- Eksperci z Mayo Clinic wskazują, że wysypka od zimna to reakcja układu odpornościowego, a nie zwykła nadwrażliwość skóry
- Alergia na zimno w skrajnych przypadkach może wywołać wstrząs anafilaktyczny stanowiący bezpośrednie zagrożenie życia
- Badania opublikowane w 2025 roku ujawniają, że popularny test z kostką lodu w diagnostyce pokrzywki bywa zawodny
- Skuteczne leczenie pokrzywki z zimna obejmuje leki przeciwhistaminowe nowej generacji oraz nowoczesne terapie biologiczne
Wysypka i bąble od zimna? Sprawdź, czym jest pokrzywka z zimna
Zimowa aura daje się we znaki twojej skórze, która reaguje swędzącymi bąblami i zaczerwienieniem? To może być coś więcej niż zwykła nadwrażliwość. Mowa o pokrzywce z zimna – rzadkim zaburzeniu, w którym układ odpornościowy traktuje niską temperaturę jak zagrożenie. W praktyce oznacza to, że kontakt z chłodem, zimnym wiatrem czy nawet lodowatą wodą prowokuje organizm do uwolnienia histaminy, co skutkuje typową reakcją alergiczną na skórze.
Mechanizm ten potwierdzają eksperci z Mayo Clinic, którzy w swoich tegorocznych publikacjach podkreślają, że problem leży w układzie odpornościowym, a nie jest jedynie defektem kosmetycznym. Z danych dostępnych w bazie PubMed wynika, że w Polsce, podobnie jak w innych krajach, kobiety chorują dwukrotnie częściej niż mężczyźni, a pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj między 20. a 30. rokiem życia. Co więcej, najnowsze badania opublikowane na łamach „Frontiers in Immunology” sugerują związek między ciężkością reakcji a wariantami genetycznymi, co może w przyszłości ułatwić zrozumienie tego schorzenia.
Pokrzywka z zimna to nie tylko wysypka. Kiedy objawy stają się groźne?
Chociaż pokrzywka z zimna kojarzy się głównie z objawami skórnymi, jej skutki mogą być znacznie poważniejsze i dotyczyć całego organizmu. U części chorych reakcja na zimno nie kończy się na wysypce. Mogą pojawić się również zawroty głowy, duszności, gwałtowny ból brzucha czy kołatanie serca, które łatwo pomylić z innymi dolegliwościami.
Na łamach czasopisma „Frontiers in Immunology” można przeczytać, że takie objawy ogólnoustrojowe występują u około 21,5% pacjentów i nigdy nie powinny być ignorowane. W skrajnych przypadkach nagły kontakt z zimnem, na przykład skok do zimnej wody, może doprowadzić do anafilaksji – gwałtownej reakcji alergicznej, która stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Dlatego obrzęk gardła, problemy z oddychaniem czy utrata przytomności to sygnały alarmowe wymagające natychmiastowej interwencji medycznej.
Jak wygląda diagnostyka alergii na zimno i dlaczego test z lodem bywa zawodny?
Podstawowym narzędziem diagnostycznym jest prosty test prowokacyjny z kostką lodu, polegający na przyłożeniu jej do skóry, najczęściej na przedramieniu, na kilka minut i obserwacji reakcji. Jeśli w tym miejscu pojawi się charakterystyczny bąbel pokrzywkowy, diagnoza wydaje się prosta. Jednak badania opublikowane w 2025 roku w bazie PubMed pokazują, że sprawa bywa bardziej skomplikowana.
Okazuje się, że u 42,4% pacjentów z nietypową formą pokrzywki test ten daje wynik negatywny. Wspomniana publikacja opisuje aż 10 różnych podtypów choroby, które wymagają bardziej zaawansowanej diagnostyki i specjalistycznych testów, co podkreśla, jak kluczowa jest konsultacja z lekarzem.
Leczenie pokrzywki z zimna. Jakie leki i metody są najskuteczniejsze?
Najskuteczniejszą strategią jest oczywiście unikanie czynnika wyzwalającego, czyli zimna. Noszenie ciepłej odzieży, rękawiczek i czapki to podstawa w sezonie jesienno-zimowym. Eksperci z Mayo Clinic sugerują, że w razie konieczności wyjścia na mróz, warto rozważyć przyjęcie leków przeciwhistaminowych drugiej generacji na godzinę lub dwie przed ekspozycją na chłód.
W cięższych przypadkach, gdy standardowe metody nie przynoszą rezultatów, dostępne są terapie biologiczne. Według analizy opublikowanej na łamach „JAMA Dermatology” w 2024 roku, jedna z takich terapii okazuje się skuteczna u 65% pacjentów. Pojawiają się także doniesienia o nowych opcjach terapeutycznych dla osób z przewlekłą pokrzywką, które nie odpowiadają na dotychczasowe leczenie.
