaceum, czyli środek na wszystkie możliwe dolegliwości. Żeń-szeń faktycznie wykazuje dobroczynny wpływ na wiele schorzeń, ale tylko gdy jest zażywany regularnie. Nadużywanie preparatów z tej rośliny może prowadzić do tzw. zespołu żeń-szeniowego.

Zespół żeń-szeniowy objawia się: sennością, bólami głowy, złym samopoczuciem, nadciśnieniem, biegunką i zmianami skórnymi.

Z względu na możliwość wystąpienie zespołu żeń-szeniowego, kuracja jednorazowa nie powinna trwać dłużej niż 2 miesiące. Według medycyny chińskiej osoby młode i zdrowe mogą stosować żeń-szeń dwa razy w roku - wiosną i jesienią.

Suplementy z żeń-szeniem: Panaxan, Ginseng, Żeń-szeń Vita Complex,

Wzmocnienie odporności: tran

Tran, czyli olej (ciekły tłuszcz) otrzymywany z wątroby dorsza atlantyckiego. Jego właściwości znane są od lat, a wspomnienie smaku nie przywołuje pozytywnych emocji. Tran jest cennym źródłem kwasów omega-3, witaminy A, witaminy D, witaminy E, bromu i jodu. Witamina E ma pozytywny wpływ na odporność organizmu: wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych, chroni komórki przed utleniaczami, które pojawiają się w organizmie razem z infekcją.

Tran podaje się od początku jesieni do końca zimy. Dziś nie musimy już łykać substancji o nieprzyjemnym zapachu. Przemysł farmaceutyczny oferuje bezsmakowe kapsułki i syropy o przyjemnym zapachu dla dzieci.

Przykładowe suplementy: Marsjanki Tran (syrop), Cod Liver oil, Tran w kapsułkach Omega-3, Tran w kapsułkach

Wzmocnienie odporności: olej z wątroby rekina

Olej z wątroby rekina pobudza syntezę przeciwciał i leukocytów, a także innych komórek układu odpornościowego. Ponadto uszkadza błonę komórek bakteryjnych.

Olej z wątroby rekina stosuje się w okresie obniżonej odporności (jesień-zima), w dawce 50 mg na każdy kilogram ciała.

W wątrobie rekina produkowane są trzy substancje: alkoksyglicerol, skwalen i wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. To właśnie alkoksyglicerole zapobiegają infekcjom bakteryjnym i wirusowym. Skwaleny natomiast dbają o właściwe działanie i odbudowę komórek odpornościowych.

Suplementy: Iskial (olej z wątroby rekina z wyciągiem z czosnku), Ecomer, Tran z wątroby rekina, Alaskan Max

Wzmocnienie odporności: czosnek

Czosnek zawiera alliina, związek przekształcany w allicynę podczas miażdżenia lub przeżuwania. To substancja wykazująca właściwości antybiotykowe, dlatego czosnek stosowany jest w leczeniu i profilaktyce.

Aby wykorzystać właściwości czosnku, wystarczy zjadać dziennie 1-2 ząbki (najlepiej, jeśli jest on posiekany lub zmiażdżony). Żeby zniwelować charakterystyczny zapach, po zjedzeniu czosnku, wystarczy przeżuć kilka gałązek świeżej pietruszki.

Zdrowszy jest surowy czosnek, jeśli jednak nie lubisz jego smaku, możesz suplementować się powlekanymi kapsułkami. Zaleca się stosowanie czosnku w kapsułkach w ilości 400-600 mg dziennie. Podczas leczenia przeziębienia dawka może być zwiększona nawet 4-krotnie.

Suplementy z czosnkiem: Aliovital, Alitol, Czosnek Ekstrakt, Ali-Baby, Allium

Wzmocnienie odporności: grejpfrut

Dostępne suplementy z wyciągiem z pestek grejpfruta reklamowane są jako środki wzmacniające odporność, a nawet jako "leki" na przeziębienie i grypę. Grejpfrut zawiera bioflawonoidy (hormony roślinne), o działaniu przeciwutleniającym wychwytującym wolne rodniki i wzmacniającym działanie witaminy C, trudno jednak znaleźć badania potwierdzające działanie uodparniające.

Suplementy: Citrocaps, Citrosept Forte, Citrosept Junior,

Ważne! Witaminy C nie wolno przyjmować w nieograniczonych ilościach! Jej przedawkowanie spowoduje problemy żołądkowe, a regularne przekraczanie zalecanej dawki doprowadzi do powstania kamieni nerkowych.

UWAGA! Preparaty immunostymulacyjne mogą wpływać na ciśnienie krwi lub gospodarkę węglowodanową organizmu. Dlatego przyjmowanie takich preparatów warto skonsultować z lekarzem.