Hormony

Hormony to związki chemiczne wydzielane przez struktury układu hormonalnego – gruczoły lub tkanki. Ich główną funkcją jest regulacja poszczególnych procesów fizjologicznych. Hormony mogą oddziaływać zarówno na tkanki położone w miejscu uwolnienia substancji (tzw. hormony lokalne), jak i aktywować procesy w tkankach oddalonych od miejsca sekrecji. Są wtedy transportowane przez krew lub limfę. Prawidłowe działanie układu hormonalnego jest niezbędne do funkcjonowania praktycznie wszystkich mechanizmów obecnych w ciele człowieka od trawienia, przez …

Niedoczynność przytarczyc – objawy, diagnostyka, leczenie

Niedoczynność przytarczyc oznacza zmniejszenie aktywności przytarczyc. Istnieją różne przyczyny takiego stanu, dlatego wyróżnia się kilka rodzajów niedoczynności przytarczyc – pierwotną, wtórną oraz rzekomą. Objawy niedoczynności przytarczyc mogą dotyczyć licznych układów i narządów. Dowiedz się, jak powstaje niedoczynność przytarczyc, jakie są objawy niedoczynności przytarczyc, jakie powikłania mogą wystąpić w niedoczynności przytarczyc oraz na czym polega diagnostyka i leczenie niedoczynności przytarczyc.

Melatonina: rola w organizmie. Objawy niedoboru melatoniny

Melatonina to hormon, który produkuje szyszynka – wraz ze zmierzchem nakłania do snu, dlatego nazywana jest "hormonem nocy" lub "hormonem snu". Ma też silne działanie przeciwutleniające i zwiększa odporność organizmu. Sprawdź, co wpływa na poziom melatoniny i jak uzupełnić jej niedobór.

Choroba Hashimoto - objawy, przyczyny, leczenie

Hashimoto - choroba Hashimoto (przewlekłe zapalenie tarczycy) jest trudna do zdiagnozowania, a jej leczenie polega na usuwaniu skutków, nie przyczyn schorzenia. Do najczęstszych objawów Hashimoto zalicza się obfite miesiączki, suchą skórę, ciągłe zmęczenie, wysoki poziom cholesterolu. Jakie badania na Hashimoto warto zrobić? Jaką dietę należy stosować przy chorobie Hashimoto?

Hormony płciowe żeńskie: estrogeny, progesteron, androgeny, prolaktyna

Co odróżnia kobiety od mężczyzn? Głos, sylwetka, sposób myślenia. Za tymi różnicami stoją hormony żeńskie. Dzięki nim jesteś zdrowa, czujesz się młodo i atrakcyjnie, możesz zostać matką. Dowiedz się, za co są odpowiedzialne estrogeny, progesteron, prolaktyna, androgeny i hormony tarczycy.

Nadczynność nadnerczy daje charakterystyczne objawy. Jak ją rozpoznać?

Nadczynność nadnerczy jest złożoną jednostką chorobową, o bardzo zróżnicowanej etiologii. Wyróżnić można nadczynność nadnerczy glikokortykosteroidową, mineralokortykoidową, a także nadczynność androgenną lub estrogenną. Jakie są przyczyny i objawy nadczynności nadnerczy? Jak przebiega jej leczenie?

Progesteron - powstawanie, działanie, zastosowanie w medycynie

Progesteron jest głównym przedstawicielem jednej z dwóch najważniejszych grup żeńskich hormonów płciowych - gestagenów. Nazwa progesteronu wiąże się z najważniejszą funkcją tego hormonu – działaniem prociążowym (z łaciny pro gestationem – dla utrzymania ciąży). Gdzie powstaje progesteron i jak działa? W jaki sposób jest wykorzystywany w medycynie?

Oś podwzgórze-przysadka – centrum dowodzenia hormonami

Oś podwzgórze-przysadka to układ dwóch ważnych narządów: podwzgórza i przysadki mózgowej, oraz ich wzajemnych połączeń. Wszystkie elementy tej osi są zlokalizowane w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, a jej najważniejszą rolą jest kontrola gospodarki hormonalnej całego organizmu. Dowiedz się, jak działa oś podwzgórzowo-przysadkowa, w jaki sposób wpływa na wydzielanie hormonów oraz kiedy jej funkcjonowanie może być zaburzone.

Choroby endokrynologiczne dorosłych i dzieci. Jakie dają objawy?

Choroby endokrynologiczne często uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, a w niektórych przypadkach, jeśli uszkodzenia są gwałtowne i bardzo znaczące, dysfunkcja układu dokrewnego może być nawet zagrożeniem życia (zwłaszcza nagła dysfunkcja nadnerczy, czy tarczycy). Jakie są najczęstsze choroby endokrynologiczne, jakie są ich objawy i z czego wynikają?

Hormony tarczycy - tyroksyna, trójjodotyronina, kalcytonina

Hormony tarczycy to produkowane przez ten gruczoł tyroksyna, trójjodotyronina oraz kalcytonina. Pierwsze dwa z wymienionych są szczególnie ważne, ponieważ bez nich człowiek nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować. Do choroby dochodzi zarówno przy nadmiarze hormonów tarczycy, jak i na skutek ich niedoboru. Jakie są działania hormonów tarczycy i przez wystąpienie jakich stanów może dochodzić do zaburzeń ich ilości w organizmie?

Zaburzenia hormonalne: jakie problemy powodują rozchwiane hormony?

Zaburzenia hormonalne mogą dawać różne objawy, w zależności od tego, które hormony mają za niski lub zbyt wysoki poziom. U kobiet mogą to być zaburzenia cyklu miesiączkowego, nerwowość, a u mężczyzn - zaburzenia erekcji. Hormony odpowiadają bowiem za równowagę całego organizmu, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Sprawdź, jakie objawy powoduje zachwianie równowagi hormonalnej i na czym polega leczenie.

Jak schudnąć przy niedoczynności tarczycy?

Ponad 20% populacji cierpi na niedoczynność tarczycy. Wiele z tych osób ma problem ze zrzuceniem wagi, co wynika przede wszystkim z niewyrównanego poziomu hormonów tarczycy. W momencie, gdy hormony zostają wyrównane, problem znika, a chorzy mogą chudnąć w tym samym tempie co osoby zdrowe. Sprawdź, co oprócz leków wpływa na prawidłową pracę tarczycy i zachowanie równowagi hormonalnej.

Luteina - hormon ważny w ciąży. Jaką funkcję pełni luteina?

Luteina to potoczne określenie hormonu płciowego, który jest niezbędny, by doszło do zapłodnienia i utrzymania ciąży. Jaką funkcję pełni luteina? Jakie konsekwencje może mieć jej niedobór dla ciężarnych? Jakie są objawy niedoboru luteiny?

Mechanizm działania układu hormonalnego opiera się o tzw. ujemne sprzężenie zwrotne. Oznacza to, że wydzielanie jednych związków jest hamowane przez inne. Jednocześnie spadek stężenia poniżej określonego punktu granicznego wyłącza działanie inhibitora, a poziom hamowanego hormonu zaczyna wzrastać. Ta pętla jet nieodłącznym elementem homeostazy i warunkuje prawidłowy przebieg procesów metabolicznych.

W ciele człowieka funkcjonuje kilkanaście gruczołów dokrewnych wśród których można wymienić m.in. szyszynkę, tarczycę, wątrobę i trzustkę. Na cały układ hormonalny składa się kilkadziesiąt różnych hormonów, które pozostają ze sobą w stałej równowadze.

Układ hormonalny może jednak ulec zachwianiu wskutek działania wewnętrznych i zewnętrznych czynników. Powodami zaburzeń w wydzielaniu poszczególnych hormonów może być wiek, choroby współistniejące, stosowanie używek i brak aktywności lub nadwaga. O wielu chorobach decydują również czynniki genetyczne oraz przyjmowane lekarstwa. Objawy niedoboru lub nadmiaru poszczególnych związków są silnie osobnicze, dlatego diagnoza zaburzeń hormonalnych jest trudna i często wymaga pogłębionej, wielomiesięcznej diagnostyki. Funkcjonowaniem i zaburzeniami układu hormonalnego zajmuje się endokrynologia.

Do typowych zaburzeń hormonalnych można zaliczyć m.in. chorobę Cushinga, PCOS, choroba Hashimoto oraz niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Każdą z tych jednostek leczy się inaczej, w zależności od ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Więcej z działu Zdrowie