Enterowirusy – objawy i leczenie infekcji wywołanych przez enterowirusy

Enterowirusy to grupa ponad 70 wirusów, które w naszym klimacie najczęściej wywołują sezonowe zachorowania - zwykle u dzieci. Większość infekcji enterowirusami przebiega łagodnie, a objawy ograniczają się np. tylko do bólu gardła, jednak w niektórych przypadków może dojść do powikłań, z których najgroźniejsze to zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Sprawdź, jakie choroby wywołują enterowirusy, jakie są ich objawy i na czym polega leczenie.

Spis treści

1. Enterowirusy – jakie choroby wywołują?
2. Enterowirusy – jak można się zarazić?
3. Enterowirusy – objawy
4. Enterowirusy -  diagnoza
5. Enterowirusy – leczenie

Większość chorób przebiega bezobjawowo lub w postaci ostrych chorób gorączkowych.

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - objawia się wysoką gorączką, bólami głowy, gałek ocznych, mięśni, wymiotami, sztywnością karku oraz światłowstrętem;
• choroba dłoni, stóp i ust (ang. hand, foot and mouth disease [HFMD]) to typowa choroba wywoływana przez enterowirusy, która objawia się zapaleniem gardła oraz pęcherzykami bądź grudkami na dłoniach i stopach;

Poza tym zakażenia enterowirusami mogą dawać objawy różnych wysypek pęcherzykowatych, wybroczynowych i pokrzywkopodobnych lub podobnych do tych, które pojawiają się w przebiegu odry i różyczki.

• epidemiczny ból mięśni (inaczej pleurodynia) - pojawiają się bardzo silne kłujące bóle mięśni brzucha i klatki piersiowej trwające od 2–3 dni;

Enterowirusy -  diagnoza

Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu z pacjentem i objawach. W wykrywaniu zakażenia pomocne może być oznaczenie przeciwciał klasy IgM. O przebytym zakażeniu lub końcowej fazie pierwotnego zakażenia świadczy obecność przeciwciał klasy IgG.

Enterowirusy – leczenie

Leczenie zależy od przyczyny. Najczęściej choremu podaje się leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. W cięższych przypadkach (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) wymagana jest hospitalizacja, jednak większość chorób ustępuje samoistnie i najczęściej bez powikłań.

Enterowirusy to grupa wirusów, do których zalicza się wirusy Coxsackie A, Coxsackie B, wirusy ECHO, wirusy wywołujące chorobę Heinego i Medina, wirusy odpowiedzialne za wirusowe zapalenie wątroby typu A (tzw. żółtaczkę pokarmową, WZW A) oraz nowo odkrywane enterowirusy, oznaczane kolejnymi numerami, np. enterowirus 68, 69 itd.

Enterowirusy – jakie choroby wywołują?

Poza żółtaczką typu A i chorobą Heinego i Medina, enterowirusy są przyczyną wielu innych chorób.

Wirusy Coxsackie A odpowiedzialne są za pojawienie się schorzeń układu sercowo-naczyniowego (m.in. zapalenie mięśnia sercowego) i oddechowego (np. diabelska grypa, ostre zapalenie gardła - tzw. herpangina, zapalenie opłucnej). Ponadto wirusy Coxackie A wywołują chorobę dłoni, stóp i jamy ustnej (ang. hand, foot and mouth disease [HFMD]).

Wirusy najczęściej atakują dzieci, a do zakażenia dochodzi zwykle latem i jesienią.

Z kolei wirusy Coxsackie B wywołują choroby układu nerwowego (są najczęstszą przyczyną wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, jednak rzadko wywołują zapalenie mózgu). Ponadto wirusy Coxsackie mogą odpowiadać za zapalenie jąder i ostre zapalenie trzustki. Poza tym zakażenie wirusem Coxsackie jest uważane za możliwy czynnik sprzyjający powstaniu cukrzycy typy 1.

Natomiast wirusy ECHO wywołują zakażenia układu oddechowego, pokarmowego (letnie biegunki u dzieci i niemowląt) i wysypki.

Enterowirusy – jak można się zarazić?

Źródłem zakażenia może być zarówno osoba chora, jak i nosiciel enterowirusów (osoba, w której nie ma objawów chorobowych, mimo obecności wirusa w organizmie).

Do zakażenia może dojść drogą kropelkową lub pokarmową, a także wskutek kontaktu z przedmiotami, na których znajdują się wirusy. Zarazki mogą wtargnąć do organizmu także w wyniku wypicia wody zanieczyszczonej wirusem lub kąpieli w skażonych zbiornikach wodnych.

Enterowirusy – objawy

• choroby układu oddechowego: w przypadku diabelskiej grypy pojawiają się gorączka i bóle mięśniowe, umiejscowione w klatce piersiowej, brzuchu lub w mięśniach kończyn. Z kolei ostre zapalenie gardła, tzw. herpangina, objawia się małymi pęcherzykami lub grudkami wielkości główki szpilki, które pojawiają się na  łukach podniebiennych, podniebieniu miękkim i języczku. Ponadto pojawia się ból gardła. Natomiast letnia grypa to infekcja grypopodobna, która pojawia się latem i daje objawy typowe dla przeziębienia i grypy, tj. kaszel, katar czy ból głowy;
• choroby układu pokarmowego - enterowirusy najczęściej wywołują letnią biegunkę u niemowląt;

Enterowirusy wnikają do organizmu głównie przez drogi oddechowe i układ pokarmowy. Stamtąd mogą przejść do krwi i za jej pośrednictwem między innymi do mięśnia sercowego, opon mózgowych, czy skóry.

• choroby układu sercowo-naczyniowego – pojawiają się duszność, bóle przedsercowe, wymioty i zaburzenia rytmu serca z przyspieszeniem akcji serca;

Monika Majewska