Jak brak światła słonecznego wpływa na zdrowie?

2021-09-28 8:46

Jesienią i zimą, kiedy światła słonecznego jest zdecydowanie mniej, zmęczenie, senność i pogorszenie nastroju nie należą do rzadkości. Światło słoneczne to naturalne źródło witaminy D, która korzystnie wpływa na nasz organizm. Jak brak słońca wpływa na nasze zdrowie?

Jak brak światła słonecznego wpływa na zdrowie?
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Obniżenie nastroju
  2. Senność
  3. Rozregulowany zegar biologiczny
  4. Osłabienie odporności
  5. Pogorszenie stanu zdrowia
  6. Większy apetyt na słodycze
  7. Jak przeciwdziałać skutkom braku światła słonecznego?

Światło słoneczne jest niezbędne do życia i normalnego funkcjonowania. Kiedy świeci słońce odczuwamy przypływ sił witalnych i pojawia się chęć do życia. Z kolei brak słońca sprawia, że energia, zapał i dobre samopoczucie odchodzą w zapomnienie.

Witamina D3 - badania

Obniżenie nastroju

Dzięki receptorom światła znajdującym się w gałce ocznej, światło oddziałuje na mózg. Promienie słoneczne zamieniane są na impuls nerwowy, który dociera do struktur mózgowych – głównie szyszynki i podwzgórza, gdzie w zależności od natężenia światła stymuluje ilość wydzielanych hormonów.

Duża ilość światła słonecznego pobudza układ nerwowy, co ma korzystny wpływ na nasz nastrój i samopoczucie. Z kolei brak słońca, w szczególności w okresie jesienno-zimowym, przyczynia się do zakłócenia wydzielania hormonów, a tym samym niedoboru serotoniny czy noradrenaliny. W konsekwencji nastrój i samopoczucie ulegają pogorszeniu.

W krajach skandynawskich czy na kole podbiegunowym, gdzie ilość światła słonecznego jest bardzo ograniczona lub brakuje go całkowicie, obserwuje się więcej zaburzeń emocjonalnych. Ludzie częściej zmagają się z depresją i popełniają samobójstwa.

Senność

Brak lub znaczne ograniczenie dostępu do światła słonecznego sprawia, że szyszynka czyli mały ale niezwykle istotny gruczoł w mózgu, zaczyna produkcję melatoniny będącej hormonem snu. Tym samym zaczynamy odczuwać zmęczenie, senność i tracimy energię do działania.

Rozregulowany zegar biologiczny

Wpływ słońca na mechanizmy odpowiedzialne za zegar biologiczny jest ogromny. Rytm dobowy organizmu uzależniony jest od światła słonecznego, a ekspozycja na promienie słoneczne przyspiesza lub spowalnia czas czuwania i spoczynku.

Jednak brak światła słonecznego lub jego niedostateczna ilość zakłóca naturalny cykl czuwania i snu, co rozregulowuje zegar biologiczny.

W konsekwencji mogą pojawić się:

  • zaburzenia gospodarki hormonalnej,
  • problemy z koncentracją,
  • drażliwość,
  • bóle głowy,
  • spadek energii
  • i zwiększona potrzeba snu.

Osłabienie odporności

Jednym z kluczowych aspektów dostępu do światła słonecznego jest produkcja witaminy D3, często nazywanej witaminą słońca. Jej prawidłowy poziom w organizmie poprawia odporność i sprawia, że jesteśmy mniej podatni na choroby.

Z kolei brak dostępu do światła słonecznego, znacznie zmniejsza jej produkcję i wpływa na osłabienie odporności.

Pogorszenie stanu zdrowia

Prawidłowy poziom witaminy D3 produkowanej pod wpływem promieni słonecznych łagodzi przewlekłe stany zapalne, zmniejsza ryzyko niektórych nowotworów i sprawia, że krew sprawniej krąży w żyłach. Dodatkowo wzmacnia kości i jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju kości u dzieci.

Brak światła słonecznego i niedobór witaminy słońca ma niekorzystny wpływ na stan naszego zdrowia. Jedną z częstszych przyczyn krzywicy u dzieci jest właśnie niedobór witaminy D.

Z kolei odpowiednikiem krzywicy u dorosłych jest metaboliczna choroba kości o nazwie osteomalacja.

Większy apetyt na słodycze

Brak światła słonecznego wiąże się także z większym apetytem na słodycze. Przygnębiająca pogoda, krótkie i ciemne dni, zbyt mała ilość witaminy D3 sprawiają, że chętniej sięgamy po batonik czy ciastko, które chociaż w pewnym stopniu wpływają na poprawę nastroju.

Tym samym ekspozycja na słońce jest jednym ze sposobów na utrzymanie zdrowszej wagi.

Jak przeciwdziałać skutkom braku światła słonecznego?

Dla większości, idealny dzień to ten przepełniony promieniami słonecznymi. O ile latem możemy korzystać z cudownych właściwości słońca, to w okresie jesienno-zimowym słonecznych chwil jest zdecydowanie mniej.

Dlatego tak ważne jest by wiosną i latem przebywać na słońcu najdłużej jak to możliwe, jednak we wszystkim należy zachować zdrowy rozsądek. Podobnie jesienią i zimą nie powinniśmy stronić od spacerów i aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu.

By uzupełnić niedobory słoneczne warto wyjechać na wakacje do miejsca, w którym światła słonecznego nie brakuje. Nie zapominajmy o wysiłku fizycznym, który powoduje wydzielanie hormonów szczęścia i jest świetnym sposobem na jesienno-zimową chandrę.

Szczególną uwagę należy przywiązać do codziennego menu, które powinno być bogate w owoce, warzywa i kiszonki wzmacniające odporność.

Nie może zabraknąć produktów będących naturalnym źródłem witaminy D np.:

Niestety nawet spożywając odpowiednie pożywnie nie jesteśmy w stanie pokryć 100 proc. zapotrzebowania na witaminą D (a jedynie około 20 proc.), dlatego też od września warto rozpocząć jej suplementację.