Pęknięcie krocza w czasie porodu - klasyfikacja, zapobieganie, powikłania

Pęknięcie krocza to uraz, do którego często dochodzi w czasie porodu. Pęknięcie krocza może powodować poważne powikłania, w zależności od stopnia pęknięcia. Sprawdź jakie skutki może mieć pęknięcie krocza i jak mu zapobiegać? Zobacz też jaka jest klasyfikacja pęknięcia krocza.

Spis treści

1. Pęknięcie krocza - czynniki ryzyka
2. Pęknięcie krocza - klasyfikacja
3. Pęknięcie krocza - powikłania
4. Pęknięcie krocza - zapobieganie
5. Nacięcie krocza - wskazania
6. Nacięcie krocza - powikłania

Pęknięcie krocza to jeden z częstszych i poważniejszych urazów, do którego dochodzi w czasie porodu. Do pęknięcia krocza może dochodzić nawet w 80% przypadków porodów przez pochwę. Pęknięcie zazwyczaj obejmuje krocze i pochwę, ale może również dotyczyć warg sromowych, łechtaczki, cewki moczowej, a nawet szyjki macicy.

Niektóre z urazów, do których dochodzi w czasie porodu, goją się same, a inne wymagają założenia szwów.

Ciężkość pęknięcia krocza jest różna – od pęknięcia skóry i powierzchownych struktur krocza do cięższych pęknięć, które mogą spowodować uszkodzenie mięśni kompleksu zwieracza odbytu i odbytnicy. Warto w tym miejscu wspomnieć, że nie jest wymagana naprawa drobnych pęknięć, które nie krwawią i nie zaburzają stosunków anatomicznych.

Pęknięcie krocza - czynniki ryzyka

Do czynników ryzyka ciężkiego pęknięcia krocza zalicza się:

• poród zabiegowy (z użyciem kleszczy lub próżnociągu)
• nacięcie krocza w linii pośrodkowej ciała
• większa masa urodzeniowa dziecka
• indukcja i stymulacja porodu
• azjatyckie pochodzenie pacjentki
• znieczulenie nadtwardówkowe
• utrzymujące się ustawienie potyliczne tylne
• poród u pierworódki

Pęknięcie krocza - klasyfikacja

Klasyfikacja pęknięć krocza

Pęknięcie krocza - powikłania

Określenie zasięgu pęknięcia krocza, do którego doszło w trakcie porodu, ma szczególne znaczenie dla planowania naprawy, a także poradnictwa po porodzie. Zdarza się bowiem, że mimo odpowiedniej naprawy krocza, występują powikłania.

Do najczęstszych powikłań związanych z urazem krocza w trakcie porodu zalicza się:

• nietrzymanie stolca
• przetoka odbytniczo-pochwowa (kroczowo-odbytnicza)
• połogowe krwiaki narządów rodnych
• zakażenie i rozejście się rany krocza
• martwicze zapalenie powięzi
• połogowe nietrzymanie moczu
• dyspareunia
• wysiłkowe nietrzymanie moczu
• wypadanie narządów miednicy
• niezamierzone pozostawienie ciała obcego

Pęknięcie krocza - zapobieganie

Celem ochrony krocza przed pęknięciem oraz zmniejszeniem możliwości powstania urazu mózgu rodzącego się dziecka przeprowadza się zabieg nacięcia krocza (tzw. episiotomia). Na jego wykonanie należy się decydować w II okresie porodu w momencie, gdy zauważy się blednięcie skóry krocza, które poprzedza jego pęknięcie.

Przedwczesne wykonanie nacięcie krocza jest bardziej bolesne i wiąże się z większą utratą krwi. Natomiast prawidłowo wykonane nacięcie krocza wyraźnie zmniejsza opór tkanek dna miednicy w czasie rodzenia się główki dziecka.

Warto również wspomnieć, że przy planowanym nacięciu krocza możliwe jest wykonanie znieczulenia – miejscowo lub poprzez blokadę nerwu sromowego.

Nacięcie krocza - wskazania

Wyróżnia się następujące wskazania do wykonania nacięcia krocza:

• zagrożenie życia płodu
• utrzymujący się dyskomfort matki w trakcie rodzenia się główki płodu
• zagrożenie pęknięcia krocza w przypadku braku jego podatności (szczególnie obserwowane u starszych kobiet rodzących po raz pierwszy)
• poród niedojrzałego płodu
• ułożenie odgięciowe główki płodu
• ciąża wielopłodowa
• poród operacyjny (operacja kleszczowa, wyciągacz próżniowy, pomoc ręczna w miednicowym położeniu płodu)

Nacięcie krocza - powikłania

Nacięcie krocza, jak każdy zabieg, może się wiązać z wystąpieniem powikłań - zarówno wczesnych jak i późnych.

Do wczesnych powikłań nacięcia krocza zalicza się ból, krwawienie, krwiaki, zakażenie, uszkodzenie ścian pochwy, zwieracza odbytu i odbytnicy.

Natomiast do późnych powikłań należą dyspareunia, wysiłkowe nietrzymanie moczu i stolca, przetoki odbytniczo-pochwowe czy też endometrioza w bliźnie.