Test Bravermana sprawdzi, jakiego neuroprzekaźnika ci brakuje. Kiedy warto go wykonać?

2022-04-25 10:21

Neuroprzekaźniki odpowiadają m.in. za dobre samopoczucie, chęć do działania, czy umiejętność relaksu. Jeśli któregoś z nich brakuje lub jego proporcje są zaburzone względem pozostałych neurotransmiterów, może dojść do licznych problemów ze zdrowiem np. osłabienia, dekoncentracji lub też bólu stawów, czy spadku libido. Aby sprawdzić, którego neurotransmitera mamy zbyt mało, można wykonać badanie krwi lub wypełnić kwestionariusz psychologiczny – znany jako Test Bravermana.

Kobieta siedzi przed komputerem na kanapie
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Czym są neuroprzekaźniki?
  2. Jak neuroprzekaźniki wpływają na nasz organizm?
  3. Na czym polega Test Bravermana?
  4. Jak zwiększyć poziom poszczególnych neuroprzekaźników?

Czym są neuroprzekaźniki?

Neuroprzekaźniki są przekaźnikami chemicznymi uwalnianymi w neuronach i przekazywanymi od jednej do drugiej komórki nerwowej. Regulują funkcje neuronalne, wpływając na interakcje pomiędzy receptorem a ligandem (związkiem zdolnym do związania się z receptorem).

Kiedy neurotransmiter zwiąże się z receptorem, może np. wpływać pobudzająco na organizm lub hamująco.

W zależności od tego, z którym receptorem się zwiąże (bo może połączyć się z różnymi białkami receptorowymi), będzie miał odmienne działanie. Przykładem może być acetylocholina, która w zależności od receptora przyspiesza skurcz mięśnia lub go spowalnia.

Jak neuroprzekaźniki wpływają na nasz organizm?

Do najbardziej znanych neuroprzekaźników zalicza się:

Ich wpływ na człowieka jest najróżniejszy, w zależności od ilości danego neurotransmitera w organizmie oraz od zdolności organizmu do wchłaniania lub przetwarzania danego składnika. Bez wątpienia jednak neurotransmitery odpowiadają za nasze dobre samopoczucie psychiczne i fizyczne, a równowaga pomiędzy nimi jest gwarancją stabilnej osobowości i dobrego stanu zdrowia.

Dopamina

Dopamina to neuroprzekaźnik, który wytwarzany jest w organizmie z tyrozyny. Odpowiada m.in. za motywację do działania, procesy poznawcze, umiejętność koncentracji i zapamiętywania. Poza tym pełni ważną rolę w ośrodku nagrody, jest więc odpowiedzialna za większość uzależnień.

Osoba, która ma odpowiedni poziom dopaminy, jest kimś, kto wyróżnia się dynamiką działania, jest zorientowana na sukces i chce jej się pokonywać kolejne trudności.

Przy niedoborach dopaminy dana jednostka bywa ospała, nie ma chęci do działania, jest bardziej podatna na:

  • agresję,
  • złość,
  • stany lękowe,
  • czy depresję.

Oprócz tego ma spowolniony metabolizm, łaknie cukru, jest podatna na zachorowanie na chorobę Parkinsona.

To, co może zakłócać poziom dopaminy w organizmie, to wszelkiego rodzaju zaburzenia hormonalne, a więc np. spadek estrogenu, czy testosteronu. Oprócz tego ma wpływ na to ma: niedoczynność tarczycy, stosowanie antydepresantów lub też zaburzenie konwersji fenyloalaniny do tyrozyny zachodzące w wątrobie.

Również nadmierna ilość treningów, czy też chroniczny stres, mogą doprowadzać do obniżenia poziomu tego neuroprzekaźnika.

Serotonina

Serotonina to neuroprzekaźnik, który potocznie nazywany jest hormonem szczęścia, a to dlatego, że odpowiada za dobry nastrój i pozytywne nastawienia do życia. Wytwarzana jest w wyniku przekształcenia egzogennego aminokwasu jakim jest tryptofan w 5-HT. Tryptofan pozyskiwany jest z zewnątrz, z pożywienia, aby więc doprowadzić do produkcji serotoniny trzeba się dobrze odżywiać.

Serotonina odpowiada w naszym organizmie za szereg ważnych funkcji np. za prawidłowy sen oraz funkcjonowanie zgodnie z rytmem dobowym. Poza tym dba o prawidłowy apetyt (kiedy mamy jej za mało, mamy chęć na słodycze, a gdy za dużo – nie chce nam się sięgać po pożywienie), reguluje temperaturę ciała oraz ciśnienie (np. przy podwyższonym poziomie tego neuroprzekaźnika mamy hipertermię i podwyższone ciśnienie).

Serotonina sprawia też, że mamy ochotę na seks i jesteśmy w stanie osiągać orgazmy. Przy niedoborach tego neurotransmitera może nam grozić:

  • depresja,
  • spadek libido,
  • zaburzenia snu,
  • a w nasze życie wkroczy rozdrażnienie i irytacja na świat i ludzi.

Problemy fizyczne wiążące się z niedoborem serotoniny to przede wszystkim:

  • obniżony próg bólu,
  • nadwrażliwość,
  • dzwonienie w uszach,
  • biegunki lub zaparcia,
  • problemy z przełykaniem,
  • wzmożony apetyt na węglowodany.

Czynnikami, które mogą zakłócać syntezę serotoniny w naszym organizmie lub obniżać jej poziom są:

  • niedobory estrogenów,
  • niskobiałkowa dieta,
  • zaburzona konwersja tryptofanu do 5-HT,
  • choroby układu pokarmowego,
  • niedotlenienie mózgu.

Także uboga odżywczo dieta, m.in. z deficytem witamin z grupy B, kwasu foliowego, może wpływać na obniżenie poziomu tego neurotransmitera.

Acetylocholina

Acetylocholina to neurotransmiter, który bardzo wpływa na proces zapamiętywania. Odpowiada zarówno za szybkość odtwarzania z pamięci, jak również za sprawne uczenie się nowych rzeczy. Sprawia, że osoba o odpowiednim poziomie tego neuroprzekaźnika ma jasny, otwarty umysł, chłonie wiele rzeczy na raz i jest dociekliwa. Poza tym acetylocholina zapewnia odpowiedni poziom energii w ciągu dnia.

Gdy zaczyna jej brakować, dana osoba staje się apatyczna i ospała. Z kolei, gdy poziom acetylocholiny przekracza normę, wówczas mogą pojawić się zachowania paranoiczne, chęć izolowania się od innych ludzi i znaczne przewrażliwienie. Deficyt acetylocholiny odpowiada też za rozwój choroby Alzheimera.

Na zaburzenia poziomu acetylocholiny może mieć wpływ wiele czynników. Jednym z nich są choroby układu pokarmowego, kiedy dochodzi do gorszego wchłaniania składników odżywczych. Poza tym do spadku poziomu tego neuroprzekaźnika przyczyniają się:

  • niedoczynność tarczycy,
  • chroniczny stres,
  • dieta pozbawiona odpowiedniej ilości tłuszczu i mięsa.

Także zaburzenia hormonalne, niedobór estrogenu i testosteronu wpływają niekorzystnie na poziom acetylocholiny.

GABA

Neuroprzekaźnik GABA to ten, który odpowiada za spokój w naszym organizmie. Osoby, które posiadają dostateczny jego poziom są wyciszone i jednocześnie pełne empatii oraz chęci niesienia pomocy innym ludziom.

GABA zwiększa zdolności organizacyjne oraz umiejętność zarządzania sobą i ludźmi. To dlatego osoby z odpowiednią ilością tego neurotransmitera spełnią się jako kontrolerzy lotu, pielęgniarki, ale też np. jako księgowi.

Kiedy dochodzi do zmniejszenia poziomu GABA, człowiek staje się niestabilny emocjonalnie, bardziej lękliwy, ma problem z decyzyjnością. Poza tym częściej się irytuje, ma skłonność do fobii oraz cechuje go mniejsze poczucie własnej wartości.

Za obniżenie ilości GABA w naszym organizmie odpowiadają m.in. zaburzenia hormonalne np.:

  • niedobór progesteronu,
  • choroby autoimmunizacyjne,
  • niedoczynność tarczycy,
  • przewlekły stres,
  • czy też praca zmianowa.
Stres: jak go zwalczyć?

Na czym polega Test Bravermana?

Test Bravermana jest to kwestionariusz psychologiczny, który wypełnia się w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie, jakiego neuroprzekaźnika w moim organizmie najbardziej mi brakuje. Pozwala też ustalić, który z neurotransmiterów jest u nas najbardziej dominujący.

Wypełnienie testu trwa raptem 20 minut, a wynik otrzymujemy od razu. Pytania w teście podzielone są na te związane z umysłem, fizycznością, osobowością, czy charakterem oraz według poszczególnych neuroprzekaźników.

Po co wykonywać Test Bravermana? Przede wszystkim po to, by uzyskać informacje na temat tego, jak poprawić swoją jakość życia poprzez podniesienie poziomu neuroprzekaźnika, którego nam brakuje.

W związku z tym, że wpływ na wytwarzanie się neurotransmiterów ma dieta, trening, czy ekspozycja na światło słoneczne, wiedza na temat deficytu np. acetylocholiny czy GABA może nam pomóc pozbyć się chronicznego zmęczenia, poprawić nastrój albo czas zapamiętywania.

Jak zwiększyć poziom poszczególnych neuroprzekaźników?

Ze względu na to, że każdy neuroprzekaźnik ma swój prekursor, z którego jest wytwarzany, niedobór danego neurotransmitera można uzupełnić stosując właściwą dietę. Prekursorem dla acetylocholiny jest np. cholina, a ta znajduje się np. w żółtku jaj, czy w mięsie.

Aby zwiększyć poziom acetylocholiny, warto ponadto zjadać:

  • orzechy,
  • drób,
  • brokuły,
  • pomarańcze,
  • dorsza,
  • kiełki pszenicy,
  • czy też migdały.

Jeśli sama dieta nie wystarcza, można też uzupełnić poziom tego neuroprzekaźnika za pomocą suplementów lub leków takich jak np. fosfatydylocholina, kwas liponowy, huperzina-A.

Prekursorem dla serotoniny jest tryptofan. Znajdziemy go w:

  • bananach,
  • drobiu,
  • ananasach,
  • kiwi,
  • brązowym ryżu,
  • bakłażanach,
  • czy serach.

Przy deficycie serotoniny warto też wspomóc się zielem z dziurawca, SAMe, czy też kwasem foliowym.

Niedobory GABA można wyrównać jedząc produkty zasobne w ten neuroprzekaźnik lub zawierające kwas glutaminowy – będący prekursorem GABA. Najlepsza dieta to ta obfitująca w:

  • kiszonki,
  • jogurty,
  • kefiry,
  • jak również ryby,
  • mięso,
  • orzechy arachidowe lub pistacjowe,
  • słonecznik,
  • pestki dyni.

Dobrym i bardzo przyjemnym sposobem na podniesienie poziomu dopaminy jest picie kawy. Poza tym warto jadać mięso indyka, czy orzechy włoskie. Także mleko, jogurt, czy twarożek, są produktami, które korzystnie wpływają na poziom dopaminy. Oprócz diety można wspomóc się adaptogenem takim jak różeniec górski.