Jak leczyć COVID-19 w domu? Najnowsze wytyczne ekspertów

Koronawirusem może zarazić się każdy z nas. Nie każdy jednak przejdzie COVID-19 w ten sam sposób. Zdecydowana większość chorych ma lekkie objawy COVID-19 i może wracać do zdrowia w domowym zaciszu. A jak leczyć COVID-19 w domu? Jakie leki i urządzenia warto kupić zawczasu, nim jeszcze dopadnie nas choroba? Zobacz, co radzi lekarz.

Na COVID-19 póki co nie ma szczepionki ani skutecznego lekarstwa. A zachorować może każdy z nas. Większość - bo statystyki pokazują, że aż 80-90 proc. - na szczęście przejdzie chorobę stosunkowo łagodnie, a COVID-19 nie wykroczy poza pierwsze, skąpoobjawowe stadium. W takim przypadku chorobę można leczyć w domu - konieczność pobytu w szpitalu pojawia się dopiero, gdy choroba przejdzie w kolejne, pełnoobjawowe stadia. 

Ale nawet te objawy COVID-19, które określa się jako łagodne, takie jak kaszel, gorączka czy bóle mięśni i ogólne osłabienie, a także zaburzenia węchu i smaku potrafią dać się porządnie we znaki - a ponieważ w zdecydowanej większości przypadków nie są powodem do hospitalizacji, chory dochodzi do zdrowia we własnym łóżku. Warto więc wiedzieć, jak leczyć COVID-19 w domu i jak łagodzić objawy zakażenia koronawirusem, zwłaszcza, że z dnia na dzień rośnie liczba nowych zakażeń.

Nie znaczy to jednak, że podejrzewając u siebie COVID-19 można leczyć się na własną rękę - wiele zaleceń lekarze dopasowują indywidualnie do pacjentów, zwłaszcza jeśli ci dodatkowo chorują na choroby przewlekłe i na stałe przyjmują leki.

Spis treści

1. Jak leczy się łagodne objawy COVID-19? Najnowsze wytyczne
2. Monitorowanie stanu zdrowia
3. Leczenie COVID-19 w domu - czego nie robić?
4. Kiedy wezwać pogotowie?

Jak leczy się łagodne objawy COVID-19? Najnowsze wytyczne

Jak wyjaśnia lek. med. Michał Domaszewski, specjalista medycyny rodzinnej, łagodne objawy COVID-19 leczymy objawowo, co znaczy - łagodzimy poszczególne objawy.  

- Z mojej praktyki jako lekarza rodzinnego, który leczy tę chorobę wynika, że bardzo często występują takie objawy jak bóle głowy, szczególnie te spowodowane zapaleniem spojówek, oraz bardzo duże zmęczenie, które może utrzymywać się nawet wiele tygodni po powrocie do zdrowia. - mówi lek. med. Michał Domaszewski.

Dlatego jedną z kluczowych kwestii jest odpoczynek. Ważne jest, by się wysypiać i wypoczywać, nie należy natomiast pracować zdalnie - wiele osób nie ma zresztą na to siły.

Gorączkę należy obniżać stosując powszechnie dostępne leki przeciwgorączkowe - paracetamol (zalecana dobowa dawka to ok. 4x1 g) lub ibuprofen (3 x 400 mg).

Łagodzić należy również kaszel, zwłaszcza męczący. - Wytyczne mówią żeby leczenie kaszlu zacząć od miodu. Jeśli ten nie pomoże, należy przyjmować fosforan kodeiny w dawce 4 x15 mg na dobę. - mówi lek. med. Michał Domaszewski.

Wielu pacjentów z COVID-19 traci węch i smak. Ale nawet jeśli wszystko smakuje jak papier, należy jeść kilka lekkostrawnych posiłków dziennie - to z jedzenia organizm czerpie siłę do walki z chorobą.

Istotne jest również odpowiednie nawodnienie. - Pacjent z COVID-19 powinien wypijać ok. 2 litry wody dziennie - mówi lek. med. Michał Domaszewski.

Monitorowanie stanu zdrowia

W niektórych przypadkach nawet mimo początkowo łagodnych objawów COVID-19 choroba może przekształcić się w postać pełnoobjawową. Dlatego chory powinien stale monitorować swój stan zdrowia. Jak to zrobić?

- Najważniejszym elementem wydaje się być saturacja, czyli wskaźnik nasycenia heboglobiny krwi obwodowej tlenem - tłumaczy lek. med. Michał Domaszewski.

Saturację można sprawdzić za pomocą pulsoksymetru, czyli urządzenia, które nakłada się na palec. - Jeśli saturacja jest wyższa niż 95 proc., nie ma powodu do niepokoju - mówi lekarz. - Jeśli jest niższa, trzeba skontaktować się ze swoim lekarzem. Warto wiedzieć, że u osób z przewlekłymi chorobami układu oddechowego wyjściowa saturacja może być niższa, co nie musi oznaczać narastającej niewydolności oddechowej spowodowanej COVID-19, ale o tym, czy tak jest, decyduje lekarz.

- Należy także monitorować gorączkę i jeśli nie ustępuje po zażyciu zalecanej dawki leków, również wskazany jest kontakt z lekarzem - mówi lek. med. Michał Domaszewski.

Chorzy na COVID-19 powinni również monitorować ciśnienie, zwłaszcza jeśli chorują na nadciśnienie tętnicze. -.  Złym symptomem będzie zarówno zbyt wysokie ciśnienie, jak i zbyt niskie (np poniżej 90/60 mmHg ). Jeśli przy niskim ciśnieniu rośnie tętno np. do powyżej 100 /’ w spoczynku – to kolejny powód do kontaktu z lekarzem - mówi lek. med. Michał Domaszewski przypominając, by nie stosować ciśnieniomierzy na nadgarstek, gdyż nie są wiarygodne.

Leczenie COVID-19 w domu - czego nie robić?

Chorując na COVID-19 nie przyjmuj żadnych leków bez konsultacji z lekarzem. Szczególnie niewskazane są glikokortykosteroidy - zgodnie z najnowszymi wytycznymi nie stosuje się ich u chorych w pierwszym stadium COVID-19 ze względu na to, że nie są one skuteczne u osób, które nie wymagają tlenoterapii, mogą natomiast nasilić replikację wirusa.

Niewskazane jest również stosowanie antybiotyków, leków przeciwgrypowych, witaminy D, czy heparyny drobnocząsteczkowej - o ile nie uzasadnia tego inne schorzenie.

Nie należy również brać ciepłych kąpieli - z powodu osłabienia w wannie można nawet stracić przytomność.

Zgodnie z obecnymi wytycznymi nie zaleca się również stosowania domowej tlenoterapii - konieczność podawania tlenu to bezwzględne wskazanie do hospitalizacji. Jak czytamy na stronie Ministerstwa Zdrowia: "Tlenoterapia domowa jest powszechnie stosowana w leczeniu pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową, lecz nie może być stosowana w leczeniu ostrej niewydolności oddechowej.

Pojawienie się ostrej niewydolności oddechowej świadczy o postępie choroby i groźbie bardzo szybkiego pogorszenia, mogącego prowadzić do bezpośredniego zagrożenia życia. Dodatkowo, zastosowanie tlenoterapii w domu może spowodować opóźnienie w dotarciu pacjenta do szpitala, przez co pacjent traci szansę na otrzymanie leczenia wymagającego zastosowania w pierwszych dobach choroby COVID-19 o ciężkim przebiegu (5-8 dni od wystąpienia objawów)."

Kiedy wezwać pogotowie?

Jeśli po kilku dniach objawy zamiast ustępować nasilą się, skontaktuj się z lekarzem rodzinnym, bo może to oznaczać, że choroba przeszła w drugie stadium, w którym chorzy wymagają leczenia szpitalnego z racji tego, że mogą potrzebować tlenoterapii, leczenia przeciwwirusowego lub profilaktyki zmian zakrzepowo-zatorowych.

Lek. med Michał Domaszewski radzi również, by wezwać pogotowie (nie czekając na teleporadę) wówczas, kiedy pojawią się duszności.

I podkreśla, że powyższe wskazówki to jedynie ogólne zasady postępowania -  COVID-19 leczy się w zależności od indywidualnych obciążeń i wieku pacjenta, dlatego nawet lecząc COVID-19 w domu zawsze należy stosować się do wskazówek lekarza. 

Czy jesteś hipochondrykiem?

Pytanie 1 z 11

Ostatnio często miewasz zgagę. Co o tym myślisz?

A może to objaw choroby serca? Trzeba zrobić holter.

Pewnie jem za dużo smażeniny, trzeba zmienić dietę.

Następne pytanie

Katarzyna Hubicz

Konsultacja: Michał Domaszewski, specjalista medycyny rodzinnej