Krup, czyli ostre podgłośniowe zapalenie krtani

2018-07-18 12:11

Krup (ostre podgłośniowe zapalenie krtani, dławiec rzekomy) to częsta choroba wieku dziecięcego o podłożu wirusowym. Choć zaczyna się gwałtownie i może napędzić rodzicom strachu, przeważnie ma łagodny przebieg i dość szybko przechodzi. Jak rozpoznać i leczyć krup?

Krup, czyli ostre podgłośniowe zapalenie krtani
Autor: thinkstockphotos.com Krup to częsta choroba wieku dziecięcego o podłożu wirusowym.

Spis treści

  1. Krup: objawy i przebieg
  2. Jak leczyć krup?

Krup, inaczej ostre podgłośniowe zapalenie krtani lub dławiec rzekomy, jest chorobą atakującą głównie dzieci między 6 miesiącem a 5 rokiem życia. U dorosłych diagnozowana jest bardzo rzadko.

Krup dopada nas najczęściej jesienią, ale także wiosną, gdy narażeni jesteśmy na duże różnice temperatur. Przenosi się drogą kropelkową i w 75% przypadków jest wywoływany wirusem paragrypy (poza tym przez adenowirusy, wirus RS, metapneumowirusy, odrę, alergie, a także przez kontakt ze środkami podrażniającymi drogi oddechowe).

Jego objawy przypominają dławiec błoniczy - postać błonicy, która zajmuje krtań (dziś praktycznie ta choroba nie istnieje dzięki szczepieniom). Co ciekawe, na ostre podgłośniowe zapalenie krtani zapadają częściej chłopcy niż dziewczynki.

Krup: objawy i przebieg

Choroba rozpoczyna się przeważnie nocą od nagłego ataku kaszlu - charakterystycznego, tzw. szczekającego. Często ma to miejsce po przebytej niedawno lekkiej infekcji dróg oddechowych, ale czasem pojawia się zupełnie znienacka. Ponadto w krupie obserwujemy:

  • płytki, świszczący oddech (stridor)
  • trudności z oddychaniem: dziecko z wysiłkiem łapie powietrze - ponieważ gardło jest opuchnięte i zwężone maluch za wszelką cenę chce oddychać przez nos
  • chrypkę
  • nieżyt nosa, czyli katar
  • gorączkę
  • trudności z połykaniem
  • silną pracę klatki piersiowej
  • zasinienie wokół ust, paznokci (bardzo rzadko)

W kolejnych dniach po wystąpieniu nocnego ataku kaszlu zaczyna rozwijać się niewielka infekcja z katarem, pokasływaniem i podwyższoną temperaturą, a nocami napady kaszlu jeszcze się powtarzają, choć już nie są tak intensywne. Z reguły po 2-7 dniach krup mija samoistnie. U osób szczególnie wrażliwych zdarzają się jednak nawroty.

Warto wiedzieć

W profilaktyce krupu zaleca się wietrzyć mieszkanie przed snem, nie przegrzewać pomieszczeń i wspomagać odporność naturalnymi metodami – spożywać dużo kiszonek, które bogate są w witaminę C, unikać żywności przetworzonej, ubierać się odpowiednio do temperatury i pamiętać o aktywności na świeżym powietrzu.

W tych cięższych przypadkach zdecydowanie należy zgłosić się do lekarza, a nawet do szpitala na ostry dyżur.

Jak leczyć krup?

Zdarza się, że ostre podgłośniowe zapalenie krtani ma ciężki przebieg. Zależy to od "zjadliwości" danego wirusa, od ogólnego stanu zdrowia dziecka, a także od jego wieku i podatności na alergie.

Maluchy, które nie ukończyły jeszcze roku, znoszą tę chorobę trudniej. Czasem może ona nawet stanowić zagrożenie dla życia.

Specjalista zleca wtedy leki z grupy kortykosteroidów, jak deksametazon (w jednorazowej dawce od 0,15 mg do 0,6 mg/kg mc, której działanie utrzymuje się przez 3-4 dni) podawany dojelitowo (doustnie) lub poprzez iniekcję, lub budesonid wziewnie.

W ciągu kilku godzin przynoszą one ulgę, aczkolwiek najszybciej (ale i najkrócej) działa podanie adrenaliny za pomocą nebulizacji. Już po 10 minutach pacjent odczuwa poprawę, a po kilku godzinach obserwacji może wrócić do domu.

W najcięższych przypadkach do leczenia krupu trzeba włączyć intubację oraz wspomaganie oddychania.

Zdarzają się także komplikacje po krupie, jak np. bakteryjne zapalenie tchawicy i wtedy do leczenia włącza się antybiotyki - przeważnie wankomycynę i cefotaksym.

W większości przypadków jednak leczenie krupu, czyli ostrego podgłośniowego zapalenia krtani, nie wymaga żadnej interwencji lekarza.

Gdy dziecko bardzo kaszle i ma trudności w oddychaniu należy je ciepło ubrać i wyjść z nim na świeże powietrze, a przynajmniej posiedzieć z nim w otwartym oknie.

Gdy na zewnątrz jest ciepło, podobny efekt uzyskamy przed otwartą lodówką. Zimne powietrze obkurcza drogi oddechowe i ułatwia oddychanie.

Ważne

Od wielu lat powszechnie uważa się, że w łagodzeniu ostrego kaszlu skuteczna jest para wodna. Jest to jednak błąd. Nawilżanie powietrza oraz wszelkie inhalacje (z soli fizjologicznej, rumianku, itp., parówki nad wanną z gorącą wodą) mogą pomóc, gdy kaszel jest przewlekły, trwa już ponad tydzień. W walce z kaszlem w przebiegu krupu sprawdza się zimne i suche powietrze.