9 najdziwniejszych fobii. Poznaj nietypowe powody lęków

Wśród rozmaitych rodzajów fobii znaleźć można wyjątkowo dziwne i irracjonalne obsesje. Do najbardziej nietypowych należą na przykład strach przed byciem dotykanym (hafefobia), przed klaunami (koulrofobia), przed liczbą 13 (triskaidekafobia), a nawet… lęk przed światłem słonecznym (eosofobia). Przeczytaj o najdziwniejszych rodzajach fobii.

Fobia to zaburzenie lękowe polegające na odczuwaniu strachu przed określonymi sytuacjami, zjawiskami czy przedmiotami. Osoba zdradzająca objawy fobii unika czynników wywołujących niepokój, a jeśli się z nimi zetknie, reaguje paniką, krzykiem, odczuwa przyspieszony puls, nadmierne pocenie i drży. W skrajnych przypadkach całkowicie traci świadomość i mdleje.

Najbardziej znane fobie to agorafobia (lęk przed otwartą przestrzenią), arachnofobia (strach przed pająkami), akrofobia (lęk wysokości), nyktofobia (strach przed ciemnością). Przyznanie się do którejś z tych fobii zazwyczaj nie wzbudza większego zdziwienia wśród postronnych osób, ponieważ są to dość znane przypadłości. Istnieją jednak przykłady wyjątkowo nietypowych fobii, które dotyczą bardzo niewielkiego odsetka populacji. Mimo swojej osobliwej charakterystyki, większość z nich posiada oficjalny status zaburzenia psychicznego i widnieje na liście Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób opracowanej przez WHO.

Zobacz przykłady najdziwniejszych i najbardziej irracjonalnych fobii.

1. Triskaidekafobia – chorobliwy lęk przed liczbą 13

Triskaidekafobia wiąże się z zakorzenionym w naszej kulturze przesądem, że liczba 13 przynosi pecha. Fobia ta została opisana przez psychiatrów już w 1910 roku. Cierpiało na nią wiele znanych osobistości, m.in. Napoleon Bonaparte, Richard Wagner, Mark Twain, Franklin Roosevelt. Z uwagi na powszechność tej fobii w niektórych hotelach zrezygnowano z oznaczania pokoi liczbą 13, a w windach brak jest przycisków z tym numerem. Często też rezygnuje się z pechowej trzynastki w grach sportowych przy oznaczaniu numerów startowych zawodników (np. sporty motorowe).

2. Tafefobia – strach przed pogrzebaniem żywcem

Tafefobia może nasilać się pod wpływem opowieści o ludziach, którzy zostali uznani za zmarłych, choć byli żywi. Specjalnie dla osób cierpiących na tafefobię wymyślono trumnę z systemem alarmowym, który reaguje na ruch. W Wielkiej Brytanii, gdzie fobia ta jest bardzo powszechna, niektóre firmy pogrzebowe oferują swoim klientom możliwość pochówku razem z telefonem komórkowym – na wypadek, gdyby osoba zamknięta w trumnie „ożyła” i chciała wezwać pomoc.

3. Hafefobia – strach przed dotykaniem ludzi i przedmiotów

Fobia ta dotyczy zarówno sytuacji, w której ktoś nas dotyka lub gdy sami kogoś lub czegoś dotykamy. Hafefobia może być wywołana przez przykre doświadczenia z dzieciństwa lub być symptomem bardziej złożonych zaburzeń takich jak fobia społeczna (lęk przed kontaktami z obcymi ludźmi).

Przeczytaj także: Zaburzenia lękowe utrudniają życie - jak sobie z nimi radzić?

Kiedy do psychologa?

Zobacz galerię 10 zdjęć

4. Koulrofobia – strach przed klaunami

Osoba z tym rodzajem fobii panicznie reaguje na widok klaunów. Choć u większości ludzi kolorowe przebranie i makijaż klauna wzbudzają śmiech, u niektórych wywołują silny lęk połączony z drgawkami, poceniem się i kołataniem serca. Trudno wskazać konkretne przyczyny tej fobii, ale jedna z możliwych hipotez mówi, że strach przed klaunami ma źródło w braku możliwości rozpoznania przebranej osoby.

5. Gynofobia – lęk przed kobietami

Gynofobia występuje u mężczyzn i ujawnia się zarówno w kontaktach z kobietami, jak i kobiecymi przedmiotami, np. szminką, biustonoszem, torebką. Wywołuje objawy typowe dla fobii społecznej: przyspieszone bicie serca, wzmożona potliwość, drżenie ciała, zaburzenia mowy. Gynofobia może w skrajnych przypadkach prowadzić do całkowitego unikania kontaktów z płcią przeciwną. Mężczyźni cierpiący na tę przypadłość boją się kompromitacji w oczach kobiety i uważają, że są zbyt mało atrakcyjni, aby zainteresować sobą potencjalną partnerkę.

6. Nomofobia – lęk przed utratą dostępu do telefonu komórkowego lub smartfona

Fobia ta uznawana jest za nową chorobę cywilizacyjną. Objawia się strachem przed brakiem kontaktu telefonicznego z rodziną i znajomymi. Nomofobik boi się, że jego komórka przedwcześnie się rozładuje, straci zasięg albo zostanie skradziona i przez to nie będzie mógł otrzymać ważnej informacji. Gdy jest pozbawiony telefonu odczuwa niepokój, rozdrażnienie, wpada w panikę. Na nomofobię cierpią głównie ludzie młodzi – szacuje się, że aż 70% nastolatków zdradza symptomy tego zaburzenia.

Czytaj też: Nomofobia: czy myśl o utracie komórki budzi w tobie przerażenie?

7. Eosofobia – strach przed świtem i światłem słonecznym

Osoby cierpiące na tę odmianę fobii są aktywne w nocy, a śpią w ciągu dnia w zaciemnionych pomieszczeniach. Jeśli wychodzą na słońce, ukrywają się pod obszernymi ubraniami i noszą ciemne okulary.

8. Rytifobia – lęk przed zmarszczkami

Rytifobia dotyczy głównie kobiet i występuje niezależnie od wieku. Nawet bardzo młode kobiety dotknięte tą fobią obsesyjnie dbają o swoją twarz, nakładają rozmaite kremy przeciwzmarszczkowe i regularnie poddają się zabiegom odmładzającym. Rytifobia może mieć poważne konsekwencje, jeśli stracimy umiar w odejmowaniu sobie lat – osoby cierpiące na tę przypadłość często popadają w uzależnienie od operacji plastycznych i „upiększających” zabiegów, np. botoksu.

9. Pediofobia – strach przed lalkami

Osoba dotknięta pediofobią reaguje lękiem na widok różnego rodzaju lalek: porcelanowych, plastikowych, mówiących i ruszających się. Przyczyny tej fobii starał się zgłębić m.in. niemiecki psycholog Ernst Jentsch. Uważał on, że uczucie niepokoju, które wywołują lalki ma źródło w braku pewności, czy zabawka jest żywa czy sztuczna. Ten dysonans poznawczy u niektórych osób powoduje strach i dezorientację.