Nadciśnienie tętnicze – badania. Diagnostyka nadciśnienia
Nadciśnienie tętnicze pozwala wykryć podstawowe badanie, jakim jest pomiar ciśnienia tętniczego krwi za pomocą ciśnieniomierza. Jednak diagnostyka nadciśnienia tętniczego nie ogranicza się tylko do tego badania. Obejmuje ona także wywiad, wybrane badania laboratoryjne (krwi, moczu) i obrazowe, co pozwala na dokładną ocenę stanu zdrowia pacjenta. Sprawdź, jakie badania wykonuje się przy nadciśnieniu.
Spis treści
- Nadciśnienie tętnicze – badania. Wywiad z pacjentem
- Jak obniżyć ciśnienie? Sprawdź [WIDEO]
- Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka. Badania przedmiotowe
- Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka. Badania laboratoryjne i obrazowe podstawowe
- Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka. Badania rozszerzone
- Kiedy i jak często powinno się mierzyć ciśnienie?
Nadciśnienie tętnicze pozwala wykryć podstawowe badanie, jakim jest pomiar ciśnienia tętniczego krwi za pomocą ciśnieniomierza. Jednak diagnostyka nadciśnienia tętniczego nie ogranicza się tylko do tego badania. Każdy pacjent w chwili postawienia rozpoznania nadciśnienia tętniczego powinien przejść pełne badanie, obejmujące dokładne zebranie wywiadu, badanie przedmiotowe oraz wskazane testy laboratoryjne (badanie krwi, moczu) i inne badania diagnostyczne. Badania te wykonuje się w celu dokładnej oceny stanu zdrowia pacjenta. Pozwalają one na określenie przyczyn nadciśnienia i innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Dzięki tym badaniom możliwe jest także wykrycie ewentualnych powikłań narządowych i innych chorób, w tym układu sercowo-naczyniowego, nerek i cukrzycy, a także stopnia ich zaawansowania. Ważne jest także ustalenie obecności objawów lub chorób (np. astma, depresja), które mogą mieć znaczenie w wyborze leków na nadciśnienie oraz wystąpienia działań niepożądanych.
Nadciśnienie tętnicze – badania. Wywiad z pacjentem
Lekarz podczas rozmowy z pacjentem powinien ustalić:
- czas trwania nadciśnienia
- stwierdzane wcześniej wartości ciśnienia tętniczego oraz stosowane leczenie i jego efekty
- obecność czynników ryzyka nadciśnienia
- obecność chorób współistniejących
- rodzinne wywiady nadciśnienia i chorób układu krążenia czy nerek, które mogą wskazywać na tło dziedziczne
- czy pacjent przyjmuje inne leki, które mogą wpływać na wartość ciśnienia tętniczego, jak również zwrócić uwagę na objawy, które mogą wskazywać na nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych (niepamiętanie nazw leków i dawek, nieregularne wizyty, braki dokumentacji)
- czy pacjent zmaga się z objawami, takimi jak:
- bóle w klatce piersiowej - to możliwy objaw ostrego zawału serca czy zaburzeń rytmu serca. Ostry zawał serca i zaburzenia rytmu są najczęstszą przyczyną zgonu wśród chorych z nadciśnieniem tętniczym
- omdlenia - mogą one być powodowane zaburzeniami rytmu serca, przemijającym niedokrwieniem mózgu w przebiegu zwężenia tętnicy szyjnej, hipotonią ortostatyczną lub lekami
- uczucie kołatania serca - dolegliwość taka może sugerować napady migotania przedsionków lub skurcze dodatkowe
- dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego - objawem nieleczonego nadciśnienia tętniczego może być nokturia (częste oddawanie moczu w nocy)
- bóle głowy, zlokalizowane zwykle w okolicy potylicznej - to najczęstsza dolegliwość w zakresie centralnego układu nerwowego u chorych z nadciśnieniem tętniczym
- zaburzenia snu - wśród chorych na nadciśnienie tętnicze występują z częstością nie większą niż w populacji ogólnej. Bezsenność może być niekiedy objawem złej kontroli ciśnienia krwi w godzinach nocnych.
Należy odnotować fakt stosowania używek, w tym alkoholu oraz palenia tytoniu, podając liczbę paczkolat, zmiany masy ciała i nawyki żywieniowe.
Jak obniżyć ciśnienie? Sprawdź [WIDEO]
Nadciśnienie tętnicze można rozpoznać, jeśli średnie wartości ciśnienia tętniczego (wyliczone co najmniej z dwóch pomiarów dokonanych podczas co najmniej dwóch różnych wizyt u lekarza), są równe lub wyższe niż140 mm Hg dla ciśnienia skurczowego (SBP) i/lub 90 mm Hg dla ciśnienia rozkurczowego (DBP).
Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka. Badania przedmiotowe
Poza pomiarem ciśnienia tętniczego krwi za pomocą ciśnieniomierza, lekarz powinien odnotować masę ciała, wzrost pacjenta oraz obliczyć wskaźnik masy ciała (BMI, body mass index). Badanie powinno uwzględniać pomiar obwodu talii, który uzyskuje się, mierząc obwód brzucha w płaszczyźnie poziomej na wysokości górnego brzegu talerza biodrowego, zmierzający do wykrycia otyłości brzusznej.
Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka. Badania laboratoryjne i obrazowe podstawowe
Należy wyróżnić badania podstawowe, konieczne do wykonania u każdego chorego z nadciśnieniem tętniczym, rozszerzone, wykonywane u niektórych chorych, oraz specjalistyczne, związane z pogłębioną diagnostyką.
Do badań podstawowych zalicza się:
- morfologię krwi
- stężenie glukozy na czczo
- stężenie sodu i potasu
- stężenie cholesterolu całkowitego, frakcji HDL i LDL oraz triglicerydów
- stężenie kreatyniny i oszacowanie wielkości filtracji kłębuszkowej
- stężenie kwasu moczowego
- badanie ogólne moczu i ocena albuminurii
- elektrokardiogram
Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka. Badania rozszerzone
Badania rozszerzone są wykonywane u chorych, u których elementy wywiadu, badania przedmiotowego lub badań dodatkowych podstawowych wskazują na konieczność poszerzenia diagnostyki. Badania rozszerzone obejmują:
- echokardiograficzne badanie serca (echo serca)
- USG tętnic szyjnych i nerkowych
- ocenę albuminurii, a w przypadku dodatniego wyniku, badanie ilościowe białka w moczu
- ocenę dobowego wydalania sodu i potasu w moczu
- badanie dna oka
- doustny test obciążenia glukozą
- 24-godzinny ABPM (automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego)
- 24-godzinną rejestrację EKG w przypadku zaburzeń rytmu serca
- badanie wskaźnika kostka–ramię i i prędkości fali tętna
Badania specjalistyczne mają na celu wykrycie niektórych powikłań narządowych (np. rezonans magnetyczny u osób z podejrzeniem encefalopatii nadciśnieniowej), zwykle są konieczne dla ustalenia lub wykluczenia wtórnych postaci nadciśnienia tętniczego.
Kiedy i jak często powinno się mierzyć ciśnienie?
Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN
Polecany artykuł:
Źródło: Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym — 2015 rok, Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego
Porady eksperta