Biorąc te leki, możesz źle znosić wysokie temperatury. Zobacz, o które chodzi

Czujesz się źle podczas upałów, mimo że dbasz o nawodnienie i unikasz słońca? Przyczyną mogą być leki, które przyjmujesz. Niektóre z nich zaburzają zdolność organizmu do radzenia sobie z wysoką temperaturą. Oto pięć preparatów, na które trzeba uważać.

Leki, które utrudniają radzenie sobie z upałem

Niektóre osoby wyjątkowo źle znoszą upały - nawet przy umiarkowanych temperaturach nadmiernie się pocą, odczuwają osłabienie, zawroty głowy lub problemy z koncentracją. Organizm posiada kilka naturalnych mechanizmów, które pomagają utrzymać prawidłową temperaturę ciała: pocenie się, zwiększony przepływ krwi do powierzchni skóry oraz utrzymywanie równowagi płynów i elektrolitów. Jednak niektóre powszechnie stosowane leki mogą zakłócać te procesy.

W efekcie ciało nie jest w stanie skutecznie się schładzać, co zwiększa ryzyko przegrzania, odwodnienia, a nawet poważniejszych problemów zdrowotnych. Warto wiedzieć, które farmaceutyki mogą obniżać tolerancję organizmu na wysoką temperaturę.

Leki przeciwdepresyjne

Okazuje się, że dwa popularne rodzaje leków przeciwdepresyjnych - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) i leki trójpierścieniowe (TLPD) mogą utrudniać radzenie sobie z latem. W skrajnych przypadkach wywołują nietolerancję ciepła ze względu na ograniczenie zdolności organizmu do wydzielania potu.

Eksperci są zdania, że środki te wywierają wpływ na stężenie neuroprzekaźników w mózgu, przede wszystkim serotoniny i noradrenaliny. Dodatkowo trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD) mogą blokować acetylocholinę, neuroprzekaźnik niezbędny do prawidłowego procesu wydzielania potu.

SSRI z kolei oddziałują na podwzgórze, czyli obszar mózgu, który kontroluje temperaturę ciała i wysyła sygnał do gruczołów potowych, aby rozpoczęły produkcję potu. Podwyższone stężenie serotoniny może blokować emisję sygnału.

Jeśli organizm nie jest w stanie skutecznie oddawać nadmiaru ciepła, dochodzi do stopniowego wzrostu temperatury ciała, co może skutkować rozwojem tzw. chorób związanych z przegrzaniem.

Do najłagodniejszych należy wyczerpanie cieplne, objawiające się osłabieniem, bólem głowy, nudnościami, zawrotami głowy czy przyspieszonym tętnem. W bardziej zaawansowanych przypadkach może dojść do udaru cieplnego, który stanowi stan zagrożenia życia - charakteryzuje się nagłym wzrostem temperatury ciała (nawet powyżej 40°C), zaburzeniami świadomości, dezorientacją, utratą przytomności, a także uszkodzeniem narządów wewnętrznych.

Leki przeciwpsychotyczne

Leki przeciwpsychotyczne są stosowane przede wszystkim w leczeniu schizofrenii. Hamują działanie dopaminy, co pośrednio wpływa na poziom serotoniny w mózgu.

Taka ingerencja w układ neuroprzekaźników może zakłócać funkcjonowanie podwzgórza, obszaru odpowiedzialnego za kontrolę temperatury ciała, i osłabiać jego zdolność do wykrywania oraz odpowiedniego reagowania na jej zmiany.

W efekcie osoba zażywająca środki przeciwpsychotyczne może nie odczuwać przegrzania ani pragnienia w upale, co prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi i zaburzeń czynności serca.

Organizm stara się wówczas poradzić sobie z tą sytuacją, zwężając naczynia krwionośne i zatrzymując ciepło. Ciało zmniejsza też produkcję potu, co uniemożliwia ochłodzenie.

Leki na serce

Beta-blokery to leki stosowane w przebiegu arytmii i niewydolności serca. Zmniejszają częstotliwość pracy serca oraz siłę, z jaką pompowana jest krew przez narząd. Jednocześnie może to osłabiać przepływ krwi do skóry, co ogranicza oddawanie ciepła.

Często pacjenci z chorobami serca zażywają jednocześnie leki moczopędne, które zwiększają objętość moczu. W trakcie upałów może to prowadzić do odwodnienia i zaburzeń równowagi elektrolitowej.

Gdy organizm ma ograniczony dostęp do płynów, może nie być w stanie efektywnie się pocić. Przy znacznym odwodnieniu zwiększa się ryzyko spadku ciśnienia krwi, o czym mogą świadczyć zawroty głowy, zwłaszcza przy nagłej zmianie pozycji ciała.

Środki pobudzające

Leki pobudzające, np. stosowane w przebiegu ADHD, oddziałują na stężenie dopaminy i noradrenaliny. W efekcie dochodzi do przyspieszenia metabolizmu i wzrostu temperatury ciała, a także do ograniczenia ilości wydzielanego potu.

W upalne dni wpływ środków pobudzających na organizm znacząco utrudnia ochłodzenie się, co potencjalnie przyczynia się do wystąpienia odwodnienia oraz objawów przegrzania.

Leki te redukują również uczucie zmęczenie, co sprawia, że pacjenci są skłonni do większej aktywności fizycznej. W upalne dni jest to szczególnie niebezpieczne.

Insulina

Wysokie temperatury powodują rozszerzenie naczyń krwionośnych, co wspomaga chłodzenie organizmu. Jednak zwiększony przepływ krwi w miejscu podania insuliny sprawia, że lek wchłania się szybciej, co może skutkować gwałtownym spadkiem poziomu glukozy we krwi.

Nagła hipoglikemia może prowadzić do objawów, takich jak zawroty głowy, drżenie, pocenie się, rozdrażnienie, a w skrajnych przypadkach - do utraty przytomności lub napadów drgawkowych.

Cukrzycy mogą mieć problem z rozpoznaniem spadku poziomu cukru w czasie upału, ponieważ objawy często pokrywają się z typowymi skutkami przegrzania organizmu.

Warto także pamiętać, że wysoka temperatura może obniżać skuteczność insuliny - pod wpływem ciepła lek ulega rozkładowi i przestaje działać prawidłowo. Dlatego tak ważne jest, aby w czasie upałów przechowywać insulinę w lodówce lub w specjalnym pojemniku chłodzącym.

Zobacz galerię 6 zdjęć

Paula Komendarczuk