Spis treści
Prokalcytonina (PCT) to marker infekcji bakteryjnych, grzybiczych i pasożytniczych, tzn. substancja, której obecność stwierdza się we krwi osób zmagających się z tego typu infekcjami. Za pomocą PCT można wykryć rozwijające się zakażenie w utajonej jego fazie, przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów.
W niektórych przypadkach kontrolowanie poziomu PCT ma większą wartość prognostyczną niż innych parametrów stanu zapalnego, takich jak leukocytoza, białko C-reaktywne (CRP), OB, temperatura ciała.
U najciężej chorych wzrost leukocytozy lub wzrost stężenia białka C-reaktywnego występuje w późnej fazie zakażenia. A tak popularny objaw jak wzrost ciepłoty ciała nie zawsze jest spostrzegany.
Prokalcytonina (PCT) - wskazania
- wczesna diagnostyka infekcji bakteryjnych i różnicowanie stopnia ich ciężkości, m.in. posocznicy, zapalenia płuc, zapalenia dróg moczowych, a także zakażeń grzybiczych i pasożytniczych
Zbadanie poziomu prokalcytoniny pozwala na wczesne rozpoznanie zakażenia oraz na ocenę zaawansowania procesu chorobowego.
- odróżnienie ciężkich zakażeń bakteryjnych od wirusowych, zwłaszcza przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych
- monitorowanie, jak przebiega zakażenie i sprawdzanie, czy zastosowane leczenie jest skuteczne
- po operacjach chirurgicznych, po transplantacji, podczas immunosupresji i u innych pacjentów ze zwiększonym ryzykiem rozwoju zakażenia
- różnicowanie zakażeń u noworodków
- ostre zapalenie trzustki
- uogólniona infekcja u dzieci z zakażeniem układu moczowego.
Przeczytaj także: Markery nowotworowe (antygeny nowotworowe) - substancje obecne we krwi chorych na raka
Prokalcytonina (PCT) - na czym polega badanie
Badanie polega na pobraniu krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego (przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych) i zbadaniu jej w laboratorium. W przypadku pobrania krwi, pacjent powinien być na czczo.
Prokalcytonina (PCT) - normy
U osób zdrowych stężenie PCT w surowicy krwi jest niskie (<0,1 ng/mL), natomiast stężenie przekraczające wartość 0,5 ng/mL jest charakterystyczne dla infekcji bakteryjnej. Istnieje ścisły związek między stężeniem PCT a ciężkością infekcji, wraz z postępem infekcji stwierdza się wzrost wartości PCT. W przypadku zakażenia ogólnoustrojowego i posoczniczy stężenie prokalcytoniny może być znacznie wyższe.
Normy te nie dotyczą noworodków w pierwszych dwóch dniach życia, ponieważ wtedy wartości PCT są fizjologicznie podwyższone.
Prokalcytonina (PCT) - interpretacja wyników
Wyniki w przedziale 0,5-2 ng/ml mogą wskazywać na zakażenie bakteryjne ograniczone tylko do narządu. Nieznaczny wzrost poziomu prokalcytoniny jest obserwowany również w chorobach nowotworowych. Do czasowego wzrostu stężenia PCT dochodzi też po zawale serca, po urazach mechanicznych, w oparzeniach, a także po zabiegach operacyjnych. Jest też charakterystyczny dla zdrowych noworodków od .6 godzin po urodzeniu do 3. doby.
Z kolei znaczny wzrost stężenia PCT >2ng/ml może wskazywać na:
Poziom prokalcytoniny nie wzrasta w zakażeniach, których przyczyną są wirusy.
- uogólnione zakażenie bakteryjne
- zespół zaburzeń wielonarządowych
- zakażenie grzybicze
- malarię – jest to tropikalna choroba pasożytnicza
Taki poziom prokalcytoniny może też występować u zdrowych noworodków między 6. a 42. godziną życia.
Stężenie prokalcytoniny sięgające rzędu 1000 ng/ml występuje w przebiegu sepsy (zakażenie ogólnoustrojowe wywołane przez bakterie).
Polecany artykuł: