Bakteryjne infekcje pochwy: objawy, przyczyny, leczenie
Infekcje bakteryjne pochwy to przede wszystkim upławy - chyba nie ma kobiety, która choć raz w życiu nie cierpiałaby z tego powodu. Te dość powszechne dolegliwości lubią, niestety, powracać. Dlaczego bakteryjne infekcje pochwy nawracają i co zrobić, by uniknąć kłopotów?
Spis treści
- Bakteryjne infekcje pochwy: zachwiana równowaga
- Typowe objawy bakteryjnej infekcji pochwy
- Kiedy ryzyko infekcji pochwy wzrasta
- Żeby kuracja infekcji pochwy była skuteczna
- Jak złagodzić objawy infekcji pochwy
Infekcja bakteryjna pochwy (waginoza bakteryjna) objawia się przede wszystkim zmianą wyglądu i zapachu wydzieliny z pochwy. Fizjologiczna wydzielina z dróg rodnych, która nawilża i utrzymuje pochwę w czystości, powinna być bezwonna, przejrzysta lub biała (w zależności od fazy cyklu), śliska w dotyku, a po wyschnięciu kremowa.
Bakteryjne infekcje pochwy: zachwiana równowaga
Pochwa jest miejscem, w którym bytuje wiele bakterii stanowiących jej naturalną florę. Pałeczki kwasu mlekowego nadają środowisku kwaśny odczyn, który chroni przed inwazją bakterii chorobotwórczych (które w środowisku kwaśnym giną). Ale gdy pałeczek kwasu mlekowego jest za mało albo w ogóle ich nie ma, ten system obronny organizmu przestaje spełniać swoją funkcję. Dochodzi do zachwiania naturalnej równowagi między poszczególnymi rodzajami bakterii. Niektóre (najczęściej Gardnerella vaginalis, bakterie beztlenowe, E. coli albo paciorkowce) nadmiernie się rozmnażają i podrażniają śluzówkę pochwy i sromu. Rozwija się stan zapalny.
Typowe objawy bakteryjnej infekcji pochwy
Gdy wydzielina jest białoszara albo żółta, wodnista i ma rybi zapach, może świadczyć to o tym, że zaatakowały nas bakterie. Jeśli ma biały kolor i grudkowatą konsystencję jak twarożek - to znaczy, że zaatakowały nas grzyby.
Chociaż może się to wydawać paradoksalne, zbyt częste podmywanie się też nie jest dobre. Grozi bowiem wypłukaniem naturalnej flory bakteryjnej, a składniki chemiczne zawarte w dezodorantach oraz toaletowych mydłach do ciała mogą też zmienić pH pochwy i podrażnić delikatną śluzówkę.
Czasem infekcja obejmuje cewkę moczową - wówczas upławom towarzyszy ból podczas oddawania moczu, a także parcie na pęcherz. Może pojawić się ból warg sromowych i uczucie suchości w pochwie. Dolegliwości zwykle nasilają się przed miesiączką. Infekcję trzeba jak najszybciej wyleczyć, by nie narobić sobie większych kłopotów. Przewlekłe zapalenie pochwy prowadzi bowiem zwykle do infekcji kanału szyjki macicy. Bakterie mogą też wędrować dalej - do błony śluzowej macicy, zaatakować jajowody i jajniki.
Kiedy ryzyko infekcji pochwy wzrasta
Zakażeniu sprzyjają: przyjmowanie antybiotyków, infekcje bakteryjne innych narządów (nie tylko np. pęcherza, ale też gardła czy ucha), suchość w pochwie będąca skutkiem zaburzeń hormonalnych lub menopauzy (zmniejszone stężenie estrogenów może prowadzić do zmian zanikowych w obrębie pochwy i sromu). Ze względu na przestrojenie hormonalne na infekcję narażone są również kobiety w ciąży.
Częściej chorują panie, które współżyją seksualnie. Podczas zbliżenia łatwo bowiem przenieść na narządy płciowe bakterie żyjące w okolicy odbytu. I podczas gdy tam są one zupełnie nieszkodliwe, w pochwie wywołują stan zapalny.
Infekcje może wywołać brak higieny, zwłaszcza podczas menstruacji. Krew miesiączkowa zobojętnia kwaśne środowisko pochwy, osłabiając możliwości obronne okolic intymnych. Poza tym zgromadzona w pochwie i kroczu stanowi dobrą pożywkę dla bakterii.
Choroba częściej przytrafia się kobietom zestresowanym, ponieważ długotrwałe napięcie psychiczne osłabia układ odpornościowy.
Żeby kuracja infekcji pochwy była skuteczna
Z bakteriami sama nie wygrasz. Jeśli nawet dolegliwości zmniejszą się lub ustąpią, za jakiś czas na pewno powrócą ze zdwojoną siłą. Dlatego wybierz się do ginekologa jak najszybciej, zanim choroba na dobre da się we znaki. To, jakie zaleci lekarstwa, zależy od stopnia nasilenia objawów oraz przyczyny stanu zapalnego. Inaczej zwalcza się bakterie E. coli, inaczej bakterie beztlenowe.
Aby ustalić rodzaj zapalenia, lekarz obejrzy narząd rodny w rutynowym badaniu ginekologicznym i zaleci wykonanie posiewu wydzieliny z określeniem antybiogramu. W badaniu laboratoryjnym ocenia się też obecność pałeczek kwasu mlekowego. Niewielka ilość lub brak świadczy o zachwianej odporności organizmu. Na podstawie wyniku ginekolog dobierze kurację i dawkę leku.
Infekcyjne zapalenie pochwy zwykle leczy się antybiotykami (doustnie lub dopochwowo) oraz preparatami do smarowania okolic intymnych. Maści lub kremu powinien używać też partner do smarowania żołędzi prącia i wewnętrznej blaszki napletka, żeby nie dopuścić do rozmnażania się bakterii bytujących w cewce moczowej.
Kuracja trwa ok. 7 dni. Nie wolno skracać przepisanej przez lekarza kuracji antybiotykiem, nawet jeżeli objawy wcześniej ustąpią. Po tygodniu od zakończenia leczenia trzeba zrobić kontrolne badanie na posiew, żeby upewnić się, czy wszystko jest już w porządku.
Jak złagodzić objawy infekcji pochwy
Jeśli zauważysz pierwsze niepokojące sygnały, zacznij jak najszybciej działać:
- Możesz stosować np. preparaty dopochwowe przywracające prawidłową florę bakteryjną z żywymi pałeczkami kwasu mlekowego.
- Pomoże też podmywanie się słabym roztworem nadmanganianu potasu (kali) lub naparem z rumianku.
- Podmywaj się dwa razy dziennie pod prysznicem. Używaj mydła bezbarwnego i bezzapachowego (najlepiej szarego lub glicerynowego). Mycie zaczynaj zawsze od przodu ku tyłowi, unikniesz wówczas przenoszenia bakterii z odbytu. Pamiętaj też o osobnym ręczniku wyłącznie do osuszania krocza.
- Unikaj irygacji i płukanek pochwy bez porozumienia z lekarzem.
- Często zmieniaj podpaski (przy umiarkowanym krwawieniu przynajmniej 4-5 razy na dobę). Jeśli masz skłonność do zakażeń, zrezygnuj z tamponów - wysuszają i podrażniają błonę śluzową.
- Nie przesadzaj z chodzeniem w spodniach. Noszenie ich przez wiele godzin powoduje spocenie się okolicy krocza, a to sprzyja rozmnażaniu się bakterii. Jeśli kochasz dżinsy, po przyjściu do domu przebierz się w luźną, przewiewną spódnicę i zmień majtki.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta