Neonatolog - czym się zajmuje neonatologia?

Neonatologia to specjalizacja, która zajmuje się profilaktyką, diagnozowaniem i leczeniem schorzeń u noworodków. Lekarz neonatolog bada zdrowe dzieci, pod jego opieką znajdują się też mali pacjenci, u których istnieje podejrzenie nieprawidłowego rozwoju. Poradnia neonatologiczna to miejsce, do którego trafiają także najmłodsi, u których zdiagnozowano choroby jeszcze w okresie płodowym lub zaraz po urodzeniu oraz wcześniaki.

Spis treści

1. Neonatolog - jakie badania wykonuje neonatolog?
2. Neonatolog - jak się przygotować do wizyty u neonatologa?
3. Neonatolog - jakie choroby diagnozuje neonatolog?
4. Neonatologia - metody leczenia

Neonatolog (lekarz, którego specjalizacją jest neonatologia) bada po porodzie każdego noworodka - sprawdza jego odruchy oraz ocenia ogólny stan zdrowia dziecka na podstawie wielkości ciemiączka, napięcia mięśniowego, brzuszka oraz kręgosłupa. Lekarz neonatolog sprawdza też ruchy kończyn, np. czy nóżki zginają się prawidłowo w kolanach, a stópki nie są wykrzywione, osłucha serce, sprawdzi przepływ krwi w pachwinach, obejrzy podniebienie i ruchliwość języka, zbada wzrok oraz narządy płciowe. Jeśli w tych pierwszych dobach od narodzin lekarz będzie miał wątpliwości, co do stanu zdrowia dziecka, jeszcze w szpitalu zleci wykonanie dodatkowych badań.

Neonatolog - jakie badania wykonuje neonatolog?

Poradnia neonatologiczna to miejsce, do którego zgłaszają się rodzice z noworodkami, które urodziły się zdrowe, ale opiekunowie mają jakiekolwiek wątpliwości co do ich prawidłowego rozwoju. Co najczęściej wzbudza niepokój:

• brak apetytu i zbyt wolne przybieranie na wadze, zwłaszcza jeśli dziecko urodziło się z małą urodzeniową masą ciała
• częste biegunki lub męczące zaparcia
• ulewanie pokarmu
• wymioty
• wszelkiego rodzaju zmiany skórne
• przedłużająca się żółtaczka
• nadmierna senność noworodka, który miewa bardzo krótkie okresy aktywności lub nie ma ich wcale

Na konsultację do lekarza neonatologa powinni zgłosić się też rodzice noworodka, u którego zauważą:

• problemy z oddychaniem
• bladość skóry, która może świadczyć o niedokrwistości
• drgawki lub budzące niepokój reakcje, które mogą świadczyć o zaburzeniach układu nerwowego

Pod opieką neonatologa znajdują się też dzieci, które:

• otrzymały mało punktów w skali Apgar
• poddane resuscytacji zaraz po porodzie
• z podejrzeniem wad wrodzonych lub ze stwierdzonymi schorzeniami jeszcze w okresie prenatalnym lub zaraz po urodzeniu, np. w wyniku zakażeń wrodzonych lub nabytych, urazów okołoporodowych, niedotlenienia okołoporodowego
• z zespołami neurologicznymi (drgawki, krwawienia śródczaszkowe, problemy z napięciem mięśniowym)

Neonatolog zajmuje się też wcześniakami, by zapobiec ewentualnym powikłaniom zdrowotnym, a zarazem jak najszybciej mogły nadrobić zaległości rozwojowe.

Neonatolog - jak się przygotować do wizyty u neonatologa?

Na wizytę do lekarza neonatologa rodzice powinni przynieść wyniki dotychczas wykonanych badań oraz kartę przebiegu ciąży, książeczkę zdrowia dziecka i wypis ze szpitala, gdzie znajdą się podstawowe informacje o przebiegu porodu, stanie noworodka zaraz po urodzeniu oraz parametrach urodzeniowych - waga, długość, obwód głowy i klatki piersiowej, wykonanych czynnościach i badaniach jeszcze na oddziale noworodkowym w szpitalu. Neonatolog zbada dziecko fizykalnie, oceni jego rozwój psychofizyczny i w razie konieczności zleci odpowiednie badania. Do tych podstawowych zalicza się:

• badanie krwi
• badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej
• przezciemiączkowe badanie ultrasonograficzne, dzięki któremu możliwa jest ocena ośrodkowego układu nerwowego i wykrycie wad rozwojowych, niedotlenienia, guzów, krwawień

Neonatolog - jakie choroby diagnozuje neonatolog?

Zadaniem neonatologa jest wykrycie wszelkich patologii w rozwoju noworodka oraz diagnoza i leczenie chorób układu oddechowego, nerwowego, moczowego, pokarmowego, krążenia oraz zakażeń, do których może dojść w okresie noworodkowym, m.in.:

• zamartwica urodzeniowa
• dysplazja oskrzelowo-płucna
• martwicze zapalenie jelit płodu i noworodka
• okołoporodowa perforacja jelit
• śródczaszkowy, nieurazowy krwotok
• zaburzenia mózgowe noworodka
• wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu
• wady wrodzone (m.in. dysplazja stawu biodrowego, krzywica, stopa końsko-szpotawa, syndaktylia, polidaktylia)
• choroby genetyczne
• wcześniactwo i związane z nim powikłania

Neonatologia - metody leczenia

Zakres chorób, jakimi zajmuje się neonatolog jest bardzo szeroki, dlatego metody leczenia poszczególnych schorzeń są zależne od postawionej diagnozy. Przy czym należy podkreślić, że często w przypadku leczenia chorób okresu noworodkowego istotne jest współdziałanie specjalistów z różnych dziedzin medycyny m.in. z zakresu dziecięcej neurologii, chirurgii, urologii, okulistyki, ortopedii, endokrynologii czy rehabilitacji. W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek nieprawidłowości w rozwoju nowo narodzonego dziecka ważne jest jak najszybsze odkrycie przyczyny takiego stanu rzeczy, bo im wcześniej postawiona diagnoza, tym większe szanse na wyleczenie.