Co może oznaczać białko w moczu? Przyczyny i rodzaje białkomoczu

2022-04-28 16:21

W prawidłowym moczu badanie nie powinno wykryć białka w ogóle. Ale obecność białka w moczu nie musi wcale oznaczać od razu poważnej choroby. Niemniej warto porozmawiać o tym z lekarzem. Co oznacza białko w moczu? Jakie mogą być przyczyny białkomoczu?

zbliżenie na próbkę moczu
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Kiedy białko w moczu sygnalizuje chorobę?
  2. Białkomocz a uszkodzenie nerek
  3. Kiedy przyczyna białkomoczu leży poza nerkami

Białkomocz (białko w moczu) może mieć wiele przyczyn. Brak białka w moczu nie oznacza, że go w ogóle nie wydalamy. Ale przedostaje się tylko 100 mg na dobę, czego badanie nie wykrywa. Dopiero gdy ilość białka w moczu przekroczy 150 mg na dobę - wykryją go testy stosowane w laboratoriach. Niewiele białka, które pojawi się w jednym badaniu nie musi jednak jeszcze oznaczać czegoś groźnego.

Wydalanie go bowiem może być spowodowane prozaicznymi powodami, takimi jak przemarznięcie, duży wysiłek fizyczny oraz rozmaite zachwiania równowagi organizmu, łącznie ze stresem i gorączką, a nawet długie stanie bywa powodem białkomoczu nazywanego wtedy ortostatycznym.

Fizjologiczna jest też obecność białka w moczu kobiet w ciąży. Gdy pojawiające się w moczu białko nie jest stanem patologicznym, lekarze mówią, że to białkomocz czynnościowy. Potwierdzenie tej diagnozy uzyskuje się się, jeśli podczas następnych badań moczu analiza nie wykaże białka.

O czym świadczy kolor moczu?

Kiedy białko w moczu sygnalizuje chorobę?

Jeśli obecności białka w moczu towarzyszą bakterie istnieje duże prawdopodobieństwo, że przyczyną jest infekcja układu moczowego. Do akcji powinien wkroczyć urolog. Dobra diagnoza i leczenie wystarczą, by zaradzić kłopotom. Obecność białka w moczu u kobiet może być spowodowana upławami lub infekcją pochwy.

U mężczyzn, zwłaszcza po czterdziestce, obecność białka w moczu może sygnalizować problemy z prostatą. W tym przypadku także trzeba pójść do urologa, poddać się badaniu, zrobić USG prostaty i wykonać badanie markerów PSA.

Białkomocz a uszkodzenie nerek

Białkomocz może jednak oznaczać chorobę i uszkodzenie nerek i tym problemem powinien zająć się nefrolog.

Przyczyną obecności białka w moczu jest często odmiedniczkowe zapalenie nerek. Chorobę wywołują bakterie, np. Escherichia coli oraz chlamydie, mykoplazmy, wirus HPV i dwoinka rzeżączkiBadanie moczu wykazuje obecność dużej ilości leukocytów i bakterii, mogą też znaleźć się krwinki czerwone. Choroba wymaga leczenia antybiotykami.

Przyczyną białkomoczu może być ostre lub przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek. W stanie ostrym w moczu pojawia się także krew, chorobie towarzyszy gorączka, podwyższone ciśnienie krwi, bóle w okolicy lędźwiowej oraz obrzęki całej twarzy lub tylko obrzęk powiek. W stanie przewlekłym nie ma tak wyrazistych objawów, choć można zauważyć pienienie się moczu, obrzęki pojawiające się w ciągu dnia i niknące nocą. Towarzyszy temu zmęczenie, apatia, bóle głowy i brak apetytu.

W ostrej i ciężkiej postaci kłębuszkowego zapalenia nerek konieczne bywa podawanie sterydów. Zawsze należy leczyć nadciśnienie, które pojawia się w chorobach nerek.

Białkomocz może również sygnalizować zaburzenia funkcji nerek spowodowane zakrzepicą żyły nerkowej, nowotworem, chorobami autoimmunologicznymi, np. toczniem rumieniowatym układowym lub cukrzycą (nefropatia cukrzycowa) i nadciśnieniem tętniczym (nefropatia nadciśnieniowa). W takich przypadkach trzeba leczyć przede wszystkim chorobę, która wywołała uszkodzenie nerek.

Kiedy przyczyna białkomoczu leży poza nerkami

Białko w moczu może się także pojawić u osób cierpiących na niewydolność serca, spowodowane jest to zastoinową niewydolnością krążenia. Specyficzny rodzaj białka niskocząsteczkowego pojawiającego się w moczu - białko Bence Jonesa - jest charakterystyczne dla choroby nowotworowej szpiczaka mnogiego (nowotworowy rozrost pewnego typu komórek szpiku kostnego) oraz makroglobulinemii Waldenströma (nowotworowe schorzenie komórek znajdujących się w szpiku, śledzionie i węzłach chłonnych).

Jednak tego białka nie wykrywa ogólne badanie moczu. Zazwyczaj wychodzi ono podczas dalszej, bardziej szczegółowej diagnostyki prowadzonej, kiedy ogólne badanie wykaże białkomocz. Wykonuje się wtedy zazwyczaj dobową zbiórkę moczu.