Wspierają trawienie, chronią śluzówkę. Nie niszcz dobrych bakterii w jamie ustnej

2025-06-11 5:23

Myśląc o potrzebnej mikroflorze zazwyczaj skupiamy się na jelitach. Tymczasem w jamie ustnej również tętni życiem złożony ekosystem mikroorganizmów, który ma ogromny wpływ na nasze zdrowie ogólne. Jak dbać o ten mikrobiom i dlaczego jest on tak ważny?

Wspierają trawienie, chronią śluzówkę. Nie niszcz dobrych bakterii w jamie ustnej dbając o higienę
Autor: GettyImages

Myśląc o bakteriach w jamie ustnej zwykle mamy jeden cel - zniszczyć je. Tymczasem mikrobiom jamy ustnej wspomaga trawienie, utrzymuje odpowiednie pH, uczestniczy w produkcji immunoglobulin i chroni błony śluzowe przed patogenami.

Sprawdź, co możesz zrobić, by wspierać "dobre" bakterie i inne mikroorganizmy w jamie ustnej.

Poradnik Zdrowie: Zdrowo Odpytani, odc. 8 Stomatologia

Mikroflora jamy ustnej - co to takiego

W jamie ustnej bakterie, grzyby i innych mikroorganizmy, tworzą złożony ekosystem, który wspiera procesy trawienne, chroni przed stanami zapalnymi i chroni błony śluzowe.

Prawidłowe funkcjonowanie tego systemu zależy przede wszystkim od równowagi między bakteriami Gram-dodatnimi (G+) a Gram-ujemnymi (G–), z przewagą tych pierwszych.

Probiotyczne szczepy G+, takie jak Streptococcus salivarius, Veillonella czy Actinomyces naeslundii, odgrywają istotną rolę w regulacji pH, hamowaniu rozwoju patogenów i zapobieganiu demineralizacji szkliwa.

Wspomagają tworzenie stabilnego, ochronnego biofilmu na powierzchni zębów oraz błon śluzowych, co daje skuteczną ochronę przed próchnicą oraz chorobami przyzębia. Działają też stymulująco na układ odpornościowy.

Dysbioza - skutek zaburzenia równowagi mikroflory w jamie ustnej

Zaburzenie równowagi mikrobiologicznej może doprowadzić do tzw. dysbiozy, czyli niekorzystnej zmiany składu mikroflory. Taki stan sprzyja nadmiernemu namnażaniu się patogenów i osłabieniu naturalnych mechanizmów ochronnych w jamie ustnej.

Dysbioza często pojawia się u osób:

  • z chorobami metabolicznymi (np. cukrzycą),
  • przyjmujących antybiotyki, immunosupresanty lub kortykosteroidy,
  • z suchością błony śluzowej jamy ustnej,
  • z zaburzeniami hormonalnymi (dojrzewanie, ciąża, menopauza),
  • narażonych na przewlekły stres,
  • palących papierosy lub używających e-papierosów.

- Nawet krótka antybiotykoterapia przy powszechnych schorzeniach, jak przykładowo zapalenie zatok czy oskrzeli, może poważnie zaburzyć równowagę we florze bakteryjnej jamy ustnej. Potem potrzeba tygodni, by powróciła do normy. Przez ten czas mogą pojawiać się dokuczliwe objawy - zwraca uwagę dyplomowana higienistka stomatologiczna mgr Anna Raab z Dentim Clinic Medicover w Katowicach w portalu infodent24.pl.

Najlepsze źródła białka

Jak wspierać "dobre" bakterie w jamie ustnej?

Dla wsparcia dobrych bakterii w jamie ustnej kluczowe jest zadbanie o codzienne nawyki – zarówno żywieniowe, jak i związane ze stylem życia oraz higieną.

  • Dieta: powinna być uboga w cukry proste, szczególnie spożywane między posiłkami, ponieważ są one idealną pożywką dla bakterii kwasotwórczych. Zamiast tego warto sięgać po produkty bogate w błonnik oraz warzywa o działaniu prebiotycznym, takie jak cykoria.
  • Nawodnienie: regularne picie wody pomaga naturalnie oczyszczać jamę ustną i pobudza wytwarzanie śliny – niezbędnej do zachowania mikrobiologicznej równowagi.
  • Styl życia: palenie papierosów (zarówno tradycyjnych, jak i elektronicznych) osłabia przepływ śliny i negatywnie oddziałuje na mikrobiom. Podobnie działa nadmierne spożycie alkoholu oraz przewlekły stres, które mogą prowadzić do zaburzenia równowagi drobnoustrojów.
  • Nawilżenie błon śluzowych: dbaj o odpowiednie nawilżenie błon śluzowych, zwłaszcza jeśli odczuwasz suchość w jamie ustnej – pomocne mogą być preparaty wspomagające nawilżenie.
  • Stosowanie odpowiednich past i płynów do higieny jamy ustnej.
Poradnik Zdrowie Google News

Aminofluorek - wsparcie szkliwa i mikroflory

Jak wynika z analizy prof. Nikolai Ivanova Sharkova z Uniwersytetu Medycznego w Sofii, od lat prowadzącego badania dotyczące zapobiegania próchnicy i chorób przyzębia, ma znaczenie, jaką pastę wybierzesz, chcąc zadbać o mikrobiom w jamie ustnej.

Aminofluorek zawarty w paście do zębów czy płynie do płukania jamy ustnej to broń przeciw próchnicy: nie tylko wspomaga remineralizację szkliwa zębów, ale również hamuje powstawania na nim biofilmu. Stabilizuje pH w jamie ustnej, co sprzyja zachowaniu równowagi mikrobiomu kluczowego dla zdrowych dziąseł i błony śluzowej.

Stosowanie aminofluorku ma powodować większe i szybsze wychwytywanie jonów fluoru przez szkliwo niż obserwowane po zastosowaniu fluorku sodu. Fluor z aminofluorku już po minucie wiąże się ze szkliwem pięć razy efektywniej niż z fluorku sodu.

Aminofluorek działa łagodnie, dlatego jest bezpieczny także dla osób z wrażliwymi dziąsłami czy problemami ze śluzówką.

Na co jeszcze zwracać uwagę wybierając pastę i płyn do płukania jamy ustnej

Jeśli wybierasz produkt z aminofluorkiem masz większe szanse uniknąć zaburzeń flory bakteryjnej i przewagi niechcianych bakterii.

Trzeba jeszcze pamiętać, żeby:

  • wybrany płyn nie zawierał alkoholu i działał łagodnie działanie
  • stawiać na płyny wspomagające remineralizację szkliwa
  • w razie potrzeby wybierać pasty o działaniu probiotycznym
  • dobrana pasta do zębów pozwalała zachować równowagę mikroflory jamy ustnej. Powinna delikatnie oczyszczać, wzmacniać szkliwo, ale nie eliminować wszystkich bakterii
  • poradzić się stomatologa lub higienistki stomatologicznej przy najbliższej okazji, ajkie produkty dla nas będą optymalne.